Koronavirüs nedeniyle insanların eve kapanmasıyla Zooniverse’de penguen gözlemi, güneş panellerinin haritalandırılması gibi online bilim projelerine katılım artıyor.
Çocukların evde eğitimiyle boğuşan ebeveynler, ücretsiz izne çıkarılan işçiler ve daha niceleri iklim krizine yönelik araştırmalara katkı sağlıyor. Edebiyattan uzay keşfine uzanan farklı araştırma konularında hizmet veren Zooniverse geçtiğimiz hafta 5 milyondan fazla “sınıflandırma” (görüntü işleme) kaydetti. Bu rakam normal sayının dört katı. Ayrıca aynı süreçte 30.000 yeni destekçi üye oldu.
Penguin Watch (Penguen Gözlemi), Floating Forests (Yüzen Ormanlar) ve Rainfall Rescue sitenin en popüler iklim değişikliği projeleri arasında yer alıyor.
Zooniverse’de, büyük bir resim dizisine bakarak üyelerin faydalı bilgiler çıkarması bekleniyor. Bu tarz bir iş yapay zeka ile yapılabilecek olsa da bilgisayarların insanlar tarafından doğrulanmış verilerin olduğu devasa bir teknik sete ihtiyacı var.
İklim Haber'i Telegram'da Takip Edin!İklim Haber'i Linkedin'de Takip Edin!
Yapay zeka ve insanların birleşiminden çıkan sonuçlar, her iki tekniğin tek başına yapabildiklerinden çok daha iyi.
Penguin Watch’ta beş yaşındaki çocuklar bile penguenlerin üreme örüntülerinin takip edilmesine yardım edebiliyor. Gönüllüler, Güney Okyanusu ve Güney Kutbu Yarımadası’ndaki 100’e yakın kameradan alınan görüntülerde yetişkin penguenleri, yumurtalarını ve yavrularını sayıyor.
Floating Forests’ta ise benzer bir yöntemle sudaki sıcaklık değişimlerine ve kalitesine oldukça hassas olan su altı yosun ormanları gözlemleniyor.
Sitede en çok tıklamayı alan iklim çalışması ise Rainfall Rescue. Rainfall Rescue’da İngiltere’nin tarihsel meteoroloji kayıtları dijitalleştiriliyor. Verilerin işlenmesiyle zaman içindeki yağış miktarı görülüyor ve bu sayede daha iyi drenaj sistemlerinin yapılması ve taşkın önlemlerinin alınması mümkün oluyor.
Girişimin kurucularından, meteoroloji profesörü Ed Hawkins, takımının projeyi, pandemiyle eve kapanan insanlar için hızlandırdığını söylüyor.
Meteoroloji Ofisi (Met Office) 1820-1960 yılları arasında gerçekleşen 4 ila 5 milyon arasındaki yağış ölçümünü taradı. Gönüllüler ise sadece 12 günde verilerin yaklaşık dörtte üçünü işledi.
Çevre Çalışmaları yüksek lisans öğrencisi Alister Harman ise günde 2-3 saatini projeye ayırıyor. Koruma çalışmalarındaki görevi askıya alındığı için ilgi alanlarını farklı yollarla tatmin etme arayışında olan Harman, Rainfall Rescue projesini BBC’de okuduğu bir makale yoluyla keşfediyor.
“Sayıları kutulara girerek ve insanların kötü el yazılarını çevirerek başladım… Ve sonrasında ne kadar hoşuma gittiğini fark ettim. Rainfall Rescue’daki topluluk çok iyi” diyor.
Vatandaşların katkıda bulunabildiği bu proje telefondan veya bilgisayardan yapılabiliyor. Şubat ayında Dan Stowell ve Jack Kelly Climate Home News’a güneş panellerinin birçoğunun yeri bilinmediği için, çıktılarını tahmin etmenin zorluğuna dair bir yazı yazmışlardı.
OpenStreetMap aracılığıyla küçük ölçekli güneş enerjisi kurulumlarının bulunduğu yerler hakkında kitle kaynak verilerini kullanıyorlar. Bu şekilde bilgisayarlar, uydu görüntülerindeki diğer panellerin tanımlanması için eğitilebiliyor. Stowell, haritalandırılan güneş paneli sayısının giderek arttığını söylüyor.
Stowell’in dahil olduğu bir başka proje ise Missing Maps . Missing Maps, iklim krizine karşı en savunmasız bölgelerin haritalandırılması yoluyla aşırı hava olayları, seller, taşkınlar gibi olaylarda bu bölgelere yardımların artırılmasını ve hızlandırılmasını amaçlıyor.
Michigan Üniversitesi’nde bilim topluluğu savunucusu ve Citizen Science podcastinin ortak ev sahiplerinden Justin Schell, gönüllülerin bilim projelerine destek olması sayesinde bilim insanlarının tek başına yapamayacakları şeylerin başarıldığını belirtiyor. Hava kalitesinin artırılması gibi çevre adaleti konularında da çalışan Schell “Bu gibi projeler ortalama bir vatandaşın normalde pek ilgilenmeyeceği güç ve eşitsizlik gibi sorularla da ilgilenmesini sağlıyor” diyor.
