Zengin Ülkeler Özel Sektörün Yeni Kömür Finansmanını Sonlandırmayı Planlıyor

Kasım ayındaki COP29 İklim Zirvesi öncesinde, dünyanın en büyük ekonomilerinden bazıları, yeni kömür projelerine yönelik özel sektör finansmanını durdurmaya amaçlayan bir planı sonuçlandırmak istiyor.

Konuyla ilgili doğrudan bilgisi olan beş kaynağın Reuters’e verdiği bilgiye göre, dünyanın önde gelen ekonomilerinden bazıları, bu yılki BM iklim zirvesi öncesinde kömür projelerine yönelik yeni özel sektör finansmanını durdurmaya yönelik bir planı sonuçlandırmak istiyor.

Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü’nün teklif taslağı onaylandığı takdirde, çok taraflı bir kurumun, iklim değişikliğinin en büyük nedenlerinden biri olan ve enerji için yakıldığında petrolden ve gazdan daha fazla karbondioksit emisyonu üreten kömürün finansmanını kısıtlamaya yönelik ilk hamlesi olacak.

Kaynaklar, finans kurumlarının kömüre nasıl yaklaştığına ilişkin bir “altın standart” politikası belirlemeyi amaçlayan plan taslağının, yatırımcılara, bankalara ve sigortacılara mevcut veya planlanan kömür projelerine yeni finansmanı durdurma ve kömür altyapısı inşa eden şirketlere sağlanan fonları sona erdirme talimatı verdiğini söyledi.

Plana göre finans kurumları, kömür santrallarını elden çıkarmak yerine bunları erken emekliye ayırma sürecini finanse edecek. Kömürle çalışan tesislerin erken kapatılması, kaybedilen kömür kapasitesinin yerine geçecek temiz enerji finansmanıyla eşleştirilmeli.

Sivil toplum kuruluşu Urgewald’ın geçen ay yayımladığı bir raporda, ticari bankaların kömür endüstrisine verdiği kredi ve taahhütlerin Ocak 2021 ile Aralık 2023 arasında toplam 470 milyar dolar olduğu belirtilmişti.

38 üyesi arasında dünyanın en büyük pazar odaklı demokrasilerinin çoğunun yer aldığı OECD ülkeleri, Kasım ayında Azerbaycan’da yapılacak BM COP29 iklim zirvesi öncesinde resmi olarak kabul edilmeden önce halkın katılımına sunulacak olan teklife ilişkin geri bildirimler hazırlıyor.

OECD politikası bağlayıcı olmayacak ancak şirketlerin yönetim kurulları ve hissedarları tarafından kullanılan uluslararası bir standart belirlemeyi amaçlayacak.

Çocuk işçiliğiyle ilgili önceki OECD yönergeleri bazı çokuluslu şirketler tarafından benimsenmiş ve resmi çocuk işçiliği yasalarının bulunmadığı ülkelerle ilişkilerde bir standart oluşturmuştu.

Kaynaklar, Fransa, ABD, İngiltere, Kanada ve AB’nin, geçen yılki COP28 iklim zirvesinde Fransa tarafından tasarlanan “Kömür Geçişini Hızlandırıcı” girişiminin bir parçası olan teklifin destekçileri arasında yer aldığını söyledi.

Temiz enerji yatırımları için sermaye maliyetini düşürmeye de odaklanan bu proje, Endonezya ve Vietnam dahil olmak üzere kömüre bağımlı gelişmekte olan ekonomiler tarafından desteklendi. Her ikisi de kömür bağımlılığını azaltmak için bağışçı ülkelerle milyarlarca dolarlık anlaşmalar yaptı.

Kaynaklardan üçü, OECD teklifine en büyük geri adımın Japonya’dan geldiğini söyledi. Japonya dünyanın üçüncü büyük kömür ithalatçısı ve enerjisinin dörtte birinden fazlasını kömürden sağlıyor.

OECD üyeleri yeni yönergeleri fikir birliği ile kabul ediyor.