Yeni bir analize göre hem ekonomide artı değer yaratmak hem de artan güneş enerjisi ürünleri ithalatının önüne geçmek için güneş enerjisi ürünlerinin üretimine yatırım yapılmalı.
Sürdürülebilir Ekonomi ve Finans Araştırmaları Derneği (SEFiA) tarafından hazırlanan “Çevresel Ürünlerin Ticareti Raporu: Dünyada ve Türkiye’de Çevresel Ürünler” raporu yayımlandı.
Rapor, çevre politikalarının küresel ticareti nasıl etkilediğine dair bir ön analiz sunuyor. Çevresel zararı en aza indirmeyi amaçlayan “çevresel ürünler”in dünyada ve Türkiye’deki ticaretini analiz ederken Türkiye özelinde çarpıcı bulgular ortaya koyuyor:
– Türkiye’nin çevresel ürün ihracatı 2010 yılında 7,4 milyar dolardan 2020’de 16,3 milyar dolara; ithalatı ise 12 milyar dolardan 16,3 milyar dolara yükseldi.
– Çevresel ürünler ihracatı 2010’da toplam ihracatın %6,1’i iken 2020’de %9,1 seviyesine geldi.
– Çevresel ürün ithalatı ise, 2016’da Türkiye’nin toplam ithalatından %12 pay alırken 2020’de %9,1 pay aldı.
– Türkiye’nin çevresel ürün ihracatı, otomotiv sektöründe içten yanmalı motor ve aksamları odağında yoğunlaşıyor. Ancak AB ülkelerinin, 2035’te petrol ve dizelle çalışan yeni araçların satışını sonlandırmayı hedeflemesi ve elektrifikasyonun tüm sektörlerde artacağı yönündeki beklenti Türkiye’nin önümüzdeki dönemde en önemli ihracat pazarında güç kaybedeceğini gösteriyor. Yatırım yelpazesinde güneş enerjisi ürünleri başta olmak üzere yenilenebilir enerji ekipmanları ve elektrifikasyonu destekleyen bileşenler üretimine yönlenmesi, Türkiye için bir fırsat alanı olarak gözükmektedir.
Sürdürülebilir Ekonomi ve Finans Araştırmaları Derneği (SEFiA) Direktörü Bengisu Özenç Türkiye’nin, enerji dönüşümünde de dışa bağımlı bir konumda bulunduğunun altını çiziyor:
“Özellikle 2016-2020 dönemine baktığımızda Türkiye’nin yeni güneş enerjisi kapasitesi artışının güneş enerjisi ürünleri ithalatındaki artışla paralel seyrettiğini görüyoruz. Türkiye’nin ihracat kaleminde büyük yer tutan ve küresel olarak ivme kaybeden otomotiv sektöründe içten yanmalı motor ve aksamları yatırımlarını hızla güncel eğilimlerle uyumlu, elektrifikasyonu destekleyecek şekilde dönüştürmesi gerekmektedir. Ayrıca, hem ekonomide artı değer yaratmak hem de artan güneş enerjisi ürünleri ithalatının önüne geçmek için güneş enerjisi ürünlerinin üretimine yatırım yapması da doğru olacaktır. Küresel ticareti genişlemekte olan bu alanda yatırım yapılması, Türkiye’nin çevresel ürün ihracatındaki payını kaybetme riskini de bertaraf edecektir.”
Türkiye’nin çevresel ürün ticaretinde öne çıkan temel ihracat ürünleri “insan taşıyan diğer motorlu taşıtlar”, “dizel motorlar için aksam; parçalar” ve “benzinli motorlar için aksam parçalar.”
Çevresel ürün ticaretinde küresel bulgular ise şu şekilde:
– Çevresel ürünlerin küresel ticaret hacmi 1,5 trilyon dolar seviyesinde. Bu rakam, toplam küresel ticaretin yaklaşık %9’una denk geliyor.
– Küresel ölçekte çevresel ürünler içerisinde en yüksek pay sahibi ilk üç ürün grubu sırasıyla “yenilenebilir enerji tesisi”, “atık su yönetimi ve içme suyu arıtma” ve “temiz veya kaynak verimli teknolojiler”dir.
– Çin, Almanya ve Amerika Birleşik Devletleri (ABD) 2010-2020 döneminde çevresel ürün ihracatının yaklaşık %40’ını, ithalatının ise yaklaşık %30’unu gerçekleştirmiştir.
