“Yasadaki Boşluk” Amazon’da Ormansızlaşmaya İzin Veriyor

Uydu verileri, soya yetiştiren çiftliklerde sığır ve mısır için yağmur ormanlarının kesildiğini gösteriyor.

Yeni bir soruşturmaya göre, Brezilya’nın Mato Grosso eyaletinde 10 yıllık bir süre içinde soya yetiştiren çiftlikleri genişletmek için Amazon’da 1.000 kilometrekare yağmur ormanı kesildi.

2006’da, dönüm noktası olan Amazon soya moratoryumu, 2008’den sonra ormansızlaştırılan topraklarda yetiştirilen soyanın satışını yasaklayarak tanıtıldı. 2004’ten 2012’ye kadar, Amazon’daki ağaçların kesilmesi ise %84 oranında düştü.

Ancak son yıllarda ormansızlaşma hızlı bir şekilde tırmandı ve geçen yıl 15 yılın en yüksek seviyesine ulaştı. Kampanyacılar, ormansızlaşmanın Başkan Jair Bolsonaro’nun söylemi ve politikaları tarafından cesaretlendirildiğini söylüyor.

Moratoryum sadece soya için geçerli olduğundan çiftçiler, sığır, mısır veya diğer mallar için araziyi temizlerken “ormansızlaşmaya sebep olmadan” satış yapabildiler.

Ormansızlaşmayı haritalamak için araştırmacılar, Mato Grosso eyaletinde soya yetiştirilen arazinin uydu verilerine baktılar. Araştırmalar, moratoryumun, yağmur ormanlarının doğrudan soya tarlalarına dönüştürülmesi eylemini başarıyla durdurduğunu gösterirken, ormansızlaşmanın devam ettiğini ortaya çıkardılar. Araştırmaya göre, Mato Grosso’da 2009 ve 2019 yılları arasında Greater Manchester’a eşdeğer büyüklükte yaklaşık 1000 kilometrekarelik yağmur ormanı ile çiftçiler, soya dışındaki malları yetiştirmek için araziyi temizliyorlardı.

ABD’deki Wisconsin-Madison Üniversitesi’nde coğrafya ve çevre çalışmaları profesörü olan Holly Gibbs şunları söyledi: “Soya çiftçileri moratoryuma uyarken başka amaçlar için yasa dışı olarak ormansızlaşmaya devam ediyorlar.”

Bu ifşaalar, süpermarketlerin soyanın artık Amazon yağmur ormanlarının kaybıyla bağlantılı olmadığı yönündeki iddialarını çürütüyor.

Soya, Avrupa’daki ve dünyanın geri kalanındaki süt, sığır, domuz ve kümes hayvanı çiftçileri tarafından hayvanlarını beslemek için kullanılan önemli bir ürün.

Brezilya’daki soya tüccarlarının ana birliği olan Brezilya Bitkisel Yağ Sanayicileri Birliği (Abiove), moratoryumun soya üreten bölgelerdeki ormansızlaşmada önemli azalmalar sağladığını söyledi.

Önceki analizler, Birleşik Krallık hayvan yetiştiricileri tarafından 2019’da tavuk ve diğer gıdaları üretmek için kullanılan 1 milyon tondan fazla soyanın ormansızlaşmayla bağlantılı olabileceğini öne sürmüştü.

Gibbs, ormansızlaşmayı durdurmak için Avrupa ve ABD’deki soya alıcılarının baskısının gerekli olduğunu söyledi. “AB, İngiltere ve ABD’deki mevzuat, soya mülklerinde devam eden bu ormansızlaşmanın risklerini artırıyor.”

Minas Gerais Federal Üniversitesi’nde tarım uzmanı olan Prof. Raoni Rajão, mevcut düzenlemelerin yetersiz olduğunu söyledi: “Tüm mülk değil, yalnızca soya yetiştirilen belirli alanlar izleniyor. Çiftçiler bu boşluğu zaten fark etmiş durumda.”