10. yılına giren Türkiye Sürdürülebilir Enerji Finansman Programı (TurSEFF) için 2019 yılı, birçok yönden diğer yıllardan farklı ve önemli bir sene oldu. 2010 yılında Avrupa İmar ve Kalkınma Bankası (EBRD) tarafından başlatılan TurSEFF projesi, 2019 sonu itibarıyla toplamda 1500’den fazla çevreci projeye 630 milyon Euro’yu aşan bir finansman sağladı.
YAZI: Arif ERGİN, TurSEFF Pazarlama Başdanışmanı
Bugüne kadar ölçülen en sıcak yıl rekorunu kıran 2019’un, bu rekoru sadece 3 yıl önce 2016 yılından devralması durumun ciddiyetini ve giderek daha kritik hale geldiğini gösteren en önemli göstergelerden biriydi. İklim değişikliğinin yarattığı olumsuz etkilerin artık günlük hayatımıza girdiği ve konunun uzmanı olmayan kişiler için bile algılanır hale geldiği bir yıldı. Kurak geçen mevsimler, ani gelişen ve hayatı olumsuz etkileyen doğa olayları ve uzun süren yangınlar gibi iklim değişikliğinin olumsuz etkileri, yılın büyük kısmında dünyanın ana gündemini oluşturdu. Büyük çoğunluğu artık şehirlerde yaşayan ülkemiz ve dünya nüfusu için iklim değişikliğinin yarattığı olumsuz etkilerin, 2020 yılının da en önemli gündem maddelerinden olacağı tahmin ediliyor. Sürdürülebilir ve yeşil şehircilik, kentlerde elektrikli ulaşım sistemleri, ihtiyacımız olan enerjinin yenilenebilir kaynaklardan üretilmesi, sanayide döngüsel üretim süreçleri ve enerji, su ve hammadde verimliliği gibi konular bugün eskisinden çok daha büyük önem kazandı ve hem ekonomik açıdan hem ekolojik açıdan artık birer zorunluluk haline geldi.
Geleneksel bir ekonomiden çevreci bir ekonomiye geçişin zorunlu olduğu aşikarken, bu geçişin nasıl sağlanacağı, yeşil teknolojilere yönelik yatırım projelerinin doğru şekilde geliştirilip uygulanmasının ve en önemlisi, finansmanının nasıl sağlanacağı sorusuna verilebilecek yanıtlardan biri, 2019 yılında da TurSEFF oldu. Kamu ve özel sektörün çevreci yatırımlarının finansmanında ücretsiz sunulan danışman destekli yaklaşımıyla diğer finansman türlerinden ayrılan TurSEFF, bir yandan da düzenlemiş olduğu eğitim, seminer ve çalıştay gibi etkinliklerle bu alanda farkındalığın artırılması ve kurumsal kapasitelerin geliştirilmesi için paydaşlarla yoğun çalışmalar yürütmeye 2019 yılında da devam etti.
2019 yılında TurSEFF tarafından 300’den fazla firma ve kurum ile temas sağlanarak çevreci yatırımların geliştirilmesi ve TurSEFF kapsamında finanse edilmesi konusunda ortak çalışmalar yürütüldü. Yıl sonuna gelindiğinde özel sektör tarafından geliştirilen çevreci yatırımlara toplamda 600 milyon Avro’ya varan finansman sağlanarak 1450’den fazla projenin hayata geçirilmesine katkı sağlandı.
Yeşil ekonomiye geçişte bir diğer önemli paydaş olan belediyelere yönelik çalışmalar kapsamında 2019 yılında çok sayıda belediye ile temas sağlanarak çevreci yatırımların geliştirilmesi ve TurSEFF kapsamında finanse edilmesi konusunda ortak çalışmalara imza atıldı. Büyükşehir Belediyelerinde enerji yönetim birimleri kurulması için belediyelerle birlikte çok sayıda çalıştay düzenlendi ve belediye binalarında enerji verimliliği potansiyelinin ortaya çıkarılması için enerji etütleri yapıldı. 2019 sonu itibariyle belediyelerin 57 adet çevreci projesi TurSEFF kapsamında değerlendirilerek hayata geçirildi.
2020’nin Gündemi
Ülkemiz ve dünya için 2020 yılının öncelikli konularından biri yine temiz enerji konusu olacak. Öte yandan enerjide fosil yakıtlar yerine yenilenebilir kaynaklara yönelmek kadar önemli olan bir diğer konunun da “enerji verimliliği” olarak ön plana çıkması bekleniyor. TurSEFF için de 2020 yılı hedeflerinin başında enerji verimliliği yatırımlarının artırılması ve bu alanda kamu ve özel sektörle birlikte yeni projelere imza atılması geliyor. 2019 yılında güncellenen ve mahsuplaşma yönetmeliği diye de anılan lisanssız elektrik üretimi yönetmeliği sayesinde elektrik faturalarında elde edilebilecek ciddi bir tasarruf potansiyeli yaratılmış oldu. Bu yönetmelik sayesinde açılmaya başlayan çatı üstü güneş enerjisi santralları piyasasında TurSEFF kapsamında ilk proje leasing yöntemiyle finanse edildi. 2020 yılında çatı tipi güneş enerjisi santrallarına olan ilginin devam edeceği tahmin ediliyor.
2020 yılının bir diğer öncelikli konusu ise “su” olacak. Ülkemiz her geçen gün gelişip büyürken, hem iklim değişikliğinin olumsuz bir sonucu olarak, hem de eski ve verimsiz teknolojiler nedeniyle giderek artan bir su tüketimine sahip. TurSEFF geçtiğimiz yıl bu alanda da su tüketiminin en yoğun olduğu tekstil sektörüne yönelik “su verimliliği” seminerleri düzenledi. 2020 yılında da belediyelerle ve özel sektör paydaşlarıyla kapasite geliştirme ve farkındalık artırma çalışmalarına devam ederek, su verimliliği yatırımlarının önünün açılmasında, bu alanda projeler geliştirilmesinde ve bu projelerin finansmanında proaktif rolünü oynamaya devam edecek.
BM iklim şefi Stiell, gelecek hafta toplanacak G20 liderlerine iklim finansmanı çabalarına destek verme çağrısında…
İlham Aliyev’in geçtiğimiz 1 senede yaptığı konuşmaları analiz eden bir çalışmaya göre, COP29’un ev sahibinin…
G7, son 20 yılda iklim finansmanı borçlarını ödememesi nedeniyle COP29’da “Günün Fosili” ödülünü aldı. BM…
Bu yılki BM iklim zirvesine ev sahipliği yapan Azerbaycan, fosil yakıt patronlarına ve lobicilere başkanlığın…
Azerbaycan COP29 Başkanlığı, girişimin 2025 sonrası iklim finansmanı hedefiyle ilgili müzakerelerle iç içe geçme riski…
UNEP, küresel ısınmayı olumsuz yönde etkileyen metan emisyonlarını azaltmaya yönelik taahhütlerin arttığını, ancak bu yöndeki…