Yeşil Düşünce Derneği tarafından yürütülen arşiv çalışması, kömür karşıtı hareketlerin kronolojisini oluşturarak kolektif bilginin gelecek nesillere aktarılmasını sağlamayı hedefliyor.
Yeşil Düşünce Derneği, Türkiye’de fosil yakıt karşıtı mücadeleye dair kolektif hafızayı güçlendirmek ve ekolojik hareketlerin tarihini belgelemek amacıyla kapsamlı bir arşiv çalışması gerçekleştirdi.
Dernek, Beyond Fossil Fuels desteğiyle hayata geçirilen bu arşiv projesinde, kömürlü termik santrallara karşı verilen toplumsal mücadelenin medya üzerindeki yansımalarını toplayarak, mücadelenin tarihsel süreçlerini ortaya koyuyor.
Sanayi Devriminden bu yana enerji sektöründe merkezi bir rol oynayan kömür, tüm dünyada toplumsal ve ekonomik yapıları belirleyen temel faktörlerden biri oldu. Türkiye’de 1980’lerden itibaren uygulanmaya başlanan neoliberal politikalar, kömürlü termik santral yatırımlarının artmasına ve buna bağlı olarak ekolojik yıkımın derinleşmesine neden oldu.
Bu dönemde enerji arzındaki büyük artış, toplum içinde farklı kesimlerden gelen mücadeleleri de tetikledi. Maden işçilerinin hak taleplerinden yerel ekolojik hareketlere kadar uzanan geniş bir yelpazede, enerji politikalarına ve ekolojik tahribata karşı çok sayıda direniş gerçekleştirildi.
Muğla, Çanakkale ve Kahramanmaraş gibi kritik bölgelerde yürütülen kömür karşıtı hareketler, sadece ekolojik dengenin korunmasını sağlamakla kalmadı, aynı zamanda yerel toplulukların yaşam alanlarını savunma pratiğini de dönüştürdü.
Ancak bu direnişlerin yeterince belgelenmemesi, toplumsal hafızanın eksik kalmasına ve gelecekteki ekolojik hareketlerin bu deneyimlerden faydalanamamasına yol açabiliyor.
Yeşil Düşünce Derneği tarafından yürütülen bu arşiv-almanak çalışması, kömür karşıtı hareketlerin kronolojisini oluşturarak kolektif bilginin gelecek nesillere aktarılmasını sağlayacak. Proje kapsamında, kömürle ilgili gelişen toplumsal hareketlerin medya yansımaları, yerel toplulukların deneyimleri ve aktivistlerin görüşleri bir araya getirilerek, kapsamılı bir dijital arşiv oluşturuyor.
Proje koordinatörü Özge Doruk, proje ile ilgili vizyonlarını şöyle aktardı: “Bu çalışma, sadece geçmişi kayıt altına almakla kalmayıp, aynı zamanda iklim mücadelesi ve doğa savunuculuğu alanlarında referans kaynağı olma amacı taşıyor. Türkiye’nin farklı bölgelerinde kömür karşıtı harekete katılan herkesin deneyimlerinden beslenen bu projenin, gelecekteki ekolojik mücadelelere de ışık tutmasını umuyoruz. Kömürle mücadeleye dair kolektif hafızayı koruma ve gelecek kuşaklara aktarma çabamıza destek sunan tüm paydaşlarımıza da teşekkür ediyoruz.”
