Türkiye’nin de Dahil Olduğu Birçok Ülke BM’nin Yeni İklim Hedefleri için Verdiği Son Tarihi Kaçırdı

Dünyanın en büyük kirletici ülkelerinin çoğu, ABD Başkanı Donald Trump’ın seçilmesinin ardından küresel ısınmayı engelleme çabaları baskı altına girerken, BM’nin yeni iklim hedefleri belirlenmesi için verdiği son tarihi kaçırdı.

Paris Anlaşması’na imza atan yaklaşık 200 ülke, 2035 yılına kadar emisyonlarını nasıl azaltmayı planladıklarını belirleyen yeni Ulusal Katkı Beyanları’nı (NDC) 10 Şubat’a kadar BM’ye sunmalıydı.

Aralarında Çin, Hindistan ve Avrupa Birliği’nin de bulunduğu dünyanın en büyük kirleticilerinin çoğu bu tarihe uymadı. Bilim ve politika enstitüsü Climate Analytics’in CEO’su Bill Hare, “Toplumların, sıcaklık artışının geldiği noktada hükümetlerinden güçlü bir tepki bekleme hakkı var, ancak gerçek anlamda somut hiçbir şey görmedik” dedi.

2015 Paris Anlaşması’nı onaylayan uluslar, küresel sıcaklık artışını sanayi öncesi seviyelere göre 1,5 derecede sınırlandırmayı taahhüt ediyor. Bugüne kadar atılan adımlar, bunu sağlayacak derin emisyon kesintilerinin çok gerisinde kaldı. Geçen yıl sıcaklık artışı ilk kez yıl boyunca 1,5 dereceyi geçmişti.

Yeni iklim planlarını açıklayan büyük ekonomiler arasında ABD, İngiltere, Brezilya, Japonya ve Kanada yer alıyor; ancak Trump’ın ABD’nin Biden dönemi katkısını iptal etmesi bekleniyor.

Trump geçen ay ABD’nin Paris Anlaşması’ndan çekilmesini emretti ve federal temiz enerji harcamalarının bir kısmını duraklattı.

BM iklim şefi Simon Stiell, geçen hafta çoğu ülkenin bu yıl ortaya bir plan koyacaklarını söyledi. Stiell, geçen yıl küresel olarak temiz enerji ve altyapıya yapılan 2 trilyon dolarlık yatırıma atıfta bulunarak, “Ülkeler bunu son derece ciddiye alıyor; yeni NDC’ler ülkelerin 2 trilyon doların ne kadarını güvence altına alabileceğinin anahtarı olacak.  Dolayısıyla bu planların birinci sınıf olmasını sağlamak için biraz daha zaman harcamak mantıklı” diye konuştu.

Ancak kaçırılan son tarih, iklim eyleminin hükümetlerin gündeminden düştüğü yönündeki endişeleri artırıyor; bazı yetkililer, ABD’nin iklim politikasında “U” dönüşü yapmasının diğer ulusların çabalarını sekteye uğrattığını iddia ediyor.

AB iklim politikası şefi Wopke Hoekstra geçen ay Reuters’e bloğun politika oluşturma döngüsünün BM’nin son teslim tarihine uymadığını ancak Brüksel’in Kasım ayında yapılacak COP30 BM iklim zirvesi için planını hazırlayacağını söylemişti.

Bir hükümet yetkilisi Reuters’e, Hindistan’ın iklim planını tasarlamak için gereken çalışmaları henüz tamamlamadığını aktardı. Çin Dışişleri Bakanlığı sözcüsü ise, ülkesinin iklim planını “zamanı gelince” yayımlayacağını ifade etti.

Endonezya Çevre Bakanlığı sözcüsü, bakanlığın iklim hedefini sunmak için Cumhurbaşkanlığı ofisinden talimat beklediğini söyledi. İran, Rusya ve Güney Afrika hükümetleri yorum taleplerine yanıt vermedi.