İklim değişikliğinin etkisiyle daha şiddetli hissedilmeye başlanan kuraklığın zararının asgari seviyeye indirilmesi ve su-gıda arzında sıkıntı yaşanmaması amacıyla 23 havzada alarm durumu ilan edildi.
Tarım ve Orman Bakanlığı Su Yönetimi Genel Müdürlüğü, yavaş ilerleyen ve ciddi sosyo-ekonomik, çevresel etkileri nedeniyle ‘sinsi afet’ olarak tanımlanan kuraklığın etkin yönetilmesi için harekete geçti.
Bu kapsamda, kuraklık zararlarının asgari seviyeye indirilmesi ve su gıda arzında sıkıntı yaşanmaması maksadıyla Su Yönetimi Genel Müdürlüğü’nce, havza ölçeğinde mevcut ve projeksiyon dönemi için su bütçesinin tespit edilip; sektörel etki analizlerinin gerçekleştirildiği ve alınması gereken tedbirlerin belirlendiği “Kuraklık Yönetim Planları” hazırlanmaya başlandı.
Akarçay, Meriç-Ergene, Marmara, Doğu Karadeniz, Sakarya, Susurluk, Yeşilırmak, Batı Karadeniz ve Kızılırmak havzalarında çalışmalar tamamlandı. Planların çıktıları, kamu kurum ve kuruluşları paylaşıldı. Meriç-Ergene, Marmara, Susurluk, Kuzey Ege, Gediz, Küçük Menderes, Büyük Menderes, Burdur, Antalya, Batı Akdeniz, Akarçay, Sakarya, Konya, Doğu Akdeniz, Kızılırmak, Seyhan, Ceyhan, Asi, Yeşilırmak, Batı Karadeniz, Doğu Karadeniz, Fırat-Dicle, Van Gölü havzaları ile birlikte bugüne kadar toplam 23 havzada planlar hazırlandı.
Aras ve Çoruh havzalarında ise çalışmalar devam ediyor. Tüm havzalarda yürütülen “Kuraklık Yönetim Planları”nın 2023 yılı sonu itibarıyla tamamlanması hedefleniyor.
“Kuraklık Yönetim Planları” kapsamında havzaların kuraklığa karşı hassasiyeti, su kullanan sektörlerin etkilenebilirlik analizi ile su bütçesi göz önünde bulundurularak entegre havza yönetimi yaklaşımı ile kuraklığın ve su kıtlığının üretim kaynaklarına, sosyo-ekonomik hayata olumsuz etkilerinin azaltılması, havzadaki kısıtlı su kaynaklarının akılcı ve sürdürülebilir kullanımının sağlanması maksadıyla alınması gereken tedbirler ve tedbirlerden sorumlu kurumlar belirlendi.
Tasarruf Edilecek Su Miktarları Hesaplandı
Ayrıca, planlar çerçevesinde gerçekleştirilen sektörel etkilenebilirlik analiz çalışmaları, ülkenin kuraklığa karşı birçok havzasında tarım ile içme ve kullanma suyu sektörlerinde hassas olduğunu gösteriyor.
‘Kuraklık Yönetim Planı’nda, ‘su tasarrufunun sağlanması’, ‘kuraklık konusunda farkındalığın arttırılması’, ‘kuraklığın çevresel zararlarının azaltılması’, ‘kuraklığa dayanıklı bitkisel ürünlerin artırılması’, ‘içme ve kullanma suyu şebekelerinde kayıp-kaçakların azaltılması’, ‘kullanılan suyun geri kazanılması’, ‘alternatif su kaynaklarının belirlenmesi’, ‘izleme ve ölçüm ağının genişletilmesi’, ‘yer altı suyunun korunması’, ‘çevresel akışa su bırakılması’, ‘göl yüzeylerindeki buharlaşma kayıplarının ölçülmesi ve azaltılması’, ‘yeni deşarj limitlerine ulaşmak için jeotermal tesislerdeki arıtmanın iyileştirilmesi’, ‘içme ve kullanma suyunun korunması’ olarak 13 grupta tedbir belirlendi. Tedbirlerin hayata geçirilmesi ile tasarruf edilecek su miktarları da hesaplandı. Buna göre; Meriç-Ergene havzasında yılda 133, Marmara’da 263, Susurluk’ta 275, Sakarya’da 237, Akarçay’da 155, Batı Karadeniz’de 106, Yeşilırmak’ta 149, Kızılırmak’ta 1000, Doğu Karadeniz’de 63 hektometreküp kazanım sağlanacak. Kuraklık farkındalığı, kayıp kaçakların azaltılması, kullanılan suyun geri kazanılması, alternatif su kaynaklarının belirlenmesi gibi tedbirler ile yıllık sadece 9 havzada 2 bin 381 hektometreküp su tasarrufu sağlanacak. Ayrıca, bu tedbirlerin Sakarya havzasında uygulanması ile Ankara’da tüketilen içme ve kullanma suyu miktarının yarısı olan 237 hektometreküp su tasarruf edilmiş olacak.
