Türkiye’de kömürden elektrik üretmek adına yapılması planlanan yeni devasa yatırımlar, hava kalitesinin daha da kötüleşmesine neden olup insan sağlığına ciddi anlamda bir tehdit oluşturabilir. Sağlık ve Çevre Birliği’nin (HEAL) yeni yayımladığı iletişim kiti de dikkatleri “kömür hotspot”u olarak da nitelendirilen Tekirdağ, Çanakkale ve İzmir’e yönlendiriyor. İletişim kiti, yeni kömür projelerinin önlenmesi için çalışan yerel sağlık uzmanlarını ve çevre gruplarını desteklemeyi amaçlıyor.
Sağlık ve Çevre Birliği (HEAL) “Çanakkale, İzmir ve Tekirdağ’da Kömürden Elektrik Üretimi ve Sağlık” adlı iletişim kitini yayımladı. Çalışma, yüksek ihtimalle var olan sağlık yükünü daha da artıracak, şu an hazırlık aşamasında olan yeni kömür projelerine odaklanıyor. Türkiye’de hava kirliliğinin yılda 29 bin kişinin erken ölümüne neden olduğu biliniyor.
Çanakkale’de dört adet kömür santralı halihazırda çalışıyor. Bunlara ek olarak dokuz adet yeni santral planlandı ve bir santral da şu an için inşaat aşamasında. Tekirdağ ve İzmir’de de hazırlık aşamasında olan yeni santrallar bulunuyor ancak artan kamusal endişe, bazı projelerin şimdiden iptal edilmesine neden oldu. Bu üç bölgenin ortak noktasını ise bölgelerdeki mevcut linyit kömürü ve ağır sanayinin yıllardır bu alanları kullanması ve kirletmesi oluşturuyor. İletişim kiti aynı zamanda elektrik üretiminin %67 oranında fosil yakıtlara bağlı olduğu Türkiye’nin genel enerji durumu hakkında da bilgi veriyor.
İletişim Kitinin İçeriğini Ne Oluşturuyor?
İletişim kiti, yerel sağlık profesyonellerinin yaptığı açıklamalarla birlikte Tekirdağ, Çanakkale ve İzmir’deki çevre ve sağlık konularındaki kanıtları bir araya getiriyor. Kit şu konular hakkında bilgi veriyor:
- Türkiye’deki enerji politikaları ve hava kirliliği
- Tekirdağ, İzmir ve Çanakkale’deki hava kalitesi değerlendirmesi
- Şehirlerin farklı bölgelerinde bulunan ağır metal ve kimyasalların varlıklarının kanıtları ve kamu sağlığına etkileri
- Bölgelerdeki var olan ve planlanan kömür santralları hakkında bilgi
Sağlık Tehditlerini Konuşmak
Kitin ikinci bölümünde -Bilgiden Eyleme- ise öneriler yer alıyor. Çalışma, kömürden elektrik üretimi sonucu farklı kitlelerin sağlığının nasıl etkilendiğine dair bulunan kanıtların nasıl iletileceğini açıklıyor. Ayrıca, örnek mesajlar ve açık mektuplar da dahil olmak üzere, kömür ve sağlıkla ilgili özel mesaj geliştirme ipuçlarına çalışmada yer veriliyor.
Çalışmanın İngilizce yazılmış sürümüne ise buradan erişebilirsiniz.