Servet Vergisi Yoksul Ülkelerin İklim Kriziyle Mücadele Etmesine Yardımcı Olabilir

Dünyanın en zengin insanlarını vergilendirmek, daha yoksul ülkelerin ekonomilerini düşük karbona kaydırmasına ve iklim hasarından kurtulmasına yardımcı olabilir.

150’den fazla önde gelen ekonomistten oluşan bir grup, iklimle ilgili zararın karşılanması ve bu yolla en yoksullara aktarılması için aşırı zenginliğin vergilendirilmesini istedi.

Dünyanın en zengin insanlarının servetlerine konulacak bir vergi, trilyonlarca doları daha yoksul ülkelerin ekonomilerini düşük karbonlu bir temele oturtmalarına ve “kayıp ve zarar” finansmanı kapsamında felaketten etkilenen ülkelerin rehabilitasyonuna harcanabilir.

Son tahminlere göre, aşırı servet üzerindeki %2’lik bir vergi, yılda yaklaşık 2,5 trilyon dolar sağlayacak.

Önde gelen küçülme savunucusu Jason Hickel de dahil olmak üzere ekonomistler, bu hafta yapılacak küresel finans zirvesi öncesinde dünya liderlerine bir mektup yazdılar. Küresel sıcaklık artışını sanayi öncesi seviyelere göre 1,5 derecede sınırlandırmaya yardımcı olmak için %1,5’lik bir vergi talep ediyorlar.

Oxfam’a göre en zengin %1’i, dünyanın en yoksul yarısının karbon emisyonlarının iki katından sorumlu. Ancak bunun üzerinde çok az kısıtlama var.

Mektubun imzacılarından, Rutgers Üniversitesi’nden Mark Paul, zengin ülkelerin sorumluluklarını yerine getirmediğini söyledi:

“Küresel kuzeyli liderlerin küresel krizleri ele alamayacaklarını söylemesi, kitaptaki en eski bahane ve basitçe söylemek gerekirse, bir yalan. Gerçekten karşılanamaz olan şey statüko. Siyasi irade eksikliği var ama bu değişmeli.”

Mektupta, ekonomistler aynı zamanda fosil yakıt sübvansiyonlarına son verilmesi ve en yoksul ülkelerin bazılarının borçlarının affedilmesi çağrısında bulunuyor.

Mektubun imzacılarından biri olan Nelson Mandela Üniversitesi ve İklim Adaleti Koalisyonu’ndan Alex Lenferna şunları söyledi: “Küresel güneydeki ülkeler, kemer sıkma önlemlerini artıran ve iklim krizine yanıt verme yeteneğimizi baltalayan borç içinde boğuluyor. Gerçekten adil bir geçiş için çok daha fazla kamu parasına ihtiyacımız var. Küresel Kuzey iklim borcunu ödemeli” dedi

Climate Accountability Institute’tan Richard Heede ise, fosil yakıt şirketlerinin neden oldukları zararı ödemeleri gerektiğini söyledi.

Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron’un ev sahipliğinde Perşembe ve Cuma günleri Paris’te gerçekleştirilecek yeni bir küresel finansman paktı zirvesine yaklaşık 50 devlet ve hükümet başkanının katılması bekleniyor.

Zirvede gelişmekte olan ülkelerin, seragazı emisyonlarını azaltmalarına ve aşırı hava koşullarının etkileriyle başa çıkmalarına yardımcı olmak için gereken mali yardımın aksaması ele alınacak.

Zirveye, Almanya Şansölyesi Olaf Scholz, Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, ABD’nin iklim özel temsilcisi John Kerry ve Çin Başbakanı Li Qiang’ın da aralarında bulunduğu liderlerin katılması bekleniyor.

İklim finansmanı, daha zengin ülkelerin Ukrayna’ya yardım etmesinden mağdur olan ve Covid ile başa çıkmak için trilyonlar bulan, ancak iklim krizinin etkileri konusunda onlara yardım etmek istemeyen daha fakir ülkeler için giderek daha tartışmalı bir konu haline geliyor.