Şanlıurfa’da Köylülere Rağmen GES Israrı Sürüyor: “Birçok Köy Göçe Zorlanacak”

Viranşehir ilçesinde bağlı Kadıköy mahallesindeki 12 bin dönüm üzerine kurulmak istenen güneş enerjisi santralına karşı köylülerin itirazı sürüyor. Projeye karşı çıkan köylülere 29 Mart tarihinde müdahale yapılmış ve 9 köylü gözaltına alınmıştı. Darp edildiğine dair görüntülerin sosyal medyaya yansıdığı köylüler, adli kontrol şartıyla serbest bırakıldı. Köylülerin avukatı Ali Osman Ulutaş, GES projesiyle beraber köyün yok olacağını söyledi ve hukuki süreci takip ettiklerini dile getirdi. Şanlıurfa Barosu Başkanı Abdullah Öncel de santral için verilen ÇED olumlu raporunun iptaline ilişkin dava açacaklarını ifade etti.

YAZI: Şenol BALI/Urfa

Şanlıurfa’nın Viranşehir ilçesine bağlı Kadıköy Mahallesi’ne bağlı Düzük Mezrası’nda 29 Mart tarihinde Kalyon Holding’e bağlı Kalyon Enerji şirketinin kırsal mahallede yaklaşık 12 bin dönüm arazi üzerinde Güneş Enerji Santrali (GES) kurmak için iş makinalarıyla çalışma başlatmak istemişti. Buna tepki gösteren köylüler, jandarmanın müdahalesi ile karşı karşıya kalmış ve 9 kişi “güvenlik güçlerine mukavemet” gerekçesiyle gözaltına alınmıştı. Sıddık Ayyıldız, Emin Ayyıldız, İsmail Taşkın, Nedim Taşkın, Mehmet Taşkın, Aydın Taşkın ve Naif Taşkın gözaltına alınan köylülerden.

GES projesi, Kalyon Holding’e bağlı Kalyon Enerji şirketine ait. Şirket, Viranşehir ilçesi Kadıköy kırsalında 50’şer MW gücünde Viranşehir-5 GES, Viranşehir-7 GES ve Viranşehir-8 GES kurmayı planlıyor. Şirket yine Kadıköy kırsalında, 3 GES için 90’ar hektarlık çayır-mera vasıflı alanların üzerine 162 bin 500 adet panel yerleştirmeyi hedefliyor. Köylüler, yaklaşık 12 dönüm arazi üzerine kurulacak olan santralın tek geçim kaynakları olan tarım ve mera alanlarını olumsuz etkileyeceğini savunuyor

Şanlıurfa Baro Başkanı Öncel: “ÇED Raporunun İptali için Dava Açacağız”

Yaşananlarla ilgili İklim Haber’e konuşan Şanlıurfa Barosu başkanı Abdullah Öncel, projenin yapılmak istendiği alanın tamamıyla tarım ve mera alanı olduğunu dile getirdi. Öncel, “O köy ve civar köylerin temel geçim kaynakları hayvancılık. Yaklaşık 12 bin dönüm, enerji alanı diye tahsis edilmiş ve GES yapımı başlatılmak üzere firma tarafından iş makinaları gönderilmiş. Köylüler buna karşı çıkmış ve arbede yaşanmış. Yaşananlardan sonra köylüler gözaltına alındı ve gözaltına alınan iki veya üç kişiye jandarma karakolunda kaba dayak olarak tabir ettiğimiz işkence uygulanmış. Bu kişilerin sosyal medyaya düşen görüntülerini gördükten sonra insan hakları merkezimizle birlikte suç duyurusunda bulunduk” ifadelerine yer verdi.

Çevresel Etki Değerlendirme (ÇED) raporunun iptali için dava açacaklarını kaydeden Öncel, şu şekilde devam etti: “Köylüler aleni bir şekilde istemediğini dile getiriyor. Şanlıurfa Barosu ve İnsan Hakları Derneği Şubesi ile beraber GES alanı olarak ilan edilen bölgede incelemelerde bulunduk. Bu hafta içerisinde ÇED olumlu raporunun iptali için dava açmış oluruz. Gerekli evrakları hazırladık.”

Köylülerin Avukatı Ulutaş: GES Nedeniyle Köylüler Göçe Zorlanacak

Gözaltına alınan 9 kişi adli kontrol şartıyla serbest bırakıldı. Köylülerin avukatı Ali Osman Ulutaş, süreci takip ettiklerini söyledi. İklim Haber’e konuşan Ulutaş, Şanlıurfa Barosu’nun ÇED olumlu raporuna itiraz edeceği bilgisini verdikten sonra şu sözleri kullandı:

“Köylülerin tamamı istemiyor. Çünkü proje 5-6 köyü kapsıyor ve ortalama 6 bin kişiyi etkileyecek. Temel itiraz şu; mera alanları tesisin içine dahil edilmiş. Kanuna göre mera alanları böyle bir çalışma için tesis edilemez. Kurulmak istenen tesis mezranın tam ortasında. Bu tesisin kurulması demek köyün boşaltılması demek. Köylüler göçe zorlanacak. Köyün yaşam alanı ile bu tesis arasında 100 metre bir mesafe var. Bu mesafe, sağlık açısından da sorunlu. Başka geçim kaynakları yok. Tarıma elverişli alan çok az. Yüzde doksanı hayvancılıkla hayatını sürdürüyor. Şirket yetkilileri ile ben de köylüler de görüştük. Mera alanlarına karışmayın dedik. Önce kabul ettiler ancak iş pratiğe girince direkt mera alanına kurmuşlar.”

İHD: Suç Duyurusunda Bulunacağız

Yaşananlarla ilgili İnsan Hakları Derneği Şanlıurfa Şubesi de sosyal medya hesaplarından bir açıklama yayımladı ve suç duyurusunda bulunacaklarını açıkladı. Paylaşımda “Viranşehir’e bağlı Kadıköy kırsal mahallesinde ortak kullanım alanlarına kurulmak istenen GES’e karşı eylem yapan köylüler işkence ile gözaltına alınmışlardır. Suç işleyen kamu personelleri hakkında suç duyurusunda bulunacağımızı kamuoyuna bildiririz” ifadelerine yer verildi.

Daha Önce Meclise Taşınmıştı

Köyün mera alanına yapılmak istenen GES, Eylül 2022’de, HDP Şanlıurfa Milletvekili Ayşe Sürücü tarafından Meclis’e taşınmıştı. Sürücü verdiği önergede, “Bu proje ile yeni bir DEDAŞ yaratılarak, güneş enerjisinin üretimi tekelleştirilerek, hazineye ait meralar manidar yöntemlerle seçilmiş özel bir şirketin adeta hizmetine sunulmak isteniyor” ifadelerini kullanmıştı.