Ülkelerin, iklim değişikliğini tetikleyen seragazı emisyonlarını azaltma planlarını sunmaları için verilen son tarih geçti. Hedefe yalnızca 15 ülke ulaştı.
Ulusal Katkı Beyanı veya kısaca NDC olarak bilinen planlar, her ülkenin ortalama küresel sıcaklık artışını sanayi öncesi seviyelere göre 1,5 derecede sınırlandırılmasına nasıl yardımcı olacağını ana hatlarıyla açıklıyor. Planlar, fosil yakıtlar yerine rüzgar ve güneşten daha fazla enerji üreterek emisyonları azaltmayı veya ısınan bir dünyaya uyum sağlayacak çözümleri içerebilir.
Her yeni NDC, bir öncekinden daha güçlü emisyon azaltım planlarını ana hatlarıyla belirtmeli. Bu sistem, iklim değişikliğiyle mücadele için küresel çabaları giderek güçlendirmek için tasarlandı.
NDC’lerin sunulması için son tarih Şubat 2025 olarak ortaya konmuştu. COP30 ise bu tarihten tam 9 ay sonra, Brezilya’nın Belém kentinde düzenlenecek. Belirlenen son tarihe kadar yalnız 15 ülke yeni bir plan ortaya koyarken, bu sayı, ülkelerin emisyonları sıfırlaması için her beş yılda yeni güncellemeler sunmasını zorunlu kılan Paris Anlaşması’na imza atan 194 tarafın %8’inden az.
Ülkelerin kendilerini kıyaslayabilecekleri kapsamlı bir NDC seti olmadan, müzakerecilerin ulusal hedefleri yükseltmeleri yönündeki baskı daha az olacaktır. Belirli ülkelerin iklim değişikliğine uyum sağlamak ve ekonomilerini karbondan arındırmak için ne kadar paraya ihtiyaç duyduğunu ve bunun için ne kadar paranın mevcut olduğunu değerlendirmek de daha zor olacak.
Ülkeler NDC’leri sunmaya devam edebilecek. Örneğin AB son tarihi kaçırmasına rağmen bir plan ortaya koydu. Ancak şu ana kadarki düşük oran, bu yüzyıldaki en kötü iklim sonuçlarından kaçınmak için yeterli mücadelenin verilmediğinin de bir işareti.
NDC’lerini zamanında sunan 15 ülke arasında Brezilya, Birleşik Arap Emirlikleri, Japonya, İngiltere, İsviçre, Ekvador, Andorra ve Marshall Adaları gibi ülkeler yer alıyor.
COP30’un ev sahibi Brezilya, 2035 yılına kadar sera gazı emisyonlarını 2005 seviyelerine göre %59-67 oranında azaltma taahhüdünde bulundu. Bu, 2025’e kadar %37 ve 2030’a kadar %43 oranında azaltım öngören önceki taahhütten daha yüksek. Ancak Brezilya’nın 2025 hedefini tutturması beklenmiyor.
Japonya, 2013 seviyelerine kıyasla seragazı emisyonlarını 2035’te %60, 2040’ta ise %73 oranında azaltmayı hedefliyor. Japonya’nın önceki hedefi 2030 yılına kadar %46’lık bir azaltımdı.
İngiltere’nin, 1990 seviyelerine kıyasla 2035 yılına kadar tüm seragazı emisyonlarını en az %81 oranında azaltmayı taahhüt eden NDC’si, bağımsız bilim insanları tarafından küresel ısınmanın 1,5 derece ile sınırlandırılmasıyla “uyumlu” olarak tanımlandı.
ABD, 2035 yılına kadar net sera gazı emisyonlarını 2005 seviyelerine göre %61-66 oranında azaltmayı hedefleyen bir plan sundu. Ancak bu, Donald Trump’ın ABD’yi Paris Anlaşması’ndan (ikinci kez) çekmesinden önceydi, bu nedenle dünyanın en büyük kirleticilerinden birinin taahhüdü büyük ihtimalle geri çekilecek.
