Ozon Tabakasındaki Deliğin Antarktika’dan Daha Büyük Olduğu Tespit Edildi

Bilim insanları, ozon tabakasındaki deliğin bu aşamada alışılmadık derecede büyük olduğunu ve hızlı bir şekilde büyümeye devam ettiğini açıkladılar.

Her yıl genişleyen ozon tabakasındaki delik, şu anda Antarktika’nın kapladığı alandan daha büyük. Copernicus Atmosfer İzleme Servisi’nden araştırmacılar, bu yıl deliğin hızla büyüdüğünü ve bu sezonda 1979’dan beri oluşan ozon tabakası deliklerine göre % 75 daha büyük olduğunu ifade ettiler.

Ozon, dünyanın yüzeyinden yaklaşık 11 ila 40 km yukarıda, stratosferde konumlanıyor ve gezegen için güneş koruyucu işlevi görüyor ve ultraviyole radyasyondan koruyor. Her yıl, Güney Yarım kürede kış aylarının sonlarına doğru, güneşin, insan yapımı bileşenlerden kaynaklanan kimyasal olarak aktif klor ve brom formlarını içeren, ozonu parçalayan reaksiyonlar oluşturmasıyla bir delik oluşur.

Servis yöneticisi Vincent-Henri Peuch, Guardian’a, “Ozon tabakası deliğinin nasıl evrimleşeceğini bu aşamada gerçekten söyleyemeyiz. Süreç hâlâ devam ediyor. Gelecek haftalarda gelişimini izlemeye devam edeceğiz” dedi.

Bilim insanları, ozon tabakasındaki tükenmenin, 1930’larda soğutma sistemlerinde kullanılmak üzere ilk olarak geliştirilen ve daha sonra aerosol spreyi kutularında kullanılan CFC’ler adı verilen insan yapımı gazlardan kaynaklandığını kabul ediyor. Kimyasallar stabil olduğu için dünyanın yüzeyinde hareket edebilir ancak, stratosferik ozonun bulunduğu yükseklikte, yüksek enerjili UV radyasyonu ile parçalanırlar. CFC gazları 197 ülkede yasaklanmıştı.

Halocarbons yasağı sayesinde ozon tabakasında geri kazanım belirtileri görüldü, ancak bu yavaş ilerleyen bir süreç ve ortadan tamamen kalkması 2060-2070’lerde gerçekleşebilir.