Norveç Tropik Ormanların Korunması İçin Diğer Ülkeleri Desteğe Çağırıyor

Haber: Gülce Demirer

Norveç tropik ormanların korunması adına yürüttüğü ağaçlandırma projesinin %40’ına fon sağlıyor. Ancak bu projenin tek bir ülke tarafından yürütüldüğünde sonuç getirmeyeceğine dikkat çekilirken, özellikle refah seviyesi yüksek ülkelerden yardım bekleniyor. Ormanlık alanların korunmasının gelişmiş ve gelişmekte olan ülkeler için ortak bir sorumluluk meselesi olduğunun da altı çiziliyor.

Norveç dünyanın tropik ormanlarını kurtarmak için büyük miktarlarda finansman sağlıyor olsa da, çevre bakanları, bunun tek bir ülke tarafından yapılmasının zorluğuna dikkat çekiyor. Norveç’in, dünyadaki orman kaybını tek başına durdurmasının beklenmemesi gerektiği de vurgulanıyor.

Norveçli International Climate and Forest Initiative (Nicfi), “Rainforest Billions” programı kapsamında üzerinde anlaşılan hedeflere ulaşan yağmur ormanı ülkelerini ödüllendirerek her yıl yaklaşık 366 milyon dolar harcamayı taahhüt ediyor.

Program, 2007 yılında Norveç Çevre Bakanı Erik Solheim tarafından başlatıldı. Ancak programın başlatılmasından sonra geçen 10 yılın ardından, geçtiğimiz hafta yayımlanan verilere göre 2017 yılında, 29,4 milyon hektarlık ağaçlandırılmış alan küresel düzeyde kaybedildi. Bu rakam 2016’daki rekorun biraz daha aşağısında.

Geçtiğimiz hafta Norveç’in başkenti Oslo’da düzenlenen Tropical Forest Forum’a katılan ve şu an Birleşmiş Milletler (BM) Çevre Programı Sorumlusu görevini yürüten Solheim, Norveç’in ağaçlandırma projesi adına ayrılan bütçeyi olumlu bulduğunu ifade ederken küresel düzeyde kaybedilen ağaçlık alanlara da dikkat çekiyor.

Brezilya’nın Amazon Ormanları’ndaki tahrip oranının %70 – %80’lere düşürülmesini önemli bir başarı olarak gördüğünü belirten Solheim, Norveç’in diğer refah seviyesi yüksek ülkelerden yardım almadan küresel düzeyde ağaçlandırma projelerini yürütmesinin zor olduğunu da vurguluyor.

Rainforest Foundation Norway’in verileri geçtiğimiz 10 yıllık süre zarfında Norveç’in küresel tropik ağaçlandırma projelerinin %40’ını finanse ettiğini gösteriyor. Fakat Norveçli diplomatlar Norveç’in öncü rolünü tek başına üstlenmesini pek de iyi karşılamıyor.

Ülkelerarası Bir Ortaklık Gerekiyor

Birleşik Krallık ve Almanya, BM’nin REDD+ kapsamındaki ağaçlandırma projesini Norveç ile ortak olacak şekilde 2014’te imzalamıştı. Ancak Birleşik Krallık’ın kalkınma ajansı konu hakkında bir yorumda bulunmazken, medya birimi Norveç hariç, Birleşik Krallık’ın 2011-2021 yıllarını kapsayan, ormanlık alan tahribatıyla savaşmaya 100’er milyon pound ayırmış olduğunun altını çiziyor. Yetkililerden biri Norveç’in ortaklarının daha fazla destek olması gerektiğini de vurguluyor.

Rainforest Foundation Norway’in hazırladığı raporun yazarlarından Nils Hermann Ranum ise Norveç’in belirlenen hedeflere ulaşamayan ülkelere karşı daha sert olması gerektiğini belirtiyor. 2017 yılında Norveç, Brezilya’nın ortalama 114 milyon dolar olan yıllık ödemesini neredeyse üçte iki oranında düşürdü. Norveç’in Çevre Bakanı Ola Elvestuen, sonuç yoksa ödeme de olmayacağını söylüyor ve ülkeler arası ortaklığın önemini vurguluyor.

Ayrıca geçtiğimiz hafta Norveç, Ekvador ile Alman hükümetinin ortaklığıyla 50 milyon dolarlık yeni bir anlaşma imzaladı. Ekvador’un Çevre Bakanı Tarcisio Granizo da anlaşmanın, ülkesinin 13,6 milyon hektarlık yağmur ormanı bölgesindeki kayıpları azaltma çabaları için bir telafi olduğunu söylüyor.

Refah seviyesi yüksek ülkelerdeki tüketim alışkanlıkları, refah seviyesi daha düşük ülkelerde ormansızlaşmaya yol açıyor. Benzer şekilde, ormanlık alanların tahribatını azaltmak da acil bir ihtiyaç niteliğinde çünkü sanayileşmiş ülkelerde yayılan seragazının emilimini bu alanlar sağlıyor. Bundan dolayı Granizo, ormanlık alanların korunmasının “gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerin ortak bir sorumluluk meselesi” olduğunun altını çiziyor.

Elvestuen, Norveç hükümetinin önemli bir hedefinin de bağışçılar ve tropikal ormanlara ev sahipliği yapan ülkeler arasında orman sorununa dair “farkındalık yaratmak” olduğunu belirtiyor. Bu amaçla Norveç, Eylül ayında Kaliforniya’da düzenlenecek Küresel İklim Eylem Zirvesi’nin gündeminde ormanlara daha fazla yer verilmesi halinde, zirveyi maddi anlamda destekleyeceğinin taahhüdünde bulunuyor.