Nobel Sahiplerinden Çağrı: Askeri Harcamalarda Yapılacak Kesinti İklim Krizi İle Mücadeleye Aktarılsın

Hükümetleri, BM’nin salgın hastalıklar, iklim krizi ve aşırı yoksullukla mücadelesine yardımcı olmak için “barış temettüsünü” kullanmaya çağırdı.

Nobel ödüllü 50 kişi, tüm ülkeleri önümüzdeki beş yıl boyunca askeri harcamalarını yılda %2 azaltmaya ve tasarruf edilen paranın yarısını pandemi, iklim krizi ve aşırı yoksullukla mücadele için belirlenen BM fonuna koymaya çağıran bir açık mektup imzaladı.

İtalyan fizikçi Carlo Rovelli tarafından koordine edilen mektup, Sir Roger Penrose da dahil olmak üzere büyük bir bilim insanı ve matematikçi grubu tarafından destekleniyor. Mektup, artan küresel gerilimlerin silah bütçelerinde istikrarlı bir artışa yol açtığı bir zamanda yayınlanıyor.

İmzacılar, yeni başlatılan Barış Temettü kampanyasını desteklemek için “Hükümetler askeri harcamaları artırma baskısı altında, çünkü diğerleri de bunu yapıyor. Geri bildirim mekanizması, sarmal bir silahlanma yarışını sürdürüyor – çok daha akıllıca kullanılabilecek muazzam bir kaynak israfına yol açıyor” dediler.

Yüksek profilli grup, askeri harcama kesintilerinin büyük veya orta ölçekli hükümetler tarafından yasalaştırılacağına veya tasarruf edilen meblağların BM’ye ve kurumlarına devredileceğine dair gerçekçi bir umut olmamasına rağmen, planın “insanlık için basit, somut bir öneri” olduğunu söyledi.

Stockholm Uluslararası Barış Araştırmaları Enstitüsü’ne göre, toplam askeri harcama geçen yıl %2,6 artışla 1.9 trilyon dolar olarak gerçekleşti. En yüksek harcama yapan ülkeler ABD (778 milyar dolar), Çin (252 milyar dolar), Hindistan (72,9 milyar dolar), Rusya (61,7 milyar dolar) ve Birleşik Krallık (59,2 milyar dolar) oldu ve bunların tümü 2020’de bütçelerini artırdı.

Rusya ve Ukrayna’nın yanı sıra, Çin ile ABD ve Tayvan üzerindeki Pasifik müttefikleri arasında artan gerilimler, harcamaların artmasına katkıda bulundu.

Mektubu imzalayanlar, silahlanma yarışlarının “ölümcül ve yıkıcı çatışmalara” yol açabileceğini savunuyorlar ve şunları ekliyorlar: “İnsanlık için basit bir önerimiz var: Tüm BM üye devletlerinin hükümetleri, askeri harcamalarında 5 yıl boyunca her yıl %2 oranında ortak bir azaltımı müzakere edebilir.”

Mektubun diğer destekçileri arasında geçmişte Nobel barış ödülünün sahibi olan Tibetli ruhani lider Dalai Llama’nın yanı sıra biyolog ve Cambridge Üniversitesi profesörü Sir Venki Ramakrishnan ve Amerikalı moleküler biyolog Carol Greider yer alıyor.

Siyasi liderler, serbest bırakılan kaynakların yarısının, insanlığın vahim ortak sorunlarına (salgın hastalıklar, iklim değişikliği ve aşırı yoksulluk) çözüm bulmak adına BM gözetiminde küresel bir fona tahsis edilmesine çağırılıyorlar. Böyle bir fonun 2030 yılına kadar 1 trilyon dolara ulaşabileceği de iddia ediliyor.