Müzakereciler Fosil Yakıttan “Aşamalı Çıkış” Seçeneğini Değerlendiriyor

COP28’de yayımlanan ikinci taslak metne göre müzakereciler, fosil yakıttan ve kömürden “aşamalı çıkış” seçeneğini değerlendiriyor.

COP28 BM iklim zirvesindeki nihai anlaşmaya dair ikinci taslak, müzakerecilerin fosil yakıtlardan “düzenli ve adil” bir şekilde aşamalı çıkış çağrısını ele aldıklarını gösteriyor.

Taslak metin BM iklim sekretaryası tarafından yayımlandı ve zirvedeki görüşmelerin olası sonuçlarını gösteriyor.

Müzakereler, yaklaşık 200 ülkenin artan küresel sıcaklıkları durdurmaya yönelik planlar üzerinde anlaşmaya çalıştığı “küresel stok sayımı” sürecinin bir parçası.

Taslak metindeki ilk seçenek, “fosil yakıtlardan düzenli ve adil bir şekilde aşamalı çıkış” olarak sıralandı. İkincisi, “karbon tutma teknolojisine sahip olmayan fosil yakıtlardan aşamalı çıkış çabaların hızlandırılması” çağrısında bulundu. Üçüncü seçenek ise, fosil yakıtlardan aşamalı çıkışa dair herhangi bir söz edilmemesi.

E3G düşünce kuruluşunda politika danışmanı olan Tom Evans, metnin “iddialı bir sonuç için gerekli malzemeleri” içerdiğini söyledi.

Küresel Stok Değerlendirmesinin eyleme geçmesini sağlamak için “Bu COP sonunda ihtiyaç duyacağımız bazı unsurları görebiliriz” derken yine de müzakerelerin devam ettiğini hatırlattı: “Bu iddialı sonuçlara ulaşacağımızın  garantisi yok”

Taslak metinde ayrıca ülkelerin “bu 10 yıl içerisinde karbon tutma teknolojisine sahip olmayan kömürlü termik santrallardan hızlı bir şekilde vazgeçme” ve CO2 yayan yeni kömürlü termik santral inşasının derhal durdurulması konusunda anlaşmaya varma seçeneği de yer aldı.

Ancak aynı paragraftaki ikinci seçenekte kömürden aşamalı çıkıştan hiç söz edilmiyor. Hindistan ve Çin kömürden “aşamalı çıkış” ifadesine uzun bir süredir karşı çıkıyordu.

Dünya Kaynakları Enstitüsü direktörü David Waskow, ülkelerin fosil yakıtlara değinmemeyi seçeneğini kabul etmek yerine BAE’den anlaşmayla ayrılacakları konusunda iyimser olduğunu söyledi.

Önemli sorulardan biri, 2021’de Glasgow’da metni sulandırdıktan sonra Çin ve Hindistan’ın bu kadar iddialı bir kömür dilini destekleyip destekleyemeyeceği olacak.