Metan Emisyonlarını Azaltmak için Taahhüt Var, Eylem Yok

UNEP, küresel ısınmayı olumsuz yönde etkileyen metan emisyonlarını azaltmaya yönelik taahhütlerin arttığını, ancak bu yöndeki adımlara aynı hızda ilerlemediğini kaydetti.

UNEP tarafından Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesi 29. Taraflar Konferansı (COP29) kapsamında düzenlenen basın toplantısında, Uluslararası Metan Emisyonları Gözlemevi (IMEO) tarafından hazırlanan “Metana Dikkat Etmek: Görünmez Ama Görünmez Değil” başlıklı raporun sunumu yapıldı.

İnsan kaynaklı metan emisyonlarının küresel ısınmanın %30’undan sorumlu olduğuna işaret edilen raporda, kısa vadede küresel ısınmayı yavaşlatmak için en hızlı ve en uygun maliyetli yolun söz konusu emisyonları azaltmak olduğu belirtildi.

Metan molekülleri, karbondioksit (CO2) moleküllerinden daha güçlü ve benzer şekilde ısı tutma kapasitesine sahip. Bu durum aynı miktarda ısınmaya neden olabilecek CO2’ye göre daha az sayıda metan molekülünün yeterli olduğu anlamına geliyor. Bu nedenle, metan salımlarını azaltmanın CO2 salımlarını azaltmaktan daha hızlı bir etki yapabileceği düşünülüyor.

IMEO’nun metan emisyonlarının azaltılması için açık ve güvenilir veriler sağladığı bilgisine yer verilen raporda, “Ancak veri konusundaki devrimi erişilebilir ve eyleme geçirilebilir kılmak üzere kurulan sistemler olgunlaşırken, harekete geçme yönündeki artan taahhütlere rağmen katılım buna ayak uyduramıyor” denildi. Raporda, küresel metan emisyonlarını azaltmak için eyleme geçilmesi gerektiğinin altı çizildi.

150’den fazla ülkenin Avrupa Birliği ve ABD tarafından düzenlenen “Küresel Metan Taahhüdü” aracılığıyla emisyonları azaltmayı taahhüt ettiğine dikkatin çekildiği raporda, “Hedef belirlenmesine rağmen son bilimsel veriler, son 5 yılda atmosferik metan konsantrasyonlarının rekor hızda arttığını gösteriyor” bulgusuna yer verildi.

Raporda, IMEO’nun artık yapay zekayı da kullanarak uydu verilerini çok daha verimli şekilde kullandığı belirtilirken, “Bugüne kadar BM Çevre Programı’nın (UNEP) Metan Uyarı ve Müdahale Sistemi (MARS), hükümetleri ve şirketleri 1200’den fazla defa büyük metan bulutu konusunda uyardı. Ancak bildirimlerin yalnızca yüzde biri, emisyonların nedeni veya eylem yapılıp yapılmadığı konusunda daha fazla ayrıntı sağlayan bir yanıt alabildi” ifadeleri kullanıldı.

Metan emisyonlarını azaltmak ve küresel ısınmayı yavaşlatmak için hızla eyleme geçilmesinin gerektiği anlatılan raporda, UNEP’in emisyonlara ilişkin önemli veriler sunduğu ancak “gerçek değişimin” hükümetlerin, endüstrilerin ve kamuoyunun bu kaynakları benimseyip eyleme dönüştürdüğünde yaşanabileceği kaydedildi.