Küresel Yeraltı Su Seviyeleri “Hızlıca” Azalıyor

Dünya çapında yeraltı suyu seviyeleri, sürdürülemez sulama uygulamaları ve iklim değişikliği nedeniyle son 40 yılda yaygın ve “hızlı” bir şekilde azaldı.

Nature’de yayımlanan yeni bir çalışmada, yeraltı suyunun çiftlikler, evler ve endüstriler için önemli bir tatlı su kaynağı olduğu ve tükenmesinin, mahsul veriminin düşmesi ve özellikle kıyı bölgelerinde yıkıcı arazi çökmesi de dahil olmak üzere ciddi ekonomik ve çevresel tehditler oluşturabileceği belirtildi.

Makalenin ortak yazarlarından biri olan Santa Barbara’daki Kaliforniya Üniversitesi’nden Scott Jasechko, “Yeraltı suyundaki hızlı ve giderek artan azalmanın ardındaki en büyük itici güçlerden biri, kuru iklimlerde sulu tarım için yeraltı suyunun aşırı çekilmesi” dedi.

Ancak iklim değişikliğinden kaynaklanan kuraklığın da bir etkisi olduğunu, çiftçilerin mahsullerinin sulanmasını sağlamak için muhtemelen daha fazla yeraltı suyu kullandığını söyledi.

40’tan fazla ülkede 170.000 kuyunun analiz edildiği çalışmada, yeraltı sularındaki azalmanın özellikle geniş tarım alanlarına sahip kurak iklimlerde belirgin olduğu belirtildi. Bu durumdan en çok Kuzey Çin, İran ve ABD’nin batısı etkilendi.

Çalışma tarafından izlenen 1.693 akifer sisteminin (yeraltı suyu tutan gözenekli kaya veya tortu kütleleri) üçte birinden fazlası 2000’den 2022’ye kadar yılda en az 0,1 m düştü; %12’sinde ise yıllık 0,5 m’den fazla düşüş görüldü. İspanya, İran, Çin ve ABD’deki en kötü etkilenen yeraltı su yataklarından bazıları bu dönemde yılda 2 metreden fazla düşüş gösterdi.

İncelenen akiferlerin yaklaşık %30’unda tükenme oranı 2000 yılından bu yana hızlandı. Suyun sadece bir bölümünün kullanılmasını öngören yerel önlemlerin bir sonucu olarak, bazı yeraltı su kaynakları bu dönem içinde iyileşme gösterdi.

Akiferler ayrıca başka yerden yönlendirilen suyla da doldurulabilir. Ancak Jasechko, bu tür iyileşmelerin “nispeten nadir” olduğunu söyledi.