Küresel İklim Riski Endeksi Yayımlandı: 2017’deki Aşırı Hava Olayları Türkiye’ye 1.9 Milyar Dolara Mâl Oldu

Germanwatch tarafından bugün COP24’te yayımlanan Küresel İklim Riski Endeksi, Porto Riko, Sri Lanka ve Dominik Cumhuriyeti’nin 2017’deki hava olaylarından en fazla etkilenen ülkeler olduğunu, son 20 yılda 11 500 aşırı hava olayının trilyonlarca dolar hasara ve 525 binin üzerinde ölüme yol açtığını ortaya koyuyor. Endeks aynı zamanda 2017’nin hava olaylarına bağlı en yüksek hasarların görüldüğü yıl olarak kayda geçtiğini belirtiyor. Çalışma aynı zamanda Türkiye’de 2017 yılında gözlemlenen meteorolojik afetlerin toplamda 1.9 milyar dolar ekonomik hasara yol açtığını ifade ediyor.

Germanwatch tarafından Katowice İklim Zirvesi’nde bugün (04.12.2018) yayımlanan Küresel İklim Riski Endeksi iklim değişikliğinin çarpıcı etkilerini gözler önüne seriyor. Tropikal siklonlar tarafından şiddetli biçimde etkilenen ülkelerin sayısı artıyor. 2017’de, Karayipler’deki kasırga mevsimi özellikle çok şiddetli geçti ve birçok adayı yerle bir etti. Öte yandan, sürekli olarak aşırı hava olaylarından etkilenen birçok gelişmekte olan ülke, felaketlerin ardından toparlanmakta zorluk çekiyor. Özellikle Sri Lanka, Nepal ya da Vietnam gibi yoksul ülkeler büyük zorluklarla karşı karşıya kalıyor. 2017 yılında dünyada aşırı hava olaylarına bağlı olarak 11 bin 500 kişi öldü ve yaklaşık 375 milyar dolar kadar ekonomik hasar meydana geldi (satın alma gücü paritesi olarak hesaplandı). Dolayısıyla, 2017 yılı hava olaylarına bağlı en fazla kaybın yaşandığı yıl olarak tarihe geçti.

Germanwatch’tan Küresel İklim Riski Endeksi başyazarı David Eckstein rapor ile ilgili açıklamasında “Yakın zamanda meydana gelen ve şimdiye kadar görülmemiş şiddetteki fırtınalar büyük yıkımlara sebep oluyor. 2017 yılında, tarihteki en ölümcül ve maliyetli kasırga olan Maria kasırgası Porto Riko ve Dominik Cumhuriyeti’ni vurdu. 2017’de meydana gelen hava olaylarından en çok etkilenen ülkeler sıralamasında Porto Riko en başta yer alırken, Dominik Cumhuriyet’i üçüncü sırada yer alıyor. Geçen yıl doğal afetlerden en çok etkilenen ülkelerin birçoğunda, olağandışı aşırı yağışların ardından şiddetli sel ve toprak kayması olayları meydana geldi. Bu durum 2017’de ikinci sırada yer alan Sri Lanka’da da meydana geldi. Olağanüstü şiddetli yağmurların ardından, 200 kişinin ölümüne yol açan ve yüz binlerce kişiyi evsiz bırakan şiddetli bir sel baskını meydana geldi. Bu afetlerden en fazla etkilenenler yoksul ülkeler. Ancak aşırı hava olayları aynı zamanda orta gelirli ülkelerin daha fazla kalkınmasını tehdit edebildiği gibi, yüksek gelirli ülkelere de külfet oluşturabiliyor” diyor.

Uzun dönemli endekse göre, 1998 ile 2017 arasındaki son yirmi yılda, hava olaylarından en çok etkilenen ülkeler Porto Riko, Honduras ve Myanmar oldu. Bu dönemde, küresel düzeyde 526.000’in üzerinde ölüm 11 bin 500 aşırı hava olayıyla doğrudan ilişkilendirildi. Bu hava olaylarından kaynaklanan ekonomik hasar ise yaklaşık 3,47 trilyon dolar olarak hesaplandı (satın alma gücü paritesi).

Rapor’a göre Türkiye’de 2017 yılında gözlemlenen meteorolojik afetler ise toplamda 1.9 milyar dolar ekonomik hasara yol açtı. Türkiye’de Meteoroloji Genel Müdürlüğü’nün verilerine göre 598 iklim afeti gerçekleşmiş, 2017 yılı 1940’lardan beri en çok bu tür afetin görüldüğü üç yıldan biri olarak kayda geçmişti (Diğer yıllar ise 2015 ve 2016). Çalışma aynı zamanda Türkiye’de son 20 yılda iklim afetlerinin yıllık ortalama 462 milyon dolar ekonomik hasar verdiğini ifade ediyor.

Gelişmiş Ülkeler de Etkileniyor

Uzun dönemli endeks, daha yoksul ülkelerin kırılganlığını da ortaya koyuyor: 1998 ile 2017 yılları arasında en çok etkilenen on ülkeden sekizi düşük ya düşük-orta gelire sahip gelişmekte olan ülkeler. Ancak sanayileşmiş ve yükselen ülkeler de etkisini artık çok daha net biçimde hissettikleri iklim etkileriyle başa çıkmak için daha fazla çaba göstermek zorunda. Etkin iklim önlemlerinin yanı sıra dayanıklılığın artırılmasının da bu ülkelerin menfaatine olacağına vurgulayan Eckstein, “Örneğin, ABD aşırı hava olaylarına bağlı 389 ölüm vakası ve 173,8 milyar dolar hasarla, 2017 Endeksi’nde on ikinci sırada yer alıyor” diyor.

Eckstein sözlerine şöyle devam ediyor: “COP24 kayıp ve hasar konusunun doğru şekilde ele alınmasına dair çabaları artırmalıdır. Bu konu hâlihazırda, birçok müzakere görüşmesinde referans verilen ancak nihai müzakere metninde yer almama ihtimali yüksek olan çok önemli bir konu. Haiti, Filipinler, Sri Lanka ve Pakistan gibi ülkeler sürekli olarak aşırı hava olaylarına maruz kalıyor ve tamamen toparlanmaya vakitleri olmuyor. Bu ülkelerin iklim değişikliği uyum konusunda desteklenmesi önemli, ancak yeterli değil. Bu ülkelerin, iklim değişikliğinin yol açtığı kayıp ve hasarla başa çıkabilmek için de öngörülebilir ve güvenilir finansal desteğe ihtiyacı var”.