Kül Depolama Sahalarını Mevzuata Uygun Hale Getirmeyen Termik Santrallar Çalışamayacak

TEMA Vakfı, kömürlü termik santralların çevre mevzuatına uyum sağlamaları için 31.12.2019’a dek tanınan muafiyet süresinin bitmesinden sadece 5 gün önce yapılan yönetmelik değişikliğinin iptali için 2020 yılının Şubat ayında dava açmıştı. İlgili maddenin hukuka, kamu yararına aykırı olduğu ve değişikliğin çevreye ve insan sağlığına geri dönüşü mümkün olmayan zararlar vereceği gerekçesiyle açılan davada, T.C. Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu tarafından yürütmeyi durdurma kararı verildi.

TEMA Vakfı tarafından açılan davada verilen yürütmeyi durdurma kararının gerekçesinde; santrallara 31.12.2019 tarihine kadar tanınan muafiyet süresinin söz konusu santralların gerekli yatırımları yapmaları için yeterli olduğu vurgusu dikkat çekti. Kararda, termik santralların faaliyetleri sonucu oluşan atıkların; toksik nitelikte olduğu, yer altı ve yüzey suları ile tarım alanlarını kirlettiği, çevre ve insan sağlığı açısından olumsuz etkilerinin bulunduğu da vurgulandı. Bu denli kirletici ve riskli olan atıkların depolanmasına; çevre yatırımları yapılmadan, içeriği ve ayrıntısı belli olmayan bir akademik rapora dayalı olarak devam edilmesinin hukuka uygun olmayacağı ifade edildi. Danıştay İdari Dava Daireler Kurulu, söz konusu değişikliğin yapılması halinde insan ve çevre sağlığı üzerinde telafisi güç veya imkânsız zararlar doğabileceği gerekçesiyle yürütmeyi durdurma kararı verdi.

Kapanması Gereken Termik Santrallar Çalışmaya Devam Edecekti

Dava konusu Yönetmelik değişikliğinde bahsi geçen kömürlü termik santrallara, çevre mevzuatına uyum sağlamaları ve gerekli yatırımlarını tamamlamaları amacıyla 31.12.2019 tarihine kadar süre tanınmıştı. Madde gereği, verilen tarihte çevre yatırımlarını tamamlamamış olan termik santralların bu tarih itibarıyla faaliyetlerinin durdurulması gerekmekteydi. Bu kapsamda düzenli kül depolama alanlarına ilişkin çevresel eksiklikleri bulunan santralların faaliyetlerinin durdurulması gerekirken, yatırım için verilen son sürenin bitmesinden beş gün önce yapılan bir Yönetmelik değişikliğiyle santralların çalışmasının önü açılmıştı.

Çevre Yatırımlarını Tamamlamamış Kömürlü Termik Santralların Faaliyetlerine Son Verilmeli

Kömürlü termik santral atıkları; baca gazı ve kül depolama sahalarındaki eksiklikler nedeniyle bölgelerindeki yer altı ve yüzey sularını, tarım alanlarını ve halk sağlığını derinden etkileme potansiyeline sahip olan ve özel koruma tedbirleri gerektiren atıklardır. Bu nedenle yürütmeyi durdurma kararının gereği yapılmalı, Muğla Yatağan ve Kütahya Seyitömer Santralları başta olmak üzere, çevre yatırımlarını tamamlamamış olan tüm santralların faaliyetlerinin yatırımlar tamamlanana kadar durdurulması gerekiyor. 

TEMA Vakfı Yönetim Kurulu Başkanı Deniz Ataç, konuya ilişkin yaptığı açıklamada; “Kömürlü termik santrallar, arazi kullanımı ve oluşturduğu kirlilik nedenleriyle ekosistem üzerinde büyük baskı yaratıyor ve iklim krizinin başlıca nedenlerinden biri olarak gösteriliyor. Ülkemizin, termik santrallara yatırım yapmak yerine; enerji verimliliğini en üst seviyeye çıkararak, alternatif enerji kullanımı üzerine araştırma yaparak kömürlü termik santrallardan çıkışı adil bir dönüşüm ile sağlayacak gücü ve potansiyeli var” ifadelerini kullandı.