Avrupa Birliği’nin önce karbon kaçağı riskinin yüksek olduğu ve benzer özelliklere sahip mallara odaklanılmış bir dizi sektör ile adım atmaya başlayacağı ithalatçı firmalara yönelik karbon vergisi düzenlemesinde bir dizi değişikliği gidiliyor. Avrupa Komisyonu’nun yeni taslağına göre çoğu küçük ve orta ölçekli şirketler veya bireysel tüketicilerden oluşan ithalatçılar bu vergiden muaf tutulabilir.
Avrupa Komisyonu, Avrupa Birliği’nin (AB) Sınırda Karbon Düzenleme Mekanizması kapsamına giren “çoğu” şirket için, belirlenen şemadaki emisyonların %1’ini üretmesi gerekçesiyle muafiyet önerisi sunacak.
AB’nin, ithal edilen ürünlerin karbon emisyonlarını dikkate alarak, yerli üreticilerin rekabet avantajını koruma ve küresel iklim değişikliği hedeflerine katkı sağlama amacıyla geliştirdiği bir yöntem olan ve Sınırda Karbon Düzenleme Mekanizması (Carbon Border Adjustment Mechanism – CBAM) olarak da bilinen vergiyle ilgili yeni taslak önerisi, işletmeler için bürokrasiyi azaltmaya yönelik önlemler paketinin bir parçası olarak bu hafta içinde sunulacak. Önerinin AB’nin sınırda karbon vergisi kapsamındaki 200 bin ithalatçı sayısını önemli ölçüde azaltacağı tahmin ediliyor. Söz konusu vergi dünyada da bir ilk olacak.
Komisyonun sunduğu taslak, CBAM’nin yalnızca yılda 50 metrik tonluk bir kütle temelli eşiğe sahip ürünleri ithal eden şirketlere uygulanmasını öngören değişiklikleri detaylandırırken, 50 ton olarak belirlenen eşik, ithalatçıların çoğunu bu vergiden muaf tutacak.
AB Şemasına Giren İthalatçıların %20’si Emisyonların %97’sini Üretiyor
Taslakta ayrıca söz konusu değişikliğin CBAM kapsamındaki emisyonların %99’undan fazlasını koruyacağı da iddia edildi. Bu değişiklik, mevcut CBAM kurallarını değiştirecek. Mevcut kurallara göre, 150 Euro’dan fazla değere sahip CBAM kapsamındaki ürünleri ithal eden tüm bireyler veya şirketler, gelecek yıldan itibaren bu vergiyi ödemek zorunda kalacak. 2026’dan itibaren de, ithal edilen çelik, alüminyum, çimento ve diğer ürünlerdeki karbon emisyonlarına AB sınırında yeni yükümlülükler uygulayacak.
AB İklim Komiseri Wopke Hoekstra, bu ay içinde yaptığı açıklamada, Avrupa Komisyonu’na ait analizin karbon sınır tarifesi kapsamında yer alan emisyonların %97’sinin, şemada yer alan şirketlerin %20’si tarafından üretildiğini ortaya koyduğunu belirtti. Taslak belgeye göre, muaf tutulan ithalatçıların çoğu küçük ve orta ölçekli şirketler veya bireysel tüketiciler olacak.
Taslak öneri yayımlanmadan önce değişebilirken, AB politikasındaki herhangi bir değişiklik, Avrupa Parlamentosu ve AB üye ülkelerinin onayından geçmek zorunda.
AB, ayrıca CBAM’a uyum sağlayan şirketler için bazı kuralları basitleştirmeyi de planlıyor. Örneğin son taslakta, üreticilerin zaten bir karbon fiyatı ödediği bir ülkeden ithal edilen ürünlere yönelik CBAM maliyetlerinde indirim talep etmeyi kolaylaştırmayı amaçlayan planlar özetlendi. Bu planlar kapsamında komisyon 2027’den itibaren başka ülkelerdeki yıllık ortalama karbon fiyatlarını yayımlayarak, o ülkede ödenen karbon fiyatını hesaplamak zorunda kalmayacak.
