İspanya ve Kuzey Makedonya 2030’a Kadar Kömürden Çıkacak

İspanya ve Kuzey Makedonya’nın da Kömür Sonrası Enerji İttifakı’na (PPCA) katılmasıyla Avrupa’da kömürden çıkan ya da çıkma taahhüdü veren ülke sayısı 16’ya yükseldi. 

Kuzey Makedonya iki kömürlü termik santralını 2027’ye kadar kapatacak. İspanya ise 2019’dan bu yana tüm kömür madenlerini ve kurulu kömür kapasitesinin yarısından fazlasını kapatmasına rağmen kömürden çıkış için 2030 yılı gibi daha iddiasız bir tarih seçti. İspanya’da kapanmayı bekleyen yedi santral var.

Karadağ da 2035’e kadar kömürden çıkma hedefiyle PPCA’ya katıldı ancak bu taahhüt Birleşmiş Milletler Paris İklim Anlaşması’nın 2030’a kadar kömürden çıkılması gerektiğine dair koyduğu hedefin beş yıl gerisinde kalıyor.

Polonya hükümetinin kömür odaklı enerji politikasına rağmen Doğu Wielkopolska’nın, PPCA’ya katılan ilk Polonya bölgesel idaresi olması ise en beklenmedik ve sevindirici gelişmelerden biri oldu. Bölgedeki maden ve santrallarda yaklaşık 4.000 kişi istihdam ediliyor. 2030 yılına kadar kömürden çıkmayı planlayan bölgenin kömür altyapısının sahibi ZE PAK, Polonya hükümetinin kömürden çıkmayı planladığı tarihin tam 19 yıl önüne geçti.

Türkiye de Bu Kervana Katılmalı

Kömürün Ötesinde Avrupa (Europe Beyond Coal) Kampanyacısı Duygu Kutluay şöyle konuştu:  “Halk ve çevre sağlığını gözeten hava kalitesi standartlarına sahip, kirletenin ödediği ve kömür gibi yok olmakta olan sektörlerin kamu kaynaklarıyla ayakta tutulmadığı ülkelerde kömürden çıkışın hızlandığını görüyoruz. İtalya ve Yunanistan gibi kömürden çıkış tarihini erkene alan ülkeler kervanına İspanya da katıldı. Bu ülkelerle benzer yenilenebilir enerji zenginliğine sahip Türkiye’nin de bir an önce dünyanın hızla terk ettiği kömürde ısrarını bırakması ve kimseyi mağdur etmeden daha temiz ve adil bir gelecek yaratmak için enerji dönüşümü planlarını güçlendirmesi lazım.”

Uluslararası Hukuk ve Çevre Enstitüsü (IIDMA) çevre avukatı Carlota Ruiz-Bautista ise sıfır karbon ekonomiye geçmenin ilk adımının kömürden çıkmak olduğunu belirterek şöyle konuştu: “İspanyol hükümeti, 2018’de kömürlü termik santralların ve madenlerin kapatılmasının kaçınılmaz olduğunu fark etti. Bu süreçte kömüre bağımlı topluluklara net ve iyimser bir gelecek güvencesi veren adil bir geçiş stratejisi geliştirdi, bu sayede kapanmalara karşı direnç azaldı. Şimdi hükümetin kalan tesisleri mümkün olan en kısa sürede ve en geç 2025’te kapatmak için operatörlerle birlikte çalışması gerekiyor.”

Kömürden çıkacak ülkeler şu şekilde:

Kömürsüz Avrupa ülkeleri: Belçika (2016), Avusturya (2020), İsveç (2020)

2025 yılına kadar kömürden çıkış yapacak Avrupa ülkeleri: Portekiz (2021 sonu), Fransa (2022), Birleşik Krallık (2024), Macaristan (2025), İtalya (2025), İrlanda (2025), Yunanistan (2025).

2030 yılına kadar aşamalı olarak kömürden çıkacak Avrupa ülkeleri: Kuzey Makedonya (2027) Danimarka (2028), Finlandiya (2029 ortası), Hollanda (2029 sonu), Slovakya (2030), İspanya (2030).