Erzincan’ın İliç ilçesindeki Çöpler Altın Madeni’nde geçen yıl 13 Şubat’ta meydana gelen ve dokuz işçinin yaşamını yitirdiği toprak kaymasının üzerinden bir yıl geçti. Maden felaketine ilişkin, 43 sanığın yargılandığı dava 17 Mart’ta başlayacak.
Erzincan’ın İliç ilçesindeki Çöpler Altın Madeni’nde 13 Şubat 2024’te dokuz işçinin hayatını kaybettiği toprak kaymasının üzerinden bir yıl geçti. Birgün’de yer alan habere göre, Çöpler köyündeki altın madeninin bulunduğu bölgede, geçen yıl 13 Şubat’ta meydana gelen toprak kayması sonucu hem kaybolan dokuz işçi için arama-kurtarma çalışması hem de ihmali bulunanların yakalanması için İliç Cumhuriyet Başsavcılığınca soruşturma başlatıldı.
“Çatlak Fotoğrafları” Delil Olarak Yer Aldı
Kayıp işçilere ulaşılması için kayan toprak depolama alanına taşınırken, yetkililer ise heyelanın çevresel etkilerini araştırmak için su ve toprak analizleri yaptı.
Maden sahasında inceleme yapan bilirkişi heyetinin 17 Şubat’ta hazırladığı ön raporda, aralarında “yığındaki çatlaklar için vaktinde önlem almayan” proses oksit müdürünün de bulunduğu beş kişi asli kusurlu bulundu. Toprak kaymasının yaşandığı gün sabah saatlerinde madenciler tarafından çekilen “çatlak fotoğrafları” da bilirkişi raporunda delil olarak yer aldı.
Konuyla ilgili araştırma yapmak üzere Meclis’te grubu bulunan tüm partilerin ortak kararıyla TBMM İliç Maden Kazasını Araştırma Komisyonu kuruldu ve komisyon 7 Mayıs’ta Erzincan’daki çalışmalarına başlayarak olaya ilişkin elde ettiği verileri raporlaştırdı.
Şirketin Yönetici ve Mühendislerinden 13 Kişi Asli Kusurlu Bulundu
Maden sahasındaki heyelana ilişkin bilirkişi heyeti de mayıs ayında çalışmalarını tamamlayıp raporu savcılığa sundu. Raporda, proje yönetim mekanizmasının doğru ve işler şekilde sürdürülmediği, maden alanındaki uyarı sisteminin de yetersiz olduğu kanaatine varıldığı belirtildi. Raporda ayrıca şirketin yönetici ve mühendislerinden 13 kişi asli kusurlu bulundu.
Kamu Yetkilileri Hakkında Karar
Kasım ayında ise heyelana ilişkin çevresel etki değerlendirmesini (ÇED) kapsayan bilirkişi raporu hazırlandı. İstanbul Teknik, Hacettepe, Yıldız Teknik ve Gazi üniversitelerinden çevre, inşaat, jeoloji ve maden yüksek mühendislerinden oluşan heyetin değerlendirmeleri sonucu hazırlanan yeni bilirkişi raporunda, “ÇED raporunda onay veya imzası bulunan Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı yetkililerinin kusursuz olduğu görüş ve kanaatine varılmıştır” ifadesi kullanıldı.
Ayrıca İliç Cumhuriyet Başsavcılığı, heyelana ilişkin soruşturmada, ÇED raporlarında onay ve imzası bulunan kamu yetkilileri hakkında “kovuşturmaya yer olmadığı”na karar verdi.
İlk Duruşma 17 Mart’ta
Heyelana ilişkin 18 Aralık 2024’te, beşi tutuklu 43 şüpheli hakkında “taksirle ölüme ve yaralanmaya neden olmak” ve “çevreyi taksirle kirletmek” suçlarından iddianame hazırlanarak mahkemeye sunuldu.
İddianamede, “Olayın meydana gelmesinde proje yönetim mekanizmasının doğru ve işler şekilde kurulmadığı, Faz 4B olarak kapasite artışına gidildiği ve hazırlanan projelerde tasarım hatalarının bulunduğu, işletme aşamasında proje tasarım kriterlerinin yetersiz takip edildiği, Faz 5 inşaatı sırasında yığın liçine yakın mesafelerde ve yüksek miktarlarda patlayıcı kullanılarak yapılan patlatmaların yığın liçine olası hasar risklerinin belirlenmediği anlaşılmıştır” ifadelerine yer verildi.
Erzincan 1. Ağır Ceza Mahkemesince 3 Ocak’ta iddianamenin kabul edilmesinin ardından 17 Mart’ta 43 sanığın yargılanmasına başlanacak.
Öte yandan kayıp işçilerden birinin 5 Nisan’da, diğerinin 19 Nisan’da, ikisinin 4 Mayıs’ta, beşinin de 10 Haziran 2024’te cenazelerine ulaşıldı.
Şirket Siyanür Sızıntısı Nedeniyle Ceza Almıştı
Anagold Madencilik’in %80’i daha önce vergi borcu silinen Kanadalı altın maden şirketi Alacer Gold’a, %20’si ise Çalık Grubu bünyesinde bulunan Lidya Madencilik’e ait. Şirket, daha önce bu madendeki siyanür sızıntısı nedeniyle ceza almış, siyanür borusunun patlamasına ilişkin Uluslararası Ceza Mahkemesi’ne şirket hakkında dava açılmıştı.
