Collins Sözlüğü tarafından 9.5 milyar kelime arasından seçilen “iklim grevi” (climate strike) 2019 yılının kelimesi oldu.
Afganistan’dan Vietnam’a kadar iklim krizine yönelik küresel eylemlerin yer aldığı, Extinction Rebellion aktivistlerinin birçok şehirde yolları trafiğe kapattığı ve Greta Thunberg ve gençlerin okulu kırarak politik eylemsizliğe karşı sokağa çıkma çağrısında bulunduğu 2019 yılında “iklim grevi” (climate strike) Collins Sözlüğü tarafından yılın kelimesi seçildi.
Her yıl Collins Sözlüğü’ndeki sözlük bilimciler 9.5 milyar kelimenin bulunduğu kelime kitaplığını tarıyor ve 10 yeni ve göze çarpan terimden oluşan bir liste çıkarıyorlar. 10 kelime içerisinden biri, yılın kelimesi seçiliyor. “İklim grevi” kelimesi “iklim krizine yönelik eylem alınması için insanların okul veya işe gitmeyerek mitinglere katıldığı bir protesto biçimi” olarak tanımlanıyor.
İklim grevi ifadesi ilk defa 2015 yılında, Paris’te gerçekleşen Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Konferansı sırasında gerçekleşen eylemlerde kullanılmıştı. Ancak, iklim grevi kelimesi, 2018’in sonlarına doğru Greta Thunberg’in cuma günleri okulu kırarak İsveç Parlamentosu önünde yaptığı eylemlerle dünya çapında haberlerde manşet olmasıyla gündeme geldi. Eylül 2019’da, “Gelecek İçin Küresel Hafta” (Global Week for Future) ismi kapsamında, yaklaşık 6 milyon insan küresel iklim grevleri katıldı.
Collins’in sözlük bilimcileri 2019 yılında, 10 kelimelik listedeki diğer kelimelere oranla en çok kullanılan “iklim grevi” kelimesinin yüz kat bir artış yaşandığını fark etti.
Collins’in dil içeriği danışmanı Helen Newstead, “İklim grevleri genellikle görüş ayrımına neden olabiliyor ancak geçtiğimiz bu yılda iklim grevleri kaçınılmazdı ve haberlerde en çok geçen ‘Brexit’ kelimesinin kısa süreliğine de olsa önüne geçti” dedi.
2018 yılında seçilen bir kere kullanılıp atılan plastik ürünleri tanımlamak için söylenen “tek kullanımlık” sözünden sonra iklim grevi sözünün seçilmesi, çevre ile ilgili kelimelerin yükselişine işaret ediyor.
İklim ile ilgili, arazileri vahşi yaşama uygun hale getirme eylemi anlamına gelen “rewilding” ve sıkıntılı bir durum karşısında olumlu gayeleri öven edebi ve sanatsal hareket anlamına gelen “hopepunk” gibi sözlüğe giren başka kelimeler de bulunuyor.
“Brexit” ve “fake news”in (sahte haberler) de içinde bulunduğu son 6 yıldır seçilen kelimeler oldukça politikti.
Newstead, “Son yılların oldukça politize edilmiş atmosferi, dilimizi de etkiliyor ve yeni kelimelerin ortaya çıkmasıyla eski kelimelere farklı anlamlar ve nüanslar katıyor” dedi
