İklim Değişikliği Avrupa’yı Pişiriyor: Sıcak Hava Dalgası İhtimalini “En Az 2 Katına” Çıkarıyor

Dünya İklim Atıf Çalışmaları Grubu üyesi bilim insanlarının bulguları, iklim değişikliğinin Kuzey Avrupa’yı kasıp kavuran sıcak hava dalgasının oluşma ihtimalini en az iki katına çıkardığını ortaya koyuyor. Araştırmacılar, Kuzey Avrupa’daki yedi hava istasyonunda, mevcut yüksek sıcaklık verilerini geçmişteki rekor sıcaklıklar ile karşılaştırarak sonuca ulaştı.

Dünya İklim Atıf Çalışmaları Grubu üyesi araştırmacıların yayımladıkları son çalışmaya göre iklim değişikliği, Kuzey Avrupa’yı kasıp kavuran sıcak hava dalgasının oluşma ihtimalini en az iki katına çıkarıyor. Araştırmacılar çalışma kapsamında Kuzey Avrupa’daki yedi hava istasyonunda, mevcut yüksek sıcaklık verilerini geçmişteki rekor sıcaklıklar ile karşılaştırdı. Bilim insanları, Finlandiya (iki istasyon), Danimarka, İrlanda Cumhuriyeti, Hollanda, Norveç ve İsveç’teki istasyonlardan alınan verilerin yanı sıra, insan kaynaklı iklim değişikliğini değerlendiren bilgisayar modellemeleri kullandı. Bu istasyonlar, gerçek zamanlı verilere sahip olmaları ve 1900’lerin başından beri düzenli veri toplamaları nedeniyle seçildi.

Bilim insanları, tarihi rekorların kırıldığı her yılın en sıcak ardışık üç günü ile 2018’de şu ana kadar yaşanan en sıcak üç günün verisini karşılaştırdı.

Hollanda Kraliyet Meteoroloji Enstitüsü’nden Dr. Geert Jan Van Oldenborgh araştırmanın sonuçların hakkında “Finlandiya’da Kuzey Kutup Dairesi’ndeki istasyon için, mevcut sıcak hava dalgasının olağanüstü, tarihte eşi benzeri görülmemiş bir rekor olduğunu gözlemledik” diyor ve “Bu çarpıcı sonuçlara rağmen, bu istasyon ve diğer üç istasyonda iklim değişikliğinin bu sıcaklıklardaki etkisini ölçmek, tarihi yaz sıcaklığı verilerinin değişkenliği yüzünden mümkün değildi. Ancak Hollanda, Danimarka ve İrlanda istasyonlarındaki veriler, ilgili ölçümü yapmamızı olanaklı kıldı. İklim değişikliği bu coğrafyalarda sıcak hava dalgası görülme ihtimalini en az iki kat artırıyor” diye ekliyor.

Dublin, bu üç istasyonda iklim değişikliğinin en az ihtimalle sıcak hava dalgalarını etkilediği istasyon olarak bulundu (1,2-3,3 faktör, ortalama iki kat). Danimarka istasyonu için ise sonuçlar iklim değişikliğinin bölgedeki sıcak hava dalgasının görülme ihtimalini 2,4-12 faktör arası -ortalama beş kat-, Hollanda’da ise 1,6-16 faktör -ortalama 3,3 kat- artırdığını gösteriyor.

Bilim insanları, 2018 yılı sıcak hava dalgası halen devam ettiği için sonuçların ön sonuçlar olduğunu ve 2018’in devamı için hava sıcaklık tahminleri üzerinden hesaplandığını, detaylı kantitatif analizin 2018 yazından sonra yapılacağını ifade ediyorlar. Sonuçlar bu haliyle bile, iklim değişikliğinin etkisi kesin bir biçimde ortaya koyuyor.

Oxford Üniversitesi Çevresel Değişim Enstitüsü Yardımcı Direktörü Dr. Friederike Otto ise, “İklim değişikliğinin bunlara sebep olduğu net bir çıkarım. Dünya ısındıkça, bu ve benzeri sıcak hava dalgaları daha yaygın hale gelecek. Bir zamanlar nadiren görünen sıcak hava durumları olağan olacak, şimdiden birçok yerde olağanlaştı bile” diyor. Çözüme vurgu yapan Otto’ya göre: “Bu toplumun hazırlanabileceği ve hazırlanması gereken bir durum. Ancak, aynı şekilde, bu tür aşırı hava olaylarının görülme ihtimalini azaltmak için seragazı emisyonlarını muhtemel en keskin yollarla kısıtlamamız gerekiyor”.

Dünya İklim Atıf Çalışmaları Grubu, çalışmayı resmi olarak bilimsel dergilerde de yayımlayacak. Bilim insanları aynı zamanda, Kuzey Avrupa’da Mayıs’tan beri ortaya çıkan yüksek basınçta iklim değişikliğinin rolünü de inceleyecekler.

Dünya İklim Atıf Çalışmaları Grubu’nun daha önce yaptığı çalışmalar da iklim değişikliğinin birçok bölgedeki etkisini ortaya koymuştu. Bunlar arasında Kuzey İrlanda’nın 2015-2016 kışında deneyimlediği yüksek yağış ve seller ile Houston’u vuran Harvey Kasırgası bulunuyor.