İklim Biliminin En Önemli 10 Öngörüsü Açıklandı

Yıllık olarak açıklanan İklim Biliminde 10 Yeni Anlayış raporu yayımlandı. Raporda fosil yakıtların hızla kullanımdan kaldırılmasının 1,5°C aşımını en aza indirmek için çok önemli olduğu vurgulandı.

2017’den bu yana BM İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesi (BMİDÇS) ile birlikte COP’larda başlatılan İklim Biliminde 10 Yeni Öngörü serisi, Future Earth, Earth League ve Dünya İklim Araştırma Programı’nın ortak bir girişimi olup iklim değişikliği araştırmalarındaki en son gelişmeleri sentezliyor. Bu yılki rapor, 24 ülkeden 67 önde gelen araştırmacının kolektif çabalarını temsil ediyor.

Sosyal ve doğal bilimler alanındaki küresel uzmanlar, UNFCCC İcra Sekreteri Simon Stiell ile birlikte yıllık İklim Biliminde 10 Yeni Anlayış raporunu açıkladı. Rapor, politika yapıcıları, COP28’deki müzakerelere ve 2024 ve sonrasındaki politika uygulamalarına bilgi sağlamaya yardımcı olmak üzere sentezlenen, son 18 ayın en yeni ve en önemli iklim bilimi araştırmalarıyla donatıyor.

UNFCCC İcra Sekreteri Sayın Simon Stiell, İklim Biliminde 10 Yeni Öngörü raporunun, her yıl iklim takviminin kritik bir döneminde karar alıcılar için önemli bir araç sunduğunu belirtti. Stiell ayrıca bu gibi raporlardan elde edilen bilimsel bulguların, hızlandırılmış iklim eyleminin bu kritik on yılında ihtiyaç duyulan iddialı ve kanıta dayalı eylem planlarını hayata geçirmek için önemli olduğunu söyledi.  

Rapor bulguları, Paris Anlaşması’nın 1,5°C’lik küresel ısınma hedefinin aşılmasının kaçınılmaz olduğunun altını çiziyor ve fosil yakıtların hızlı ve yönetilebilir bir şekilde kullanımdan kaldırılmasının aciliyetini vurguluyor.

Potsdam İklim Etkileri Araştırma Enstitüsü Direktörü Prof. Johan Rockström, “Bilim çok açık. COP28, dünyanın fosil yakıtları aşamalı olarak terk etme konusunda ciddileştiği küresel toplantı olmalıdır.” diyerek, şu ana kadar hem doğa hem de enerji konusunda başarısız olunduğunu ve bunun da bizi Paris Anlaşması hedefi olan 1.5°C biyofiziksel sınırı gözden kaçırmaya doğru tehlikeli bir yola soktuğunu ifade etti.

Raporda, özellikle kara ve okyanus karbon yutaklarının geleceğine ilişkin endişelerin arttığı bir ortamda, karbondioksit giderimi (CDR) gibi etkili tamamlayıcı teknoloji çözümleri için gereken ölçeğe ulaşmak için sağlam politikalara duyulan ihtiyaç vurgulanıyor.

Rapor ayrıca, halihazırda küresel seragazı emisyonlarının yaklaşık üçte birinden sorumlu olan gıda sistemlerinin iklim eylemindeki kritik rolüne vurgu yapıyor. Mevcut eşitsizliklerin giderilmesini savunmakta ve adil, düşük karbonlu gıda sistemlerinin kurulmasını sağlamak için politikaların bölgesel ve sosyokültürel bağlamlara uyarlanması gerektiğinin altı çiziliyor.

Future Earth Küresel Merkez Direktörü Dr. Wendy Broadgate’e göre bilim 1,5° C dereceyi aşmaya doğru gittiğimizi gösteriyor. “Dünyanın dört bir yanındaki toplumlara yönelik riskleri azaltmak istiyorsak bu aşımı en aza indirmek kritik önem taşıyor” diyen Broadgate, COP28’in fosil yakıtları aşamalı olarak ortadan kaldırmaya yönelik kolektif eylemin hız kazandığı bir dönüm noktası olması gerektiğini vurguluyor.

Öngörülerin tam listesi:

1. 1,5°C’nin aşılması hızla kaçınılmaz hale geliyor. Aşımın büyüklüğünü ve süresini en aza indirmek çok önemlidir.
2. Paris Anlaşması hedef aralığında kalmak için hızlı ve yönetilen bir fosil yakıt kullanımının azaltılması gerekiyor.
3. Güçlü politikalar, etkili karbondioksit giderimi (CDR) için gereken ölçeğe ulaşmak için kritik öneme sahiptir.
4. Doğal karbon yutaklarına aşırı güvenmek riskli bir stratejidir; gelecekteki katkıları belirsizdir.
5. Birbiriyle bağlantılı iklim ve biyoçeşitlilik acil durumlarının ele alınması için ortak yönetişim gereklidir.
6. Bileşik olaylar iklim risklerini güçlendirir ve belirsizliğini artırır.
7. Dağ buzullarının kaybı hızlanıyor.
8. İklim risklerinin bulunduğu bölgelerdeki insan hareketsizliği artıyor.
9. Adaleti işlevsel hale getirecek yeni araçlar, iklim adaptasyonunun daha etkili olmasını sağlar.
10. Gıda sistemlerinde reform yapılması adil iklim eylemine katkıda bulunabilir.