İkizköylüler Zeytin Kararını Danıştay’a Taşıdı

İkizköylüler, zeytini kömüre feda edecek Yönetmeliğin iptali için dava açtı.

İkizköylüler, zeytinlik alanları madencilik faaliyetlerine açan Maden Yönetmeliği’nde yapılan değişikliğin iptali için dava açtı. Karadam Karacahisar Mahalleleri Doğayı Doğal Hayatı Koruma Güzelleştirme ve Dayanışma Derneği  (KARDOK Derneği) ve yurttaşların katılımı ile açılan davada acil yürütmeyi durdurma talep edildi.

1 Mart 2022 Salı gününe Resmi Gazete’de yayımlanan Maden Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik tüm Türkiye’de tartışmaya neden oldu. Aynı gün, Akbelen Ormanı’nda kömür madeni işletilmesine izin veren Tarım ve Orman Bakanı imzalı kararın iptali için açılan davada tekrar edilen bilirkişi keşfi gerçekleşti.

Akbelen Ormanı davasının bilirkişi keşif gününe “denk gelen” yönetmelik değişikliği, Akbelen Ormanı içindeki ve çevresindeki zeytinliklerin de kömür madenine dahil edilebilmesinin yolunu açıyor. Akbelen Ormanı çevresinde, 2017 yılında hukuksuz biçimde kamulaştırıldığı halde İkizköylülerin Zeytincilik Kanunu’nu dayanak göstererek kesilmesini engellediği 215 dönüm zeytinlik alanda binlerce zeytin ağacı var.

Yönetmeliğin yayımlanmasından hemen sonra, 7 Mart’ta Yeniköy Kemerköy Elektrik Üretim ve Ticaret AŞ (YK Enerji) yetkilileri İkizköy muhtarı aracılığı ile köylülerden 215 dönümlük zeytinlik alan içinde kalan zeytin ağaçlarını taşımalarını ya da kesmelerini istemiş, bunun için üç günleri olduğunu belirtmişti. Bunun üzerine 105 İkizköylü, zeytin mevzuatının uygulanmasından sorumlu mülki idare olan Kaymakamlığa dilekçe ile başvurarak, yeni yayımlanan yönetmeliğin hukuka aykırı olduğu ve uygulamasının yapılmaması gerektiğini belirtmiş; kamulaştırılmış alandaki zeytinlerin korunmasını talep etmişti. İkizköylüler dilekçelerini toplu olarak doğrudan Milas Kaymakamı Mustafa Ünver Böke’ye elden vermişti.

YK Enerji’nin geçtiğimiz hafta başından beri İkizköylülere zeytin ağaçlarını kesmeleri için yaptığı baskı nedeniyle, avukatlar dava dilekçesinde “Dava konusu düzenleyici işlemin uygulanması an meselesi olduğundan derhal yürütmenin durdurulması kararı verilmesi gerekmektedir” dedi.

Enerji Bakanlığı’nın normlar hiyerarşisine uymayan bir yönetmelik değişikliği ile Zeytincilik Kanunu’nu yok sayan bir düzenleme yapmaya çalıştığı, bunun da hukuki olmadığının altını çizen avukatlar; İkizköy KARDOK Derneği ve çok sayıda sivil toplum örgütü, belediye, siyasi parti ve benzeri tüzel kişilerce açılan davalar sonucu iptal edilmesi neredeyse kesin olan bir yönetmeliğe dayanarak, davalar sonuçlanıncaya kadar uygulamaya geçilmesinin ülke genelindeki tüm zeytinliklerde telafisi güç veya imkansız zararlar yaratmasının kuvvetle muhtemel olduğu belirterek, acilen yönetmeliğin yürütmesinin durdurulmasını istedi.

İkizköy gönüllü avukatlarından Arif Ali Cangı ve Doğu Işık tarafından yapılan dava başvurusunda ayrıca Enerji Bakanlığı’nın yetkisi dahilinde olmayan zeytinlik alanlarla ilgili tasarrufta bulunduğu ve bu nedenle “yetki tecavüzü” yaptığı da belirtildi. Dava dilekçesinde ayrıca zeytinlik alanlarda maden için zeytin ağaçlarının taşınması ve/veya kesilmesinin bir çevre, yaşam ve mülkiyet hakkı ihlali olduğu; bu hakların uluslararası sözleşmelerle, Avrupa İnsan Hakları Beyannamesi ile ve Türkiye Cumhuriyeti Anayasası ile güvence altına alındığı da vurgulandı.

Ali Cangı: “Davamızı açtık, #ZeytinİçinAdalet Bekliyoruz”

Avukat Arif Ali Cangı dava ile ilgili şu değerlendirmeyi yaptı: “Kızılçamları, zeytinleri, meşeleri ve diğer ağaçları, börtü böceği ile 238 günden bu yana  Akbelen Ormanını koruyoruz. Orman işletmesinden, YK Enerji’den, yangından koruduk. Tarım ve Orman Bakanlığı’nın Akbelen Ormanını linyit  kömür ocağı için YK Enerji’ye verdiği günden beri mücadelemiz sürüyor. Yaşam alanlarını koruma sorumluluğu taşıyan  yurttaşlar olarak, Anayasadan doğan haklarımıza  dayanarak dava yoluyla, demokratik  tepkilerimizle, yanlışın önüne dikilerek Akbelen Ormanını bu güne kadar koruduk, korumakta kararlıyız.

Davamızın keşfinin olacağı 1 Mart sabahı Resmi Gazeteden, Maden Yönetmeliğinde yapılan değişiklikle, kanuna aykırı şekilde Zeytinliklerin madenciliğe açıldığını öğrendik. Sanki keşfimize müdahale ediliyordu. Ama biz yılmadık, bize destek veren yaşam savunucuları ile haklı davamızı savunmayı sürdürdük. Akbelen Ormanının yaşam zenginliklerini keşif heyetine gösterdik, şimdi bilirkişilerin raporlarını bekliyoruz. Keşiften sonra bir hafta geçmeden, yasadışı yönetmelik değişikliğinin mürekkebi kurumadan, hukuka aykırı şekilde kamulaştırılan alanlardaki zeytin ağaçları için YK Enerji; ‘zeytinleri kesin, taşıyın yoksa biz keseceğiz’ diye İkizköylüleri tehdit etti. Buna karşılık, kesmeyiz, sökmeyiz, kestirmeyiz, söktürmeyiz dedik ve Milas Kaymakamını göreve çağırdık.

Karadam Karacahisar Mahalleleri Doğayı Doğal Hayatı Koruma Güzelleştirme ve Dayanışma Derneği  (KARDOK) ile zeytinci köylülerimizle zeytinlerin idam fermanı olan yönetmeliğin yürütmesinin durdurulması ve iptali için dava açtık. Şimdi, zeytinlerimize kimsenin dokunmaması için Danıştay 8. Dairesi’nin 2022/1904 Esasına kaydedilen dosyamızdan yürütmeyi durdurma kararı verilmesini bekliyoruz.”