IEA Başkanı Birol: “Çin’de Fosil Yakıt Talebi Düşecek”

IEA Başkanı Birol, Çin ekonomisinin yavaşlama dönemine girdiğine ve yapısının değişmeye başladığına işaret ederken, “Enerji yoğun ekonomiden, bilgiye, temiz teknolojilere dayanan bir ekonomik devreye geçiyor. Bu, dünya petrol ve doğalgaz talebinin bir numaralı tetikçisi Çin’de talebin düşeceği anlamına geliyor” dedi.

Sabancı Üniversitesi İstanbul Uluslararası Enerji ve İklim Merkezinin (IICEC) bu yıl “Dünyada Değişen Enerji Jeopolitiği, İklim Krizi ve Türkiye” temasıyla düzenlediği 15. IICEC Konferansı, Sabancı Center’da gerçekleştirildi.

Uluslararası Enerji Ajansı (IEA) Başkanı Dr. Fatih Birol, buradaki konuşmasında, petrol talebindeki büyümede bir yavaşlama görüldüğünü, bunun Çin’deki gelişmeler ve elektrikli araçlara yönelik talepteki hızlı büyümeden kaynaklandığını söyledi.

Bu yıl petrolde, özellikle Amerika, Brezilya ve Guyana’da ciddi üretim artışı beklendiğini dile getiren Birol, gelecek dönemlerde petrol fiyatlarında mutedil bir seyrin görüleceğini ifade etti.

Birol, doğalgazda Avrupa’nın Rusya ile ticari ilişkisini bitirmesinin tahmin edilenden daha az hasara yol açtığını belirterek, “Avrupa’da kışa giriyoruz. Eğer çok büyük sürprizler olmaz ise Avrupa bu kışı fazla yara bere almadan atlatacak gibi duruyor. Rusya-Ukrayna Savaşı’na kadar Avrupa gazının üçte ikiye yakını Rusya’dan geliyordu ancak kısa bir süre içinde Avrupa bunu başka yollarla ikame etti” değerlendirmesinde bulundu.

Doğalgaz piyasalarında beklenen güçlü LNG üretiminin olacağına dikkati çeken Birol, şu ifadeleri kullandı:

“2025 yılı itibarıyla 4-5 yıl içinde gaz piyasalarına şimdiye kadar görülmemiş yeni LNG üretimi gelecek. Birçok ülkede, özellikle ABD ve Katar’da biten LNG tesisleri, piyasalara ciddi anlamda gaz getirecek. Son 30 yılda inşa edilenlerin %50’si kadarı bu dönemde ilave edilecek. Gaz piyasalarında şu an satıcı ülkelerin eli güçlü konumda, alıcılar daha az güçlü durumda. Bu tamamen yer değiştirecek. Alıcıların elleri güçlenecek. Çünkü piyasalarda çok ciddi anlamda gaz olacak. Bu da hem ekonomik olarak hem de jeopolitik olarak bazı dengelerin yeniden tanımlanmasına neden olabilir.”

“Son 10 Yılda Dünya Petrol Talebindeki Artışın 3’te 2’si Tek Başına Çin’den Geldi”

Birol, son 10 yılda Çin’deki gelişmeyi göremeyen hükümet ve enerji şirketlerinin yanlış hesaplar yaparak bazı fırsatları kaçırdıklarını belirterek, “Son 10 yıla baktığımız zaman Çin ekonomisi her yıl ortalama %6 civarında büyüdü. Son 10 yılda dünya petrol talebindeki artışın üçte ikisi tek başına Çin’den geldi. Dünyadaki doğalgaz talebindeki büyümenin de üçte biri tek başına Çin’den geldi” dedi.

Çin ekonomisinin yavaşlama dönemine girdiğine ve yapısının değişmeye başladığına işaret eden Birol, “Enerji yoğun ekonomiden, bilgiye, temiz teknolojilere dayanan bir ekonomik devreye geçiyor. Bu, dünya petrol ve doğalgaz talebinin bir numaralı tetikçisi Çin’de talebin düşeceği anlamına geliyor. Bu, birçok şeyi etkileyecek, küresel petrol talebini, doğalgaz talebini, kömürdeki gelişmeleri etkileyecek” diye konuştu.

Birol, Çin’in açık ara farkla temiz enerji teknolojilerinde şampiyon olduğunu kaydederek, “Dünyada bu sene yapılan toplam temiz enerji yatırımlarının %55’i tek başına Çin’den geldi. Bu sene Çin’in inşa ettiği yeni yenilenebilir enerji santrallerinin toplamı, geçen sene tüm dünyanın inşa ettiği yenilenebilir santrallarına eşit” ifadesini kullandı.