Hollanda Mahkemesi Shell’e Karbon Emisyonlarını Azaltma Talimatı Verdi

Hollanda’nın Lahey kentindeki bir mahkeme, Shell Grubu’na tarihi bir iklim davası sonucunda CO₂ emisyonlarını azaltma talimatı verdi. 

Merkezi Hollanda’da yer alan ve dünyanın en büyük 10 petrol ve gaz şirketinden biri olan Shell’in tedarikçileri ve kullanıcıları da dahil olmak üzere karbon emisyonlarını 2030 yılına kadar 2019 seviyelerine göre %45 oranında azaltması gerekiyor. Bu karar aynı zamanda, uluslararası bir şirketin küresel iklim hedefleri doğrultusunda emisyonlarını azaltmasını emreden ilk yasal hüküm oldu.

Shell aleyhindeki dava, Friends of the Earth Hollanda’nın (Milieudefensie) temsil ettiği 17 bin müşterek davacı ve altı kuruluş (Action Aid, Both ENDS, Fossilfree Nederland, Greenpeace Hollanda, Young Friends of the Earth ve Wadden Sea Association) tarafından açıldı.

Friends of the Earth Hollanda’ya göre bu karar, küresel olarak iklim politikasını ve kurumsal hesap verebilirliği etkileyecek ve büyük kirleticiler için emisyonlarını azaltmaktan sorumlu olduklarına dair bir uyarı görevi görecek.

Dava hakimi kararı verirken, “Shell, tehlikeli iklim değişikliğiyle mücadeleye katkıda bulunmak için üzerine düşeni yapmalı” dedi ve şirketin planları için “yeterince somut değil ve boşluklarla dolu” diye ekledi. Hakim ayrıca tüm işletmelerin Paris Anlaşması’na uymak için harekete geçmesi gerekeceğini söyledi.

Karar, Uluslararası Enerji Ajansı (IEA)’nın “2050’ye kadar Net Sıfır” raporunu yayımlamasından sadece bir hafta sonra açıklandı. IEA raporu, yeni petrol ve doğalgaz araştırmalarına derhal son verilmesi ve dünya çapında fosil yakıtların kullanımının kademeli olarak kaldırılması çağrısında bulunuyor. Davacı kurumlara göre bu durum, yatırımcılara ve şirketlere fosil yakıtlar çağının bittiğine dair net bir mesaj niteliği taşıyor.

Uzmanlara göre, iklim özelindeki çoğu dava kayıp ve hasarların tazminini veya uyum önlemleri için mali bir katkı talep ederken, bu dava bir şirketin davranışını değiştirmesini ve CO₂ emisyonlarını ciddi ölçüde azaltmasını talep eden ilk dava olması sebebiyle, öne çıkıyor.

Friends of the Earth Hollanda Avukatı Roger Cox “Bu karar dünyayı değiştirecek. Dünyanın her yerinden insanlar bizim örneğimizi izlemeye ve petrol şirketlerini mahkemeye vermeye hazırlanıyor. Ve hepsi bu değil. Petrol şirketleri, kirletici fosil yakıtlara yatırım yapma konusunda çok daha isteksiz hale gelecektir. İklim bugün kazandı” dedi.

Friends of the Earth Hollanda Direktörü Donald Pols ise “Bu harika bir haber ve dünya ve çocuklarımız için büyük bir zafer. Yargıç açıktı: Shell tehlikeli iklim değişikliğine neden oluyor ve şimdi bunu durması gerekiyor” diye konuştu.