Paris Anlaşması’nın üzerinden dört yılı aşkın süre geçse de, 197 imzacıdan 10’u anlaşmayı hâlâ resmi olarak onaylamadı. Aralarında Türkiye’nin de bulunduğu 10 ülke, imzacı olmasına karşın anlaşmayı iç tüzüğünde onaylamadı.
Haber: Soila Apparicio ve Natalie Sauer
Çeviri: Çisil Sevinç
Paris Anlaşması’nın üzerinden dört yıl gibi bir süre geçse de, 197 imzacıdan 10’u anlaşmayı hâlâ resmi olarak onaylamadı.
2015 Paris Anlaşması’nı onaylamayan 10 ülke arasında Türkiye ve dört büyük petrol ihracatçısı bulunuyor. Ocak 2020 tarihinden itibaren ise, 197 imzacıdan 187’si anlaşmayı resmi olarak onaylamış durumda.
Anlaşmadan çekilme sürecini 2019’da başlatan ancak halen daha anlaşmayı onaylayan ülkeler arasında bulunan ABD, bu yıl 4 Kasım’da anlaşmadan resmen çekilecek. ABD Başkanı Donald Trump, seragazı emisyonlarının küresel ısınmayı tehlikeli seviyelere taşıdığı konusunda şüpheli.
14 üyeli Petrol İhraç Eden Ülkeler Örgütü’nden (OPEC) İran, Irak, Angola, Libya ve çatışmalarla çalkalanan Yemen ve Güney Sudan anlaşmayı hâlâ onaylamadı.
Türkiye, Rusya’nın Ekim 2019’da anlaşmayı onaylamasıyla birlikte G20’de anlaşmayı onaylamayan tek ülke konumunda.
İklim Haber'i Telegram'da Takip Edin!İklim Haber'i Linkedin'de Takip Edin!
Avrupa Komisyonu’nun emisyon verilerine göre, onaylamayan 10 ülke küresel seragazı emisyonlarının %4’lük payından sorumlu. Çin’den sonra ikinci en büyük emisyon kaynağı ABD’nin payı ise %13.
Anlaşmayı onaylamayan 10 ülke arasında en çok emisyona neden olanlar sırasıyla İran (%1.66), Türkiye (%1.04) ve Irak (%0.48).
Uluslararası anlaşmalara rıza göstermek için ilk adım imza olsa da, onaylanmadığı takdirde yasal olarak bağlayıcılığı bulunmuyor. Onaylama yöntemi ise ülkeden ülkeye değişiklik gösteriyor.
Hükümetler anlaşmayı onayladıkları takdirde emisyonlarını azaltmak için bir strateji taahhüdünde bulunmak zorunda.
Almanya’daki Yeni İklim Enstitüsü (New Climate Institute) kurucusu ve iklim bilimci Niklas Höhne, onaylamayan ülkeler listesinde Türkiye’nin “dikkat çektiğini” söyledi.
Türkiye
1992’deki BM iklim kongresinden beri, Türkiye artan enerji ihtiyacını özellikle kömür olmak üzere büyük oranda fosil yakıtlardan karşılıyor. 1990 ile 2016 yılları arasında ülkenin emisyonları %135.4 oranında artış gösterdi.
Türkiye 2019 yılında yaptığı açıklamada emisyon artışını 2030 yılına kadar hiçbir ekonomik kısıtlama yapmaksızın tahmini olarak %21 oranında azaltacağını söylemişti.
Paris Anlaşması, Türkiye’nin gelişmiş ülke olarak imzacı olmasını istiyor ancak ülke bu durumdan şikayetçi.
Türkiye, gelişmekte olan bir ülke olduğunu ve bu durum nedeniyle finansman sağlamadan muaf olma gibi özel durumlara sahip olması gerektiğini savunuyor. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Türkiye’nin anlaşmayı onaylaması için iklim parasına erişebilmesinin şart olduğunu açıklamıştı.
