Güney Afrika, kömürden çıkışı hızlandırmak için ABD, AB ve İngiltere’den 8,5 milyar dolarlık destek alacak.
ABD salı günü, Güney Afrika’nın kömürden daha hızlı bir çıkışı finanse etmesine yardımcı olmak için milyarlarca dolarlık bir ortaklıkta İngiltere, Fransa, Almanya ve Avrupa Birliği’ne katıldı ve bunun diğer ülkeler için bir model olması bekleniyor.
İngiltere Başbakanı Boris Johnson, Glasgow’daki Birleşmiş Milletler COP26 zirvesinde, girişimin toplam değerinin 8,5 milyar dolar olduğunu ve “kömürün uluslararası finansmanını keserek” dünyanın iklim hedeflerine ulaşmasına yardımcı olacağını söyledi.
Dünyanın 12. en büyük seragazı yayıcısı olan ve elektriği için büyük ölçüde kömür enerjisine dayanan Güney Afrika, fonun 2030 itibarıyla emisyonları azaltmak için daha iddialı bir taahhütte bulunmasına yardımcı olacağını söyledi.
ABD Başkanı Joe Biden, geçtiğimiz hafta Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen ile COP26’daki ortak bir etkinlikte ABD’nin projeye katılımını duyurdu.
Biden, ABD’nin “Güney Afrika’nın kömür santrallarını planlanan tarihten önce kapatarak ve Güney Afrika halkı için temiz alternatiflere yatırım yaparak” net sıfır emisyona ulaşma çabalarını desteklemek için finansman sağlayacağını söyledi.
Başkan Cyril Ramaphosa, anlaşmanın Güney Afrika ve dünya için bir “dönüm noktası” olduğunu söylerken von der Leyen “adil enerji geçiş ortaklığının” diğer ülkelerle çalışmak için bir plan sağlayabileceğini söyledi.
Ramaphosa yaptığı açıklamada, “Bu fon, gelişmiş ülkelerin desteğiyle enerji güvenliğimizi artırıp istihdam yaratırken ve yeni yatırım fırsatlarından yararlanırken iddialı bir iklim eylemde bulunabileceğimizin kanıtıdır” dedi.
Biden, Washington’un mali katkısını belirtmedi, ancak gelişmekte olan ülkelerde kömürden çıkışı hızlandırmak için G7 Grubu tarafından Haziran ayında verilen taahhütleri yerine getireceklerinin altını çizdi.
Almanya, girişim için 700 milyon euro katkıda bulunacağını söyledi.
En kirletici fosil yakıt olan kömürün, bütün dünyanın Paris Anlaşması kapsamında küresel ısınmayı 1.5 derece ile sınırlandırma hedefini tutturması ve iklim değişikliğinin en yıkıcı etkilerini önlemesi için, hızla kullanımdan kaldırılması çok önemli.
Birçok yoksul ülke, iklim değişikliği konusunda tarihsel sorumluluğu olan daha zengin ülkelerden fon olmadan daha ileri gidemeyeceklerini söyleyerek, iklim finansmanını COP26’nın merkezine yerleştirdiler.
Biden, finansmanın, kömür endüstrisinden aşamalı çıkıştan etkilenen bölgelere ve işçilere yardım ederek “Güney Afrika’nın kömür sektöründe adil ve kapsayıcı geçişler” sağlayacağını söyledi.
Güney Afrika’da sadece 2020’de kömür madenlerinde 90 binden fazla kişi istihdam edildi.
Güney Afrika, fonun yenilenebilir enerji yatırımlarını ve elektrikli araçlar ve yeşil hidrojen gibi yeni sektörlerin gelişimini hızlandırmaya yardımcı olacağını ve devlet kuruluşu Eskom’un önümüzdeki 15 yıl içerisinde devreden çıkarılacak olan kömürle çalışan elektrik santrallarını yeniden kullanmak için fonlara erişmesini sağlayacağını söyledi.
İş sahibi olmak için kömür madenciliğine veya kömür santrallarına bağımlı toplulukların bu sürecin bir parçası olarak geçimlerini sağlamak için daha yeşil alternatiflere sahip olmalarını sağlamak adına da fonlara ihtiyaç var.
Eski bir özel sermaye danışmanı ve ABD Hazine Bakanı Janet Yellen’in üst düzey iklim danışmanı olan John Morton, gazetecilere verdiği röportajda Güney Afrika ile yapılan girişimin kömürden uzaklaşmanın öneminin altını çizdiğini ve diğer karbon yoğun ekonomilerle ortaklıklar için bir şablon olabileceğini söyledi.
72 ülkede 300’den fazla iklim dostu projeyi finanse eden İklim Yatırım Fonları’nın (CIF) başkanı Mafalda Duarte, Reuters’e, grubunun gelişmekte olan ülkeler için yeni Hızlandırıcı Kömür Geçişi (ACT) tesisini geliştirmek için aylardır çalıştığını söyledi.
ACT, özel sektörden ve diğer kaynaklardan yatırım çekmeye yardımcı olmayı amaçlayarak Güney Afrika ve diğer ülkelere düşük maliyetli kredileri teknik yardımla birleştiren bir finansal araç seti sunmak için çok taraflı kalkınma bankası ortakları aracılığıyla çalışacak.
