16 yaşındaki genç iklim aktivisti Greta Thunberg, dün (23 Eylül) gerçekleşen Birleşmiş Milletler İklim Eylemi Zirvesi’nde dünya liderlerine seslendi: “Eğer bizi başarısızlığa uğratmayı seçerseniz, sizi asla affetmeyeceğiz. Gelecek nesillerin gözü üstünüzde!”
ABD‘nin New York şehrinde düzenlenen Birleşmiş Milletler (BM) 74. Genel Kurulu’nun ilk günü BM Genel Sekreteri Antonio Guterres‘in başkanlık ettiği İklim Eylem Zirvesi’nin açılışıyla başladı. Guterres, karbon salımını 2050’ye kadar sıfıra indirmek için harekete geçme zamanı olduğunu belirtti. Guterres’in ardından söz alan Greta ise yeteri kadar çalışmadıkları, tek düşündüklerinin para ve ekonomik büyüme olduğu için dünya liderlerini sert sözleriyle eleştirdi.
“Bu tamamen yanlış. Burada dikiliyor olmamam lazım. Okyanusun diğer tarafında, okulumda olmam gerekiyor. Ancak hepiniz benden umut bekliyorsunuz? Hangi yüzle! Hayallerimi ve çocukluğumu boş laflarınızla çaldınız. Ama ben şanslı olanlardanım. İnsanlar acı çekiyor. İnsanlar ölüyor. Bütün ekosistem çöküyor. Kitlesel bir yokoluşun başlangıcındayız. Sizin tek konuştuğunuz şey ise para ve ekonomik büyümenin sonsuza kadar devam edeceğine dair bir peri masalı. Hangi yüzle!
30 yıldan uzun bir süredir bilim olabildiğince net. Siz nasıl bunu görmemezlikten gelebilir ve politikalar ve çözümlere dair görünürde hiçbir şey olmamasına rağmen yeteri kadar çalıştığınızı söyleyebilirsiniz.
Şu anki mevcut emisyon oranlarıyla, kalan karbondioksit (CO2) bütçemiz sekiz buçuk yıl içerisinde yok olacak.
Bizi “duyduğunuzu” ve aciliyetin farkında olduğunuzu söylüyorsunuz. Ancak ne kadar sinirli ve üzgün olsam da buna inanmayı reddediyorum. Çünkü içinde bulunduğumuz durumu tam anlamıyla anladıysanız ve hâlâ çuvallıyorsanız, bu sizi kötü biri yapar. Ve ben buna inanmayı reddediyorum!
Emisyon oranlarımızı 10 yıl içerisinde yarıya indirebilmemiz küresel ısınmayı 1.5 derece ile sınırlandırabilmemizi ve insan kontrolünün dışında geri dönüşü olmayan zincirleme reaksiyonların gerçekleşmesinde sadece yarı yarıya şans sağlıyor.
%50 sizin için kabul edilir olabilir. Ancak bu rakamlar taşma noktalarını, geribildirim döngülerini (feedback loop), kirli havadan fark edilmeyen artan sıcaklıkları veya adaleti ve eşitliğini (equity) kapsamıyor. Ayrıca, benim ve benim çocuklarımın zamanında, henüz yolun başında olan teknolojilerle atmosferden milyarlarca ton CO2’i tutacağına güveniyorlar. %50 şans bizim için kabul edilir değil, sonuçlarıyla yaşamak zorunda kalacağız.
Hükümetlerarası İklim Değişimi Paneli (IPCC) verilerine göre 1.5 derecelik sıcaklık artışının altında kalma şansının %67 olması için, 1 Ocak 2018’deyken, dünya çapında 420 gigatonluk karbondioksit salımı hakkı kalmıştı. Bu krizin alışılagelmiş teknik çözüm önerileriyle çözülebileceğini söylemeye nasıl cüret edersiniz? Bu rakam şimdiden 350 gigatonun altına düştü. Bugünkü emisyon seviyeleriyle, kalan CO2 bütçesinin sekiz buçuk yıldan daha az bir sürede tamamen tükeneceğini tahmin ediyoruz.
Bugün bu rakamlara uygun olarak sunulan hiçbir çözüm veya plan yeterli olmayacak. Ve siz hâlâ bunu söyleyecek kadar olgun değilsiniz. Bizi hayal kırıklığına uğratıyorsunuz. Fakat gençler ihanetinizi anlamaya başladı. Gelecek nesillerin gözleri sizin üzerinizde.
Eğer bizi başarısızlığa uğratmayı seçerseniz, sizi asla affetmeyeceğimizi söylüyorum. Bundan kurtulmanıza izin vermeyeceğiz. Tam burası, tam şu an çizgiyi çizdiğimiz yer. Dünya uyanıyor. Ve değişmek istiyor, beğenin ya da beğenmeyin.”