Greenpeace uzun süredir yayımlanan planlara ve vaatlere göre ABD’de başkanlık adaylarının notlarını veriyor. Bu notlara göre, Biden’ın notu B, Trump’ın ki ise F. Demokratlardan başkan aday adayları arasında olup sonradan yarıştan çekilen Bernie Sanders’ın notu A+ iken Biden’ın başkan yardımcısı adayı Kamala Harris’in notunun B+ olması dikkat çekiyor.
Haber: Burcu Genç
Greenpeace, 2020 ABD başkanlık seçimleri için aday olan liderlerin iklim karnelerini hazırladı. 19 Haziran 2019 yılından beri adaylar hakkında veri toplayan Greenpeace, karnelerini güncellemelere göre yayımlamaya devam ediyor.
Öncelikle, adaylara 29 soruluk bir anket gönderilmiş. Sorular arasında “Yeşil Yeni Düzeni savunuyor musunuz?”, “ABD’nin Paris Anlaşması’nda tekrar yer almasını kabul edecek misiniz?”, “ABD’nin sıfır karbon ekonomisine geçmesini doğru buluyor musunuz?” gibi genellikle Yeşil Yeni Düzen kapsamında oluşan 12 soruluk ilk bölümü, fosil yakıtları aşamalı terk ediş temalı 11 soru takip ediyor. Bu ikinci bölümde ise “Fosil yakıt ihracatlarına yeni limitler koyacak mısınız?”, “Plastik kirliliğini kaynağında çözmeyi düşünüyor musunuz?” gibi sorular bulunuyor. Soru setinin üçüncü ve son bölümünde ise altı soruyla Adil Dönüşüm temalı “İşçileri ve Toplulukları Destekleme” başlığı yer alıyor. Çevre adaleti, ırkçılık ve adil dönüşümle ilgili soruların yanıtlanması bekleniyor.
Belirli politika alanlarında adayların planlarını analiz eden kuruluş, adayların istekliliğini, yayımladıkları planların derinliğini, geçmiş eylemlerine göre puanlandırıyor. Bazı sorulara yarım puan verilmiş, ancak zayıf adaylara sıfır puan verilmiş. Bu aktiviteler, 50’şer puanlık iki bölümde sorulan sorulara tabi tutulmuş.
Birinci Bölüm: “Fosil Yakıt Dönemine Son” (50 puan)
- (10 puan) Yurt içi fosil yakıt üretimini (eyalet veya eyalet dışı) 2050’ye kadar kademeli olarak terk etme planını destekliyor mu?
- (10 puan) Ekonomik olarak fosil yakıt endüstrisine bağlı olan işçiler ve topluluklarını, kimseyi geride bırakmayacak şekilde, gelecekteki %100 yenilenebilir enerji dönüşümünde destekleyecek politikalar uygulayacak mı?
- Fosil yakıt endüstrisine teşvikleri sonlandıracak ve kömür, petrol, gaz yatırımlarını durdurmak için politika üretecek mi, bunlar arasında:
- (3 puan) Kamu arazilerinde ve sularında fosil yakıt şirketlerine kiralamaları durduracak mı?
- (3 puan) Fosil yakıt şirketlerine devlet sübvansiyonlarını durduracak mı?
- (3 puan) Benzin, kömür ve sıvı doğalgaz ihracatlarını yasaklayacak mı?
- (3 puan) İklim kirliliğini artıracak fosil yakıt projelerinin izinlerini iptal edecek mi?
- (4 puan) Fosil yakıt kirleticilerini, iklim krizinin sebep olduğu kayıplardan dolayı sorumlu tutacak mı?
- (5 puan) Yerli halkların kendi kaderini tayin hakkı, özgür rıza ve bilgilendirme toplantıları, (örneğin, yerli halk topraklarındaki fosil yakıt projeleri için) ve Birleşmiş Milletler Yerli Halkların Hakları Bildirgesi’nde belirtilen diğer hakları destekleyecek mi?
- (5 puan) Çalışanları ve beyaz olmayan insanları fosil yakıtların ve zehirli kirliliğin yükünü çekmeye iten ırksal, ekonomik ve çevresel adaletsizliklerle mücadele edecekler mi ve sağlıklı, sürdürülebilir ve yenileyici toplulukları desteklemeye çalışacak mı?
- (4 puan) “Fosil para taahhüdü yok” bildirgesini imzaladı mı? İmzalayacak mı?
İkinci Bölüm: “Yeşil Yeni Düzen Savunuculuğu” (50 puan)
- (5 puan) Senatör Markey ve Temsilci Ocasio-Cortez tarafından önerilen Yeşil Yeni Düzeni destekliyorlar mı?
- (5 puan) 2050 yılından önce ABD seragazı emisyonlarını sıfırlamayı destekliyor mu?
- (5 puan) ABD’nin Paris Anlaşması’na taraf olarak kalmasını destekliyor mu?
- (5 puan) İklim krizinin ön hatlarında olan toplulukları koruyup, iklim afetlerinde iyileşmelerine yardımcı olarak iklim dirençliliğini inşa edecek mi?
- (5 puan) Gerçekleşecek temiz enerjinin geçişinde işçiler için işçileri koruyacak mı ve işçilerin haklarını güçlendirecek mi?
- Elektrik, ulaşım ve binaları karbondan arındırmak ve sanayi, tarım ve arazi kullanımından kaynaklanan emisyonları önemli ölçüde azaltmak için politikalar üretecek mi, bunların arasında:
- (4 puan) 2035 veya daha önce yenilenebilir elektriği %100 yapacak mı?
- (4 puan) 2040 veya daha önce ulaşım sektörünü, içten yanmalı motoru olan araçları kademeli olarak terk etmekte de dahil olarak karbonsuzlaştırmaya yönelik çalışacak mı?
- (4 puan) Binaları karbonsuzlaştırmaya yönelik çalışacak mı?
- (4 puan) Sanayinin karbon emisyonlarını azaltmaya yönelik çalışacak mı?
- (4 puan) Tarımdan ve arazi kullanımından sürdürülebilir ve eşit şekilde emisyonları azaltmaya yönelik çalışacak mı?
- (5 puan) Yeşil Yeni Düzen’in geliştirilmesi ve uygulanmasında, çalışanların, ailelerin ve ön saflardaki toplulukların ihtiyaçlarını ve bakış açılarını merkeze almak için kapsayıcı bir süreç izlemeyi taahhüt ediyorlar mı?
Bu sorulardan alınacak puanlamanın kırılımı ise şu şekilde: A= 80-100 / B= 55-79 / C= 30-54 / D= 10-29 / F= 0-9
Tüm bunların ışığında başkan aday adayı olarak yarışan Demokrat Parti adayları ve en önemli üç Cumhuriyet Parti adaylarının puan durumu aşağıdaki gibi oluşmuş:
*Maviler Demokrat Parti, Kırmızılar Cumhuriyetçi Parti adayları.
Ancak aday adaylarının elenmesi ile son aday olarak kalan Biden ve Trump kaldığı için onlara özel olarak ayrıntılı puan tablosuna da ulaşılabilir:
Trump’ın iklim krizi inkarcısı olması “F” almasının asıl nedeni. İklim krizine doğru sürüklenen bir dünyada, Trump’ın şımarıklıklarının bedelini, tüm dünya halkları ve canlılar ödüyor.
Biden ise iklim söz konusu olduğunda bir Bernie Sanders değil. Ücretsiz sağlık sistemi ve ücretsiz eğitim gibi vaatleri de bulunan sosyalist demokrat senatör, aslında iklim aktivistlerinin mücadele ettikleri politikaları gerçekleştirme sözü verebilen bir başkan aday adayıydı. Ne yazık ki ABD, ortalama birini, Sanders gibi A+ birine tercih ediyor. Biden, iki tarafın da nabzına göre şerbet verebilecek biri ancak konu iklim olduğunda her şey için çok geç olmadan, ABD’nin gerçekle yüzleşmesi ve iklim krizinin etki azaltma ve uyum politikalarında öncülük yapması gerekiyor. Yoksa dünyada hayat bildiğimiz gibi olmayacak.
Kaynaklar:
https://docs.google.com/spreadsheets/d/1CCqSck2aN5kpHrpeUKW8LeHaVZ71o6Ih9fuvbEoIl2Q/edit#gid=0
https://docs.google.com/document/d/1HIi4iCw2EuaO0B7X_J-e7cZlAuyzMba2vFUwA1GF6gQ/edit#
https://docs.google.com/document/d/1irrYjK0vzD6jOluxKZW-jDViVzXCDmKkrIVFYGa0-os/edit
