Gezegeni Isıtan Kirleticiler 2023’te Rekor Seviyelere Ulaştı

Dünya Meteoroloji Örgütü’nün raporuna göre, atmosferdeki karbondioksit konsantrasyonu yalnızca 20 yılda %10’dan fazla arttı.

Dünya Meteoroloji Örgütü (WMO),  atmosferde gezegeni ısıtan kirleticilerin konsantrasyonunun 2023’te rekor seviyelere ulaştığını söyledi.

Karbondioksitin insanlık tarihindeki herhangi bir dönemden daha hızlı bir şekilde biriktiğini ve konsantrasyonların yalnızca 20 yılda %10’dan fazla arttığını buldu.

WMO genel sekreteri Celeste Saulo, “Bir yıl daha, yeni bir rekor” derken şöyle devam etti: “Bu, karar vericiler arasında alarm zillerinin çalmasına neden olmalı.”

WMO, artışın insanlığın fosil yakıtları “inatla” yakmaya devam etmesinden kaynaklandığını ve büyük orman yangınları ve ağaçların karbon absorbe etme yeteneğindeki muhtemel düşüş nedeniyle daha da kötüleştiğini tespit etti.

Bilim insanları, karbondioksit konsantrasyonunun 2023 yılında milyonda 420 parçaya (ppm) ulaştığını gözlemledi. Kirlilik düzeyi, insanların büyük miktarlarda kömür, petrol ve fosil gaz yakmaya başladığı Sanayi Devrimi öncesine göre %151 daha fazla.

Güçlü ancak kısa ömürlü kirleticilerin konsantrasyonları da arttı. Metan konsantrasyonlarının sanayi öncesi seviyelere göre %265 artışla milyarda 1.934 parçaya (ppb) ulaştığı ve nitröz oksit miktarının %125 artışla milyarda 336,9 parçaya (ppb) ulaştığı belirtildi.

Saulo şunları söyledi: “Küresel sıcaklık artışını 1,5 derecede sınırlandırmayı amaçlayan Paris Anlaşması’na ulaşma yolundan açıkça sapmış durumdayız. Milyonda bir parça ve bir derecelik sıcaklık artışının her kesri, yaşamlarımız ve gezegenimiz üzerinde gerçek bir etkiye sahip”

WMO, ısınmanın, daha fazla karbon salan daha güçlü orman yangınları ve daha az karbondioksit emen daha sıcak okyanuslar gibi toplum için “kritik endişelere” neden olabilecek iklim geri bildirimlerine yol açabileceği konusunda uyardı.

İklim bilimci Glen Peters, son 10 yılda küresel emisyonların büyümesinde hafif bir yavaşlama olduğunu ancak atmosferik konsantrasyonlarda güçlü bir artışın devam ettiğini söyledi: “Bu bize, değişen bir iklimde karbon yutaklarının ne kadar güçlü kalacağı konusunda düşünmemiz için neden vermeli.”

Dünya en son birkaç milyon yıl önce, gezegenin 2-3 derece daha sıcak ve deniz seviyesinin 10-20 metre daha yüksek olduğu dönemde benzer bir karbondioksit konsantrasyonuna maruz kalmıştı.

Peters, atmosferdeki seragazı konsantrasyonlarının insanlığın ilerlemesinin “en doğru ölçüsü” olduğunu söyledi: “Veriler yine emisyonları azaltma konusunda fazla ilerleme kaydetmediğimizi gösteriyor.”