“Fosilsiz Üniversiteler” Neden Elzem?

Son yıllarda fosil yakıt şirketlerinden milyonlarca euroluk fon kabul eden üniversiteler bu şirketlerle bağlarını koparma yönünde adımlar atmaya başladı.

İngiltere ve Galler genelindeki üniversiteler, personel ve öğrencilerin yıllardır süren çabalarının ardından fosil yakıt endüstrisi ile bağlarını koparıyor.

Euronews’te yer alan habere göre, Çarşamba günü Galler’deki sekiz üniversite, Güney Galler Üniversitesi’nin (USW) dönüm noktası niteliğindeki kararının ardından fosil yakıt endüstrisiyle bağlarını koparmayı kabul etti.

Öğrencilerin öncülük ettiği çevre grubu People & Planet’e göre, İngiliz kurumlarının dörtte üçünden fazlası yatırım portföylerinden petrol ve doğalgaz şirketlerini çıkarmayı taahhüt etti.

Listeye yakın zamanda Birmingham Şehir Üniversitesi, Glasgow Sanat Okulu, Royal Northern Müzik Koleji ve Bradford Üniversitesi de katıldı.

Aktivistler bu gelişmeleri övse de yapılan araştırmalar üniversitelerin son yıllarda fosil yakıt şirketlerinden milyonlarca euroluk fon kabul ettiğini gösteriyor.

People & Planet’in cuma günü yaptığı açıklamaya göre, İngiltere’deki 149 üniversiteden 115’i, artık enerji şirketlerinin hisselerine yatırım yapmamak ya da sponsorluk paralarını kabul etmemek üzere fosil yakıtlardan vazgeçme sözü verdi.

People & Planet İklim Adaleti Kampanya Yöneticisi Laura Clayson aktivistlerin özverili çalışmalarına övgüde bulundu.

İngiltere’nin The Guardian gazetesine konuşan bir yetkili, “Bugün bunu kutlayabilmemizin sebebi, etkilenen topluluklarla dayanışma içinde adalet için mücadele eden nesiller boyu öğrenci ve personeldir. İngiltere üniversitelerinin bu neo-kolonyal endüstriye yapılan yatırımlardan kâr elde ettiği günler artık sona erdi.”

“Fosilsiz Üniversiteler” Kampanyası

Kurumun çabalarının bir kısmı, iklim krizinden en çok etkilenen toplulukların “mücadelelerini ve seslerini” yükseltmeye ve İngiltere üniversiteleri tarafından yapılan yatırımların gerçek dünyadaki etkisini vurgulamaya odaklanıyordu.

Clayson, “Fosil yakıtsız talebin öncü topluluklardan geldiğini ve bu konuda kampanya yürüten küresel kuzey organizatörlerinin bir dayanışma eylemi olduğunu” söyledi:

“Üniversite yönetim kurullarındaki protestolarda ve müzakerelerde, eşitsizliklere direnen toplulukların yaşanmış deneyimlerini megafonlara aktarmak, onların mücadele hikayelerini, sıklıkla cephedeki gündelik yaşamın gerçekliğinden kopuk alanlarda vurgulamak bizim sorumluluğumuzdur.”

Planet & People dergisi, yıl sonundan önce kurumları etik ve çevresel performanslarına göre sıralayan en son üniversite lig tablosunu yayımlayacak.

Grup, daha sonra kalan 34 İngiltere üniversitesinin fosil yakıtlardan yatırımlarını çekmeleri yönündeki çabalarını artıracaklarını söylüyor.

Üniversiteler Milyonlarca Dolarlık Finansmanı Kabul Etti

Bu taahhütler ileriye doğru atılmış önemli bir adım olmakla birlikte, Investigate Europe ve openDemocracy tarafından yapılan bir araştırma, İngiltere’deki 60 üniversitenin 2016-2023 yılları arasında fosil yakıt firmalarından toplamda en az 170 milyon euro (6,2 milyar Türk Lirası) tutarında fon kabul ettiğini ortaya koyuyor.

Shell, iştirakleri ve ilişkili kuruluşlarıyla birlikte, İngiliz kurumlarına giden en az 62 milyon euro (2,27 milyar Türk Lirası) ile en büyük katkıyı sağlayan şirket oldu.

Sonraki en büyük bağışçılar ise BP, Malezya’nın devlete ait petrol şirketi Petronas, Total ve madencilik şirketi BHP oldu. İngiltere dışında, Avrupa’daki üniversiteler fosil yakıt endüstrisi ile bağlarını koparma noktasında daha az çabalıyor.

Science Business haber sitesi tarafından analiz edilen iklim örgütü 350.org’un 2021 verilerine göre, yatırımlarını geri çekmeyi taahhüt eden 211 eğitim kurumundan yalnızca 15’i Avrupa’da bulunuyor.

Investigate Europe’un araştırması ayrıca kıtadaki sekiz ülkedeki üniversitelerin 2016-2023 yılları arasında petrol ve doğalgaz şirketlerinden en az 90 milyon euro (3,29 milyar Türk Lirası) kabul ettiğini ortaya koydu.

Bu toplamın içinde Norveç’in 10 üniversitesi ve üniversite koleji 68 milyon euro (2,49 milyar Türk Lirası) fosil yakıt fonu aldı.