“Fosil Yakıtlardan Uzaklaşma” Zayıf ve Karmaşık Bir Şekilde Taslak Metinde Yer Aldı

COP28’te kabul edilen “fosil yakıtlardan uzaklaşma” ifadesi, COP29’un adil geçiş programına dair taslak metninde karmaşık ve zayıf bir şekilde yer aldı. Suudi Arabistan fosil yakıt müzakerelerini baltalamak için zirve boyunca yoğun çaba sarf etti.

İklim finansmanına ilişkin yayımlanan taslak metnin yanı sıra birçok farklı hedef için taslak metinler de yayımlandı. Bunların arasında yer alan “Birleşik Arap Emirlikleri Adil Geçiş Programı”na ait taslak metinde geçtiğimiz yıl iklim müzakerelerinde kabul edilen “fosil yakıtlardan uzaklaşma” kararı ise karmaşık ve zayıf bir şekilde ele alındı:

“Adil geçişlerin çok sektörlü ve çok boyutlu doğasını ve bunun sonucunda özel sektörü, mikro, küçük ve orta ölçekli işletmeleri de içerecek şekilde tüm ekonomiyi kapsayan adil geçiş yaklaşımlarına duyulan ihtiyacı vurgulamakta ve bu tür yaklaşımların yeşil, uygun işlerin yaratılmasına katkıda bulunduğunu ve enerji sistemlerinde fosil yakıtlardan uzaklaşmayla ilişkili önemli sosyoekonomik fırsatları içerdiğini kabul etmektedir.”

Suudi Arabistan’ın başı çektiği bir grup ülke bahsi geçen ifadenin metinde yer almasını ciddi bir şekilde engellemeye çalıştı. Ülke sözcülerinden biri, zirvenin genel oturumunda, Suudi Arabistan’ın “fosil yakıtlar da dahil olmak üzere belirli sektörleri hedef alan herhangi bir metni kabul etmeyeceğini” söyledi.

Kanada’nın eski iklim bakanı ve BM’nin net sıfır emisyon taahhütleri grubunun başkanı Catherine McKenna sosyal medyada şunları yazdı: “Suudi Arabistan’ın fosil yakıtlardan uzaklaşma yönündeki herhangi bir öneriye karşı çıkmasından o kadar sıkıldım ki. Fosil yakıtlı bir iklim krizindeyiz. Lütfen #Cop29’daki herkes elinden geleni yapsın ve işi bitirsin.”

Birleşik Arap Emirlikleri, iklim eylemine zarar verici bir tartışmaya müdahalede bulunarak, dünyanın geçen yıl “fosil yakıtlardan uzaklaşmaya” yönelik tarihi bir kararın arkasında durması gerektiğini söylemişti.

Bir petrol devleti olan BAE’nin bu tutumu, Azerbaycan’da devam eden BM iklim müzakerelerinde küresel taahhütleri ortadan kaldırmaya çalışan komşusu ve yakın müttefiki Suudi Arabistan’a karşılık olarak gelmişti.

Geçtiğimiz yıl BAE, fosil yakıtlardan uzaklaşma taahhüdünün verildiği COP28’e ev sahipliği yapmıştı. Bu, 30 yıldır neredeyse her yıl yapılan iklim müzakerelerinde ilk kez sorunun doğrudan ele alındığı anlamına geliyor.