Fosil Yakıtlara Yönelik Artan Talep İklim Hedeflerini Baltalayabilir

Carbon Tracker, yükselen petrol ve gaz fiyatlarının yatırımcıları uzun vadeli projelere daha fazla kaynak ayırmaya teşvik edebileceği konusunda uyardı.

Yeni bir rapora göre, küresel petrol fiyatlarının varil başına 90 dolara çıkması, yatırımcıları uzun vadeli fosil yakıt projelerine daha fazla nakit aktarmaya teşvik edebilir, dünyanın karbon emisyonlarını iklim hedeflerine göre sınırlama umutlarını boşa çıkarabilir ve milyarlarca dolarlık yatırımın boşa harcanmasına neden olabilir.

Finansal düşünce kuruluşu Carbon Tracker tarafından hazırlanan rapora göre, son fiyat artışları daha fazla potansiyel projenin kısa vadede kazançlı yatırımlar olarak görünmesi anlamına gelebilir. Ancak analiz, bu projeler başladığında fosil yakıtlara olan talebin azalmaya başlayabileceğini ve yatırımcılar ile iklim kampanyacıları için bir “kabus senaryosu” yaratabileceğini öne sürüyor.

Küresel ekonomi, 2020’de, COVID-19 salgınının tetiklediği ekonomik yavaşlamadan toparlanırken, petrol ve gaz talebi güçlü bir şekilde yükseldi. Bu da küresel gaz arzı daralmasına ve enerji piyasası fiyatlarının fırlamasına neden oldu.

Uluslararası petrol fiyatı, Nisan 2020’de varil başına yaklaşık 20 dolarlık en düşük seviyelerinden, geçtiğimiz Çarşamba günü 90 dolarlık yedi yılın en yüksek seviyelerine çıktı ve yıl sonunda da 100 dolara ulaşabilir.

Ancak Carbon Tracker artışın, uzun vadeli bir fosil yakıt yatırımının uzun sürmesinin pek mümkün olmadığını söyledi. Çünkü hükümetlerin iklim taahhütleri, elektrikli araçlara ve yenilenebilir enerjiye hızlı geçişle birleştiğinde, 2020’lerin sonlarından itibaren 2040’a kadar petrol talebini keskin bir şekilde aşağı çekecek.

Carbon Tracker’ın petrol ve gaz başkanı ve raporun ortak yazarı Mike Coffin, “Gaz için aynı aşırı-yatırım hikayesini görebilirsiniz” dedi. Petrol ve gaz şirketlerine ve onların yatırımcılarına, mevcut piyasa fiyatlarına dayalı olarak yeni fosil yakıt projelerine uzun vadeli yatırımlar yapma “cazibesine direnme” tavsiyesinde bulundu.

Carbon Tracker analisti ve raporun baş yazarı Axel Dalman şunları söyledi: “Şirketler, yüksek fiyatları, daha fazla arz yatırımına işaret eden davetkar bir neon tabela olarak görebilirler. Ancak, petrol sağlayan projelerle devam ederlerse bu bir kabus senaryosu haline gelebilir.”

Coffin, küresel dönüşümde, düşük karbonlu enerjiye geçişte fosil yakıt geliştiricilerinin karşı karşıya olduğu riskleri kabul etmemenin, karbon emisyonlarını kilitleme riskini taşıdığını ve bunun da yatırımcı getirilerinin yanı sıra Paris iklim hedeflerini de sekteye uğratacağını ifade  etti.

Uluslararası Enerji Ajansı’nın (IEA) yönetici direktörü Dr. Fatih Birol, hükümetlerin gelecekteki bir enerji piyasasına karşı önlem olarak gaza olan bağımlılıklarını azaltmak için önümüzdeki 10 yıl içinde düşük karbonlu enerji kaynaklarına yatırımlarını üçe katlamaları yönünde uyarıda bulundu.

Dr. Birol, “Dünya gelecekteki enerji ihtiyaçlarını karşılayacak kadar yatırım yapmıyor ve bugün de durum böyle. Temiz enerji yatırımları giderek artıyor, ancak enerji hizmetlerine yönelik artan talebi sürdürülebilir bir şekilde karşılamak için gerekenin çok gerisinde kalmakta” dedi.