“Fosil Yakıtlar Gezegenimiz için Çıkmaz bir Sokak”

BM Genel Sekreteri Guterres’e göre Rusya’nın Ukrayna’yı işgal etmesi kaynaklı güncel olaylar, fosil yakıtlara olan bağımlılığın devam etmesinin, küresel ekonomiyi ve enerji güvenliğini jeopolitik şoklara ve krizlere karşı nasıl savunmasız hale getirdiğini açıkça gösterdi.

BM Genel Sekreteri Antonio Guterres Hükümetlerarası İklim Değişikliği Paneli (IPCC) raporuyla ilgili olarak yaptığı açıklamada, “Hayatım boyunca birçok bilimsel rapor okudum, ancak böylesini hiç görmedim” diyerek durumun aciliyetini vurguladı.

“İklim Değişikliği 2022: Etkileri, Uyum ve Kırılganlıklar” başlıklı rapor 67 ülkeden 270 bilim insanının katkılarıyla hazırlandı. 195 hükümet tarafından onaylanan raporda iklim değişikliğinin etkilerinin her geçen gün dünya üzerindeki tüm canlılar için daha kötüye gittiği vurgulanıyor. Raporda emisyonların acil olarak azaltılması, iklim değişikliğinin etkilerine karşı uyum önlemlerinin alınması ve en kırılgan grupların korunması çağrısı yapılıyor.

IPCC raporunun, insanların çektiği acıların bir atlası ve başarısız iklim liderliği hakkındaki hükmü içerdiğini ifade eden BM Genel Sekreteri Guterres, raporun sunduğu gerçeklerle insanların ve gezegenin iklim değişikliğinden nasıl etkilendiğini ortaya koyduğunu belirtti.

“İnsanlığın neredeyse yarısı halihazırda tehlikeli bölgede yaşıyor. Pek çok ekosistem halihazırda geri dönüşü olmayan bir noktada” uyarısında bulunan Guterres, kontrolsüz karbon kirliliğinin dünyanın en savunmasız gruplarını zorla bir yıkıma götürdüğünü ifade etti.

“Gerçekler inkâr edilemez. Bu alanda liderlikten vazgeçme suç teşkil eder” diyen Guterres “Evimizdeki yangından dünyayı en fazla kirletenler suçlu” dedi.

Guterres, “Küresel ısınmayı 1,5 derecede sınırlamak esastır. Bilim bize 2050 yılına kadar sıfır emisyon hedefine ulaşılabilmesi için emisyonların 2030 yılına kadar %45 azaltılması gerektiğini söylüyor. Ancak, yürürlükteki taahhütlere baktığımızda son 10 yılda sadece %14’lük bir azaltma olacağı görülüyor. Bu felaket anlamına gelir. Küresel ısınmayı 1,5 derecede tutma şansını ortadan kaldırıyor” dedi.

Raporun iki gerçeğin altını çizdiğini belirten Guterres, birincisinin kömür ve diğer fosil yakıtların insanlığı boğduğu olduğunu belirtti.

“Tüm G20 hükümetleri yurtdışı kömürleri fonlamayı sonlandırmayı kabul etti. Aynı uygulamayı kendi ülkelerinde de hayata geçirmeliler. Hâlâ kömüre mali katkı sağlayan özel sektör bundan sorumlu tutulmalı. Tüm petrol ve doğalgaz devleri ve onların destekçileri, sizlerin de farkındayız” diyen Guterres, söz konusu sektörlerin planları ve projeleri 2050 net sıfır hedefini baltalarken ve gerçekleşmesi gereken büyük emisyon kesintilerini görmezden gelirken çevreci olduklarını iddia edemeyeceklerini belirtti.

Yenilenebilir Kaynaklara Geçiş

“OECD ülkeleri kömürü 2030’a kadar, diğerlerini ise 2040’a kadar sonlandırmalı” çağrısında bulunan Guterres, Ukrayna – Rusya savaşı kaynaklı güncel olayların, fosil yakıtlara olan bağımlılığın devam etmesinin, küresel ekonomiyi ve enerji güvenliğini jeopolitik şoklara ve krizlere karşı savunmasız hale getirdiğini açıkça gösterdiği söyledi.

Küresel ekonominin karbonsuzlaşmasını yavaşlatmak yerine asıl yapılması gerekenin yenilenebilir bir enerjinin hâkim olduğu bir geleceğe geçişi hızlandırmak olduğunu sözlerine ekleyen Genel Sekreter, “Fosil yakıtlar, dünyamız, insanlık ve evet ekonomiler için çıkmaz bir sokaktır. Yenilenebilir kaynaklara hızlı ve iyi yönetilen bir geçiş, enerji güvenliğine, enerjiye evrensel erişime ve dünyamızın ihtiyaç duyduğu yeşil işlere giden tek yol” dedi.

Guterres; gelişmiş ülkeleri, Çok Taraflı Kalkınma Bankalarını, özel finansörleri ve diğerlerini, yükselen büyük ekonomilerin kömür kullanımına son vermesine yardımcı olmak için koalisyonlar kurmaya çağırdı.

Rapordaki ikinci bulgunun ise az da olsa iyi bir haber olduğunu çünkü iklim değişikliğine uyum çalışmalarına yapılan yatırımları içerdiğini belirten Guterres, “Uyum hayat kurtarır. İklim değişikliğinin etkileri kötüleşerek devam ederken insanlığın kurtuluşu için yatırımları büyütmek gerekir” diye konuştu.