Fosil Yakıt Endüstrisi COP29’a Akın Etti!

Fosil yakıt lobicileri COP29’da iklim açısından en hassas ülkelerin delegasyonlarını gölgede bıraktı; zirveye iklim açısından en kırılgan 10 ülkenin delegelerinin toplamından (1,033) daha fazla giriş izni aldı.

Kick Big Polluters Out (KBPO) koalisyonunun yeni bir analizine göre, Bakü’deki COP29 zirvesine en az 1,773 fosil yakıt lobicisine erişim izni verildi ve bu da önemli iklim görüşmelerinde her yıl kirleticilerin aşırı büyük varlığının altını çiziyor.

Geçen yıl Dubai’de düzenlenen COP28 iklim müzakerelerinde olduğu gibi, COP29’a da neredeyse tüm ülke delegasyonlarından çok daha fazla sayıda fosil lobicisinin katılmasına izin verildi. Sadece ev sahibi Azerbaycan (2229), COP30’a ev sahipliği yapan Brezilya (1914) ve Türkiye (1862) tarafından gönderilen delegasyonlar, Bakü’de kayıtlı 1,773 fosil yakıt lobicisinden daha fazla.

Kick Big Polluters Out koalisyonu COP29’un geçici katılımcı listesini satır satır analiz etti. Çalışmaya göre, fosil yakıt lobicileri, COP29’a iklim açısından en kırılgan 10 ülkenin delegelerinin toplamından (1,033) daha fazla giriş izni alarak, endüstrinin varlığının iklim krizinin ön saflarında yer alanların varlığını gölgede bıraktı.

Çok sayıda fosil yakıt lobicisine bir ticaret birliğinin parçası olarak COP’a erişim izni verildi. En çok lobiciye sahip ilk 10 ticaret grubunun sekizi Küresel Kuzey’den geldi. En büyük grup, aralarında büyük kirleticiler TotalEnergies ve Glencore’dan temsilcilerin de bulunduğu 43 kişiyi getiren Uluslararası Emisyon Ticareti Birliği oldu.

Japonya delegasyonunun bir parçası olarak kömür devi Sumitomo’yu; Kanada petrol üreticileri Suncor ve Tourmaline’i; Birleşik Krallık 20 lobiciyi; İtalya ise enerji devleri Eni ve Enel’in çalışanlarını getirdi.

Toplam 39 lobici getiren Chevron, ExxonMobil, bp, Shell ve Eni aynı zamanda “İsrail’in savaş makinesini besleyerek” Filistin’de soykırıma olanak sağlamakla da bağlantılı.

Dünya Ana Sağlığı Vakfı’ndan Kick Big Polluters Out Üyesi Nnimmo Bassey,“Fosil yakıt lobisinin iklim müzakereleri üzerindeki hakimiyeti, gezegenimizin geleceğine sarılmış zehirli bir yılan gibi. Aldatmacalarını ifşa etmeli, etkilerini ortadan kaldırmak ve gezegenimize yönelik ihlallerinin bedelini ödetmek için kararlı bir şekilde harekete geçmeliyiz. Kirleticilerin çıkarlarına değil, adalet ve sürdürülebilirlik için mücadele edenlerin sesine öncelik vermenin zamanı geldi” dedi.

KBPO’nun bulguları, küresel sıcaklıkların ve seragazı emisyonlarının rekor kırdığı bir yılın sonunda ve İsrail’e petrol ve gaz tedariki yoluyla Filistin’deki soykırımda fosil yakıtların suç ortaklığına dair kanıtların ortasında geldi. Ayrıca, dünyanın en büyük fosil yakıt şirketlerinin birçoğunun COP28’den bu yana 250 milyar ABD doları tutarında petrol ve gaz harcamasını onayladığının ortaya çıktığı bir döneme denk geliyor.

Endüstrinin Bakü’deki varlığı, fosil yakıtların sona erdirilmesi, yanlış çözümler ve iklim finansmanı konularının gündemde olduğu COP29’un belirtilen hedefleriyle tam bir tezat oluşturuyor. Bu durum, Küresel Güney ülkelerinden, kamu görevlilerinden, BM bileşenlerinden ve daha geniş sivil toplumdan gelen, kirleticilerin görüşmelerden çıkarılması yönündeki artan çağrıları da doğruluyor.

Trend Asia’dan Beyrra Triasdian, Büyük Kirleticilerin iklim eylemi üzerindeki boğucu etkisi hakkında şunları söyledi: “İnsanların evlerini ve geçim kaynaklarını yok eden fosil yakıt endüstrisi tarafından sürekli olarak dikte ediliyoruz. Endonezya’da birçok ada battı, kuraklık ve seller artık yaygın ve iklim krizi nedeniyle tarlalar artık verimli değil. COP 29 kez düzenlendi ve fosil yakıt lobicileri sorumluluklarından kaçarken ve fosil yakıt dönemini uzatmak için sahte çözümler kullanırken iklim değişikliği daha da kötüye gitmeye devam ediyor.”

BM iklim görüşmelerinde kurumsal erişim ve lobi faaliyetleri fosil yakıt endüstrisi ile sınırlı değil. Bu analize dahil edilmemiş olsalar da, finans, tarım ticareti ve ulaşım gibi iklim krizine derinden karışan diğer kirletici endüstriler de mevcut. KBPO, yalnızca bir fosil yakıt şirketinin ve hissedarlarının çıkarları doğrultusunda politika veya mevzuatın oluşturulmasını veya uygulanmasını etkileme amacına sahip oldukları makul bir şekilde varsayılabilen örgütleri veya delegasyonları fosil yakıt lobicisi olarak sayıyor.

BM iklim görüşmelerinde fosil yakıt temsilcilerinin sayısı, başlangıcından bu yana sektörle birlikte sürekli olarak yüksek oldu. Bu bulgular, son yıllarda dünya nüfusunun neredeyse %70’ini temsil eden ülkelerin toplu olarak bu çıkar çatışmalarının ele alınmasını talep etmesiyle birlikte, BM’nin iklim müzakerelerinin açık çıkar çatışması politikaları ve hesap verebilirlik önlemleri oluşturularak korunmasına yönelik çağrılara dayanıyor.

Sivil toplumun sürekli baskısı sayesinde, COP28 ilk kez COP katılımcılarının kimleri temsil ettiklerini açıklamalarını zorunlu kıldı ve muhtemelen daha önceki COP’lara gizli olarak katılmış olan birçok lobiciyi ortaya çıkardı.

KBPO’nun analizi, geçen yıl Dubai’deki COP28 iklim görüşmelerine 2,450’den fazla fosil yakıt lobicisine erişim izni verildiğini ve bu sayının bir önceki yıl Mısır’da 636’ya yükseldiğini gösterdi. Bu yılki toplam katılımcı sayısı (52,305) geçen yıl Dubai’deki 97,372’den önemli ölçüde daha az olmasına rağmen, fosil yakıt endüstrisi Bakü’ye olağanüstü sayıda gelmiş görünüyor. Kick Big Polluters Out kampanyası, BM iklim organını ve hükümetleri, sorunu kökünden ele alacak sağlam bir Hesap Verebilirlik Çerçevesine doğru yola devam etmeye, Dünya Sağlık Örgütü tütün anlaşması görüşmelerinde tütün endüstrisinde olduğu gibi, iklim krizi ve bu krizin ele alınmasına yönelik eylem eksikliği nedeniyle tehlikede olan milyonlarca yaşama öncelik vermeye çağırıyor.