Politika

FAO: Yılda 420 bin Kişi Kirlenmiş Gıdadan Hayatını Kaybediyor

Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü, tarım zehiri kullanımının da artmasına bağlı olarak toprak kirliliğinin çoraklaşmaya ve kirlenmiş gıdaların tüketilmesinin, her yıl yüz binlerce kişinin hayatını kaybetmesine neden olduğunu açıkladı. 

Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü’nün (FAO), BM Genel Kurulu’nun ilan ettiği 5 Aralık Dünya Toprak Günü kapsamında paylaştığı yeni verilere göre, toprak kirliliği ve dejenerasyonu besinlerin, suyun ve havanın bozulmasına sebep oluyor.

Kirlilik nedeniyle küresel toprak miktarının her yıl giderek çoraklaştığına dikkati çeken FAO, raporunda tüketilen besin, içilen su ve solunan havayı zehirleyen toprak kirliliğinin evrensel bir sorun olduğunu vurguluyor.

Tüm çalışmalara rağmen küresel çapta kesin verilere dayandırılamadığı için halen problemin mahiyeti ve etkisi tahmin edilemezken, BM’nin 2030 Sürdürülebilir Kalkınma Hedefleri arasında toprak kirliliği ve çoraklaşmaya karşı önlem alınması yer alıyor.

Teknoloji, Yeni Kirletici

Çevresel kirleticilerin etkilerini azaltan ve atıkları filtreleyici özelliklere sahip olmasına rağmen toprağın bu kapasiteleri sınırsız değil. Kirleticilerin çoğu, sürdürülebilir olmayan çiftçilik uygulamaları, sanayi hareketliliği, madencilik, arıtılmamış kentsel atık ve diğer çevre düşmanı pratikler gibi insan aktivitelerinden kaynaklanıyor.

Bilim insanları teknoloji geliştikçe, önceleri tespit edilememiş kirleticileri tanımlayabiliyor ancak aynı zamanda bu teknolojik gelişmeler doğaya yeni kirleticilerin bırakılmasına yol açıyor.

FAO istatistiklerine göre, üretilen plastiğin üçte biri toprağa bırakılıyor ve her yıl 40 milyon tonun üzerinde elektronik atık üretiliyor. Satın alınan ürünlerin yarıya yakını paketleme malzemelerinden oluşurken, yeniden kullanılabilir cam ve torba kullanılması ile bu oranın düşürülebileceğine dikkat çekiliyor.

Ev atıklarının yarıya yakını organik olmasına rağmen çöp sahalarına terk ediliyor.

Atıkların %80’i Geri Dönüştürülmüyor

Yeni üretimlerde kullanılan ham maddelerin beşte biri boşa gidiyor, yaklaşık 50-100 bin arası kimyasal, büyük ölçekte ticari amaçla üretiliyor ve üretimlerin de 2030’a kadar her yıl %3,4 artması bekleniyor.

Genişleyen şehirler sürekli artan miktarda kentsel katı atık üretiyor. Atıkların %80’i geri dönüştürülmüyor ve toprağı kirletmek üzere çöp sahalarına bırakılıyor.

Tarım Zehri: Kirli Tortu

Tarım zehri (zirai ilaç) piyasası her yıl %3,2 büyürken, gelişen ilaç piyasası ile tarım ürünlerinde artarak kullanılan zehir, toprağı kirli tortuya maruz bırakıyor. Toprak kirliliği sebebiyle maden arazilerindeki tarım verimliliği, uzak bölgelere kıyasla %40 seviyesinde düşüş gösteriyor.

Avrupa’daki tarım topraklarının %58’inde yarısı yasa dışı olmak üzere farklı tarım zehirlerinin tortuları bulunuyor.

Dünya nüfusunun 2050’de 9 milyara ulaşacağı ve dünyadaki araç sayısının 2040’a dek yaklaşık iki kat artacağı öngörülüyor. Otoyollar, metaller, zehirli organikler ve plastikler gibi başlıca ve dinamik kirletici kaynaklar, yakınlarındaki tarım toprakları ve kentsel alanlar için risk oluşturuyor.

Yılda 420 bin Kişi Kirlenmiş Gıdadan Hayatını Kaybediyor

Bitkiler, kökleri kanalıyla toprak kirleticilerini soğurarak güvensiz gıda üretimi ve tüketimine sebep oluyor. Verilere göre, toprak kirleticilerinin %70’inden fazlası kanserojen ve 7 yemek kaşığı kurşun, 200 bin litre suyun kirlenmesine sebep oluyor.

Kanserojen maddelerce dünyada kirlenmiş gıdaları tüketen her 10 kişiden biri hasta oluyor ve her yıl 420 bin kişi ölüyor.

Önceki Haberler

COP29: Küresel İklim Finansmanı ve Eylemi için Alınan Kararlar

COP29, küresel iklim değişikliğiyle mücadelede belirli bir adım olmasına rağmen bazı kritik konularda ilerleme kaydedilemedi…

17 Ocak 2025

İklim Değişikliğinin Ekonomiye Etkisi Sarsıcı Olacak

Önemli risk uzmanlarının kalem aldığı yeni bir rapor, iklim krizine yönelik değerlendirmelerin ciddi etkileri göz…

17 Ocak 2025

Gediz Deltası için Doğa Zaferi: “ÇED Gerekli Değildir” Kararının Yürütmesi Durduruldu!

İzmir Gediz Deltası’nda yapılmak istenen Bölgesel Isıtma ve Termal Sağlık Amaçlı Jeotermal Kaynak Arama Projesi’ne…

17 Ocak 2025

Çevresel Riskler 10 Yıllık Risk Sıralamasını Domine Ediyor

2025 Küresel Riskler Raporu'na göre, devlet temelli silahlı çatışma, 2025 yılı için en önemli ve…

17 Ocak 2025

COP29’da Kilidi Açılan Karbon Piyasalarının Avantajları ve Türkiye

COP29 görüşmelerinde ilerleme özellikle karbon azaltım ve giderme projeleri ile kredilendirme ticaretini esas alan 6.4…

16 Ocak 2025

Şirketlerin İklim Planları Hazır Değil

İklim değişikliğiyle mücadelede yeşil ekonomiye doğru bir dönüşüm her geçen gün daha kaçınılmazken, küresel sanayinin…

16 Ocak 2025