;
Bilim

Eriyen Buzullar Bu Yüzyılda Deniz Seviyesinin 2 cm Yükselmesine Neden Oldu

buzul
FOTO: Pexels

Onlarca yıl süren bir çalışma, eriyen buzulların yalnızca bu yüzyılda deniz seviyesinin neredeyse 2 cm yükselmesine neden olduğunu ortaya çıkardı.

Yeni bir araştırma, dünyadaki buzulların 2000 ile 2023 yılları arasında toplu olarak 6.542 ton buz kaybettiğini ve bunun küresel deniz seviyelerinde 18 mm (0,7 inç) artışa neden olduğunu gösteriyor.

Dünyadaki buzullar her yıl ortalama 273 milyar ton buz kaybetti; bu, tüm dünya nüfusunun 30 yıllık su tüketimine eşdeğer.

Edinburgh Üniversitesi ve Zürih Üniversitesi’nden bilim insanlarının  önderlik ettiği değerlendirme, bu yüzyılda şu ana kadar buzulların toplam hacminin yaklaşık %5’ini kaybettiğini ortaya çıkardı.

Bölgesel kayıplar oldukça değişkendi; Antarktika ve subantarktika adaları hacimlerinin %2’sini kaybederken, Orta Avrupa’daki buzullar %39’unu kaybetti.

Edinburgh Üniversitesi’nden Prof. Noel Gourmelen rakamların oldukça şaşırtıcı olduğunu söylerken, “Bunlar bazı bölgelerde işlerin hızla değiştiğinin önemli bir göstergesi” dedi.

Her on yılda bir kaybedilen buz miktarında da keskin bir fark olduğu keşfedildi; 2012 ile 2023 yılları arasında önceki on yıla kıyasla %36 daha fazla buz eridi.

Northumbria Üniversitesi’nden Prof. Andrew Shepherd ise çalışmanın sonuçlarının önemine dikkat çekti: “Buzul erime hızının zaman içinde arttığını doğruluyor. Küçük miktarlardaki deniz seviyesi yükselmesi bile daha sık kıyı taşkınlarına yol açabilir. Deniz seviyesindeki her santimetrelik artış, gezegenimizin herhangi bir yerinde her yıl 2 milyon insanı daha su baskınına maruz bırakıyor.”

Buzul kaybı aynı zamanda dünyanın ücra köşelerinde yaşayan topluluklar ve halihazırda su kıtlığıyla karşı karşıya olan topluluklar için bölgesel tatlı su kaynaklarının tükenmesine de yol açıyor. Shepherd, “Yaklaşık 2 milyar insan buzullardan gelen sulara bağlı ve dolayısıyla bunların yok olması toplumlar için büyük bir sorun” dedi.

Gourmelen, “Buzullar enerji üretimi açısından da önemli. Örneğin İzlanda’daki elektriğin %70’i hidroelektrikten geliyor. İşlevlerini yerine getirmek için buzullardan eriyen suya güveniyorlar. Benzer durum, And Dağları’nda ve Avrupa’nın İsviçre gibi bazı kısımları için de geçerli” diye konuştu.