Dünyanın Önde Gelen Liderleri COP29’a Katılmıyor

Bakü’de düzenlenecek olan COP29’a, aralarında Macron, Putin ve Biden gibi isimlerin de bulunduğu birçok önemli ülkenin lideri katılım sağlayamayacak. Ayrıca ABD Başkanlık seçimlerinde Cumhuriyetçi aday Donald Trump’ın yeniden başkan seçilmesi nedeniyle iklim finansmanında artış için yapılacak müzakerelerin daha da zorlu geçeceği tahmin ediliyor…

Bu yıl 11-24 Kasım tarihlerinde Azerbaycan’ın başkenti Bakü’de düzenlenecek Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği 29. Taraflar Konferansı’na (COP29) ekonomik anlamda büyük ülkelerin liderleri konferansa katılmayacak. Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron ve Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, COP29’a katılmayacak. ABD Başkanı Joe Biden da etkinliğe katılmayacak. Brezilya Cumhurbaşkanı Lula da Silva ise geçen ay geçirdiği yaralanma nedeniyle COP29’a yapacağı seyahati iptal etti.

Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen de, Brüksel’deki politik gelişmeler nedeniyle COP29 iklim zirvesine katılmayacak bir diğer önemli isim. Bir Komisyon sözcüsü, Salı günü Reuters’a yaptığı açıklamada, “Komisyon geçiş aşamasında ve başkan bu nedenle kurumsal görevlerine odaklanacak” dedi. AB, zirvede Avrupa Konseyi Başkanı Charles Michel ve bloğun iklim politikası sorumlusu Wopke Hoekstra tarafından temsil edilecek. Çin, Japonya, Avustralya ve Meksika da BM’nin COP29 liderler konuşmaları için hazırladığı son gündemde yer almadılar.

Edinilen bilgilere göre, en az 100 devlet ve hükümet başkanının Azerbaycan’ın başkenti Bakü’de düzenlenecek zirveye katılacak. Çekya, Almanya, Yunanistan, Macaristan, İtalya, Polonya ve İspanya, lider düzeyinde katılım sağlayacaklarını açıklayan ülkelerden bazılarını oluşturuyor.

COP29, 18-19 Kasım tarihlerinde Brezilya’da gerçekleşecek G20 Zirvesi ile de çakışırken, bu zirvede de liderler, iklim geçişini finanse etme çabalarını müzakere edecekler.

Asya Toplumu Politikası Enstitüsü’nden (Asia Society Policy Institute) iklim diplomasi uzmanı Li Shuo, ülkelerin daha fazla finansman sağlamak için sundukları gerçek taahhütlerin, COP29’a hangi ülkelerin liderlerinin katılım sağlayacağından daha önemli olduğuna dikkat çekti. Liderlerin COP’ta yer almalarının olması her zaman gerekli olduğunu belirten Shıo, “Ancak onların varlıklarından daha önemli olan, ülkelerin masaya koydukları gerçek taahhütlerdir” dedi.

ABD Seçimlerinin Gölgesinde Bir Zirve

Bazı dünya liderleri BM iklim zirvelerine katılıyor, ancak zirvelerde tüm liderlerin katılımı sağlanamıyor. Geçmiş COP toplantılarında, liderler konuşmalarında yeni karbon azaltımı politikalarını ve iklim fonlarına dair açıklamalarda bulunmak veya küresel iklim değişikliğiyle mücadeleye yönelik taahhütlerini yinelemek için fırsat bulmuşlardı.

Bu yılki BM iklim görüşmelerinin önünde ABD seçimleri de bulunuyor. Kesin olmayan sonuçlara göre Cumhuriyetçi aday Donald Trump bir kez daha ABD Başkanlık görevine gelmiş durumda. Neredeyse 200 ülkenin emisyon azaltımı hedeflerine ulaşmak için küresel fonlamayı büyük ölçüde artırmaya çalışacağı COP29’da, ilk başkanlık döneminde ABD’yi Paris İklim Anlaşması’ndan çeken Donald Trump’ın yeniden başkan olmasının, daha fazla iklim finansmanı sağlayacak bir anlaşma yapılmasını zorlaştırabileceğine de dikkat çekiliyor.

Greta Thunberg, COP29’u Boykot Edecek

Öte yandan insan hakları örgütleri ve STK’lar, Azerbaycan’ın demokrasi ve yolsuzluk karnesi nedeniyle böylesine önemli bir toplantıya ev sahipliği yapmasını sert bir şekilde eleştiriyor. Medya ve sivil özgürlüklerin kısıtlandığı otoriter bir devlet olan Azerbaycan, Dünya çapında yolsuzlukla mücadele eden bir STK olan Transparency International’ın (TI) geçen yıl yaptığı araştırmada, 180 devlet arasında 154. sırada yer alarak dünyanın en çok yolsuzluk yapılan ülkelerinden biri olarak kayda geçti.

Azerbaycan’ı sert bir şekilde eleştiren isimlerden biri de İklim aktivisti Greta Thunberg oldu. COP29’u boykot edeceğini açıklayan ve Azerbaycan’ın ev sahibi olmasını eleştiren Thunberg şunları söyledi:

“Azerbaycan gibi otoriter, petrol bağımlısı bir devletin COP gibi küresel bir iklim etkinliğine ev sahipliği yapmasına izin verilmesi bizim açımızdan şok edici. Bu karar sadece iklimi etkilemiyor, aynı zamanda çevre ve insan hakları ihlallerinden mustarip olanlara da bir hakaret anlamını taşıyor.”

COP28, Birleşik Arap Emirlikleri’nin (BAE) Dubai kentinde, COP27 ise Mısır’da düzenlenmişti. Dünyanın en büyük petrol üreticilerinden biri olan Abu Dabi Ulusal Petrol Şirketi’nin CEO’su Sultan El Cabir’in zirveye başkanlık yapması nedeniyle BAE tercihi aktivistler arasında çok tartışılmıştı.