DSÖ: “İklim Eylemini Erteleyen Politikacılar Sonuçlara Katlanmak Zorunda”

DSÖ’nün çevre sağlığından sorumlu doktoru Maria Neira, “COP müzakerecileri sağlığımızla pazarlık yapıyor” dedi.

Dünya Sağlık Örgütü’nün (DSÖ) üst düzey çevre uzmanı Maria Neira, iklim eylemini erteleyen politikacıları, tercihlerinin insani sonuçlarıyla yaşamaya hazır olmaları gerektiği konusunda uyardı ve ekledi: “İnsanların hayatlarını kurtarmıyorsunuz ve bu gerçek ile yaşamak zorundasınız.”

Dünya Meteoroloji Örgütü ve aralarında DSÖ’nün de bulunduğu düzinelerce araştırma paydaşı, iklim değişikliğinin insan sağlığında onlarca yıldır kaydedilen ilerlemeyi geri alma tehdidi oluşturduğuna dair sert bir uyarı yayımladı.

Kasım ayının başında Berlin’de düzenlenen Dünya Sağlık Zirvesi’nin oturum aralarında Neira, doktorların, önümüzdeki yıl ilk kez sağlık alanına bir gün ayıracak olan COP28 iklim konferansında politika yapıcıların fosil yakıt yakmanın verdiği zararı anlamalarını sağlayacağını söyledi.

Neira, “Kimse ‘Bilmiyordum’ diyemeyecek” dedi ve ekledi: “Kimse bu yıl COP’tan ‘iklim krizi nedeniyle sağlığın etkilendiğini bilmiyordum’ diyerek ayrılmayacak. Durumun böyle olmayacağından emin olacağız. Bunun sadece iklim, kutup ayıları ve buzullarla ilgili olmadığını herkesin bilmesi gerekiyor. Bu benim ve senin ciğerlerinle ilgili.”

Kömür, petrol ve gaz yakıldığında her yıl milyonlarca insanı öldüren zehirli parçacıklar açığa çıkıyor. Emisyonların bir kısmı aynı zamanda gezegeni ısıtıyor, aşırı hava koşullarını daha şiddetli hale getiriyor, hasadın başarısız olma ve bazı hastalıkların yayılma olasılığını ise artırıyor.

Neira, “Hoşlarına gitse de gitmese de, bilseler de bilmeseler de, COP’taki müzakereciler sağlığımız konusunda pazarlık yapıyor” dedi.

Bilimsel ve tıbbi kanıtlar arttıkça, doktorlar iklim politikalarının insan sağlığına verdiği zarar konusunda daha fazla ses çıkartmaya başladılar. Geçen yıl, DSÖ Genel Direktörü Tedros Adhanom Ghebreyesus, fosil yakıtları desteklemeyi ve yakmayı “kendi kendini sabote etme eylemi” olarak adlandırmıştı. Bu sözleri yineleyen Neira, halk sağlığı uzmanlarının artık enerji konusundaki tartışmalardan kaçmasının bir yolu olmadığını söyledi ve DSÖ‘nün bu konunun sağlık açısından öneminin farkına vardığını ekledi.

“Öncelikle sizi öldüren bir şeye sübvansiyon vermeyin dedik” diyen Ghebreyesus, “Sonra, sağlık adına fosil yakıtlardan aşamalı çıkışın sağlanması gerektiğini söyledik” diye konuşmuştu.

DSÖ, çevresel risk faktörlerinin küresel hastalık yükünün %25’ini oluşturduğunu tahmin ediyor. Güçlü iklim eylemi, diğer risk faktörlerine kaybedilen milyonlarca yaşamı da kurtaracak.

Neira, “Dünyadaki her Devlet Başkanı/Başbakan için, kabinelerindeki yetkililerin sağlıkla ilgili aldığı tüm kararlardan onları sorumlu kılacağımız bir sağlık kontrol listesi oluşturmalıyız” derken, bu işlemin COP’taki müzakereciler için de yapılabileceğini söyledi.

Aktivistler, iklim krizini sigara içmeye benzeterek politika yapıcılara fosil yakıtları bir halk sağlığı sorunu gibi ele almaları çağrısında bulundu. Petrol ve gaz şirketleri gibi tütün şirketleri de ürünlerini yakmanın toplum için bir maliyeti olduğunu onlarca yıldır biliyorlardı. Ancak kamuoyunda şüphe uyandırmaya ve etkilerini küçümsemek için araştırmalara fon sağlamaya devam ettiler.