Bir araştırmaya göre, daha yeşil bir kentsel ortamda büyümek çocukların zekasını artırıyor ve davranışsal bozukluk düzeylerini düşürüyor. 10-15 yaş arası 600’den fazla çocukla yapılan analiz, mahallelerinin yeşil alanında %3’lük bir artışın IQ puanlarını ortalama 2,6 puan artırdığını gösterdi. Üstelik bu etki, hem zengin hem de fakir bölgelerde görüldü.
Yazı: Damian Carrington
Çeviri: S. Sena Akkoç
Yeşil alanların çocukların bilişsel gelişiminin çeşitli yönlerini iyileştirdiğine dair zaten önemli kanıtlar olsa da bu, IQ’yu inceleyen ilk araştırma oldu. Bunun nedeni belli değil ancak daha düşük stres seviyeleri, daha fazla oyun ve sosyal temas veya daha sessiz bir çevre ile bağlantılı olabilir.
Araştırmacılara göre IQ puanlarındaki artış, özellikle küçük artışların büyük bir fark yarattığı alt uçtaki çocuklar için önemli.
Çalışmanın yapıldığı Belçika’daki Hasselt Üniversitesi’nde çevresel epidemioloji profesörü olan Tim Nawrot, “Yeşil çevrenin hafıza becerileri ve dikkat gibi bilişsel işlevimizle ilişkili olduğuna dair giderek daha fazla kanıt bulunuyor” dedi.
Nawrot, “Bu çalışmanın IQ ile eklediği şey, daha zor ve sağlam bir klinik ölçüm oldu. İnşaatçılarının veya şehir planlamacılarının yeşil alanlara yatırıma öncelik vermesi gerektiğini düşünüyorum çünkü çocukların tam potansiyellerini geliştirmeleri için en uygun ortamı yaratmak gerçekten önemli” dedi.
Plos Medicine dergisinde yayımlanan çalışmada, parklar, bahçeler, sokak ağaçları ve diğer tüm bitkiler de dahil mahallelerdeki yeşillik seviyesini ölçmek için uydu görüntüleri kullanıldı.
Ortalama IQ puanı 105 çıktı. Ancak bilim insanları, düşük yeşillik seviyesinin olduğu bölgelerdeki çocukların %4’ünün 80’in altında puan aldığını, daha fazla yeşillik bulunan alanlarda ise hiçbir çocuğun 80’in altında puan almadığını buldu.
Kentsel alanlarda kaydedilen daha fazla yeşilliğin yararları, banliyö veya kırsal alanlarda tekrarlanmadı. Nawrot, bunun o bölgelerde yaşayan tüm çocukların faydalanması için yeterli yeşilliğe sahip olunmasından kaynaklandığı ihtimalini öne sürdü.
Çocuklarda dikkat eksikliği ve saldırganlık gibi davranışsal zorluklar da standart bir derecelendirme ölçeği kullanılarak ölçülmüş ve ortalama puan 46 olmuştu. Buna göre, yeşilliklerdeki %3’lük bir artış, önceki çalışmalarla uyumlu olarak davranış problemlerinde iki puanlık bir azalmayla sonuçlandı.
Araştırmacılar, çocukların ebeveynlerinin refah ve eğitim düzeylerini de hesaba katarak, çocukları desteklemek için daha iyi durumda olan ailelerin yeşil alana daha fazla erişime sahip olduğu fikrini büyük ölçüde dışladı.
Daha yüksek seviyelerde hava kirliliğinin zeka ve çocukluk gelişimini bozduğu biliniyor, ancak bu faktör de bir açıklama olarak göz ardı edildi.
Bunun yerine bilim insanları, yeşil alan yararları üzerine yapılan diğer araştırmalarda olduğu gibi daha düşük gürültü seviyeleri, daha düşük stres ile fiziksel ve sosyal aktiviteler için daha fazla fırsatın daha yüksek IQ puanlarını açıklayabileceğini öne sürüyor.
İngiltere’deki Exeter Üniversitesi’nden çevre psikoloğu Dr. Mathew White, araştırmanın kalitesini övdü ve “Sorunlu bir geçmişe ve talihsiz çağrışımlara sahip olduğu için zeka terimine karşı her zaman temkinli davranıyorum. Ama bu çalışma, zekayı doğuştan gelen bir şey olarak görmekten uzaklaşmamıza yardımcı olabilir; zeka çevreden etkilenebilir ve bence bu düşünce çok daha sağlıklı” dedi.
White, daha yüksek IQ puanları için daha fazla egzersiz yapmayı ve daha az strese maruz kalmayı önermenin makul olduğunu söyledi ve ekledi: “Ama genel zekanın neden bu tür şeylerle iyileştirildiğine emin değilim. Tahminimce, daha önce yeşil alan çalışmalarında gösterilen zeka ölçümlerinin de gösterdiği üzere, bir çocuğa konsantre olma ve bir göreve bağlı kalma becerisini kazandırıyor.” 2015’te yayınlanan ve Barselona’da yaşayan çocuklar üzerine yapılan bir araştırma da, daha fazla yeşil alanın daha iyi çalışma belleği ve dikkat ile ilişkili olduğunu göstermişti.
Yeni çalışmadaki araştırmacılar, IQ’yu etkilemesi muhtemel faktörlerin çoğunu hesaba katabildiler, ancak yeşil alan türü ile ilgili veriler mevcut değildi. Önceki çalışmalar ağaçların, çocuk gelişimine tarım arazileri veya çalılık alanlardan daha fazla fayda sağladığı için bunun önemli olabileceğini gösteriyor. Ekip ayrıca öğrencilerin okula nerede gittiği konusunda da bilgi sahibi değildi, ancak Belçikalı çocukların çoğu yakınlarındaki okullara gidiyor.
Haberin aslına buradan ulaşabilirsiniz.
