Bilim insanları turbalık alanların 46 yıllık küresel karbon emisyonuna eş değer karbon depoladığını ve bu yüzyılın sonunda büyük bir seragazı kaynağı olacağını söylüyor.
Dünyanın Kuzey bölgelerindeki donmuş bölgeler şu anda büyük miktarlarda depolanmış karbon içeriyor. Ancak bilim insanları, bu donmuş toprakların yüzyılın sonunda eriyeceğini söylüyor. Erime sonucunda ise daha önceki bulgulara oranla %30-50 daha fazla seragazı salımı gerçekleşebilir.
Dünyanın kuzey yarısının geniş bölgelerine yayılan turbalıklar, küresel iklim sisteminde önemli bir rol oynuyor.
Binlerce yıl boyunca, büyük miktarlarda karbon ve nitrojen biriktirerek Dünya’nın serin kalmasına yardımcı oldular. Bilim insanları, turbalıkların -neredeyse yarısı kalıcı olarak donmuş olanlar da dahil olmak üzere- artan sıcaklıklara karşı çok savunmasız olduğunu söylüyor. Ancak şimdiye kadar, doğru haritaların eksikliği, iklimin turbalık alanlar üzerindeki etkisini tam olarak tahmin edilmesini mümkün kılmıyordu.
7000’den fazla saha gözleminden toplanan verileri kullanan araştırmacılar, turbalık alanların derinliğine ve depoladıkları seragazına dair şu ana kadarki en kesin verileri içeren haritayı oluşturdu.
Turbalık alanların 3.7 milyon kilometrekarelik bir alanı oluşturduğunu buldular.
Araştırmacılar kuzey bölgelerindeki turbalık alanların yaklaşık 415 gigaton karbon depoladığını ve bunun neredeyse 46 yıllık küresel karbon emisyonuna eş değer olduğunu ve sıcaklıkların artmasıyla turbalık alanların büyük bir karbon kaynağı olacağını söyledi. Ancak bunun ne zaman gerçekleşeceği bilinmiyor.
Araştırmanın başyazarı, İsveç Stockholm Üniversitesi’nden Gustaf Hugelius, “Ne yazık ki ne zaman gerçekleşeceğine dair net bir tarih söyleyemiyoruz; modellemelerimiz henüz o kadar gelişmiş değil. Ancak tahminlerime göre bu yüzyılın ikinci yarısında gerçekleşecek” dedi.
Erimenin Nasıl Bir Etkisi Olacak?
Araştırmanın yazarları, erime sonucunda gerçekleşecek karbon salımına dair yeni tahminlerin, önceki tahminlere göre %30-50 oranında daha fazla karbon salımıyla sonuçlanacağını söylüyor.
Bu yeni tahmin, permafrost erimesine yönelik tüm tahminlere dahilse, karbon salımı miktarının 2100 yılına kadarki AB ve İngiltere’nin yıllık emisyonlarına eşit olacağı öngörülüyor. Dr Hugelius “Permafrostun eriyerek karbon salmasını engellemenin tek yolu iklim değişikliğini durdurmak. Çünkü Kuzey Kutbu dünyanın geri kalanına göre iki kat daha hızlı ısınıyor, hızlı ısınma dünyadaki kalıcı olarak donmuş alanlara ciddi zarar veriyor” dedi.
Donmuş ya da donmamış turbalık alanların geleceği ısınan bir gezegende zor olsa da, hâlâ umut var. Uzmanlar, donmamış turbalık alanların korunmasına yönelik doğru yatırımlarla, karbon depolamaya devam edebileceklerini söylüyor. Ayrıca donmuş turbalık alanların erimesi sonucunda bu bölgelerde bitkiler yetişebilir ve seragazlarını depolayabilirler.
Ancak yeni çalışma turbalık alanların büyük miktarlarda karbon depolaması için birkaç yüzyıl geçmesi gerektiğini söylüyor. Bazıları ise bunun daha kısa süreceğini belirtiyor.
Uluslararası Çevre Koruma Birliği (IUCN) İngiltere Turba Programı direktörü Clifton Bain, “İklim ısınır ve koşullar vejetasyona uygun hale gelirse, bitki örtüsü buna on yıllar içerisinde yanıt verebilir. İngiltere’de bir turbayı yok ettiğinizde ve yüzey bitki örtüsünü söküp süzdüğünüzde gördük ki, eğer onu yeniden ıslatırsanız ve orada bir sfagnum yosunu kaynağı varsa, onlarca yıl içinde yeniden büyürler. Dolayısıyla, toplu bitki örtüsünün çok hızlı bir şekilde toparlanması, doğru koşullarda mümkün” dedi.
