COP28’de bir Vaha: Fosil Yakıtların Yayılmasını Önleme Anlaşması Girişimi

Fosil Yakıtların Yayılmasını Önleme Anlaşması Girişimi destek toplamaya devam ediyor. Girişim, Vanuatu’nun öncülüğünde bir grup Pasifik ada ülkesi tarafından başlatıldı ve Avrupa Parlamentosu, Dünya Sağlık Örgütü ve 100 şehir ve alt ulusal yönetimden destek aldı.

YAZI: Özlem ALTIPARMAK

COP28’in yoğun ve teknik gündemi insanı çoğu zaman ümitsizliğe sürüklüyor. Ancak dün yapılan üst düzey toplantı iklim adaletinin gerçekleştirilmesi için mücadele eden pek çok kişi ve kurum açısından umutları tazeleyici bir işlev gördü. Toplantı “Fosil Yakıtların Yayılmasını Önleme Anlaşması”na devletlerin desteğini artırmak ve güç birliği oluşturmak için düzenlenmişti. Kolombiya da toplantıya katıldı ve Pasifik ada ülkesi olan Vanuatu’nun girişimiyle başlatılan “Fosil Yakıtların Yayılmasını Önleme Anlaşması” girişimine desteğini açıkladı. Kolombiya Devlet Başkanı toplantıda yaptığı açıklamada, “Dünyanın yok oluşunu engellemek için, fosil yakıtların yayılmasını önleme anlaşması çağrısında bulunan uluslar ittifakına resmen katıldığını” duyurdu.

Önemli bir petrol, gaz ve kömür endüstrisine sahip olan Latin Amerika ülkesi, koalisyona katılan 10. ülke ve bu yılın başlarında Doğu Timor’un ardından bu anlaşmayı destekleyen ikinci fosil yakıt üreticisi oldu. Girişim, Vanuatu’nun öncülüğünde bir grup Pasifik ada ülkesi tarafından başlatıldı ve Avrupa Parlamentosu, Dünya Sağlık Örgütü ve 100 şehir ve alt ulusal yönetimden destek aldı.

Vanuatu, iklim değişikliğinden en kırılgan olan ülkelerin başında geliyor. Uluslararası Ceza Mahkemesi nezdinde ekokırımın suç olarak tanınması çalışmasında öncülük yaptı. BM Genel Kurulu Kararı ile Uluslararası Adalet Divanı’ndan iklim değişikliği konusunda devletlerin sorumluluğuna dair resmi ve bağlayıcı görüş alınması girişiminde de yine en öndeydi. Vanuatu İklim Değişikliği Bakanı toplantının kapanışında da söz aldı ve “Nasıl ki dünya nükleer silahlar, kara mayınları ve kloroflorokarbonların yarattığı tehditleri bertaraf etmek için anlaşmaları kullandıysa, fosil yakıt üretiminin yarattığı tehdidi ele almak için bir Fosil Yakıtların Yayılmasını Önleme Anlaşmasına ihtiyacımız var” dedi.

COP28’de sivil toplum kuruluşlarının alkışlarının eşlik ettiği az sayıda toplantılardan birini yaşadık. Bu girişim başarıya ulaşır mı zaman gösterecek. Sonucu ne olursa olsun, toplantının kendisinin ve devletlerin bu çabasının bunaltıcı COP gündemi ve sıcağında bir vaha etkisi yarattığını söyleyebiliriz.

Girişimin web sayfası buradan ulaşabilirsiniz.