Çocuklara İklim Değişikliği Nasıl Anlatılır?

Uzmanlar, çocuklarınızın iklim değişikliğini anlamalarına yardımcı olmanın ve duygularla başa çıkarken onları desteklemenin önemli olduğunu vurguluyorlar.

Yazı: Daisy Simmons

Çeviri: S. Sena Akkoç

Ebeveynlerin çocuklarını iklim değişikliği gibi acı gerçeklerden korumak istemeleri doğal bir durum. Ancak hayatın pek çok zorluğu gibi bu sorunu görmezden gelmek, onu ortadan kaldırmıyor. Uzmanlar, çocuklarınızın iklim değişikliğini anlamalarına yardımcı olmanın ve duygularıyla başa çıkarlarken onları desteklemenin önemli olduğunu söylüyor.

Bugünün çocukları, ister inanın ister inanmayın, gelecekte iklim değişikliğinin yükünü ciddi bir şekilde taşıyacaklar.

Ancak çocukların en güvendiği bilgi kaynağı ebeveynler, konu hakkında açık ve dürüst bir şekilde konuşarak çocuklarını iklim değişikliği karşısında dirençli kalmaya ve süreci anlamlandırmaya yardımcı olabilir.

1. Çocuğunuzun yaşını düşünün: Bazıları küçük çocukların çevre sorunlarını işlemek için bilişsel veya gelişimsel kapasiteye sahip olmadıklarını savunarak iklim değişikliğinin ayrıntılarına girilmemesini tavsiye ediyor. Bunun yerine, çocukları ve doğayı basit fakat amaca yönelik bir şekilde birbirine bağlanması öneriliyor.

Ancak bazı görüşler, iklim değişikliği hakkında mümkün olduğunca erken konuşmanızı tavsiye ediyor. Birleşik Krallık’taki Bath Üniversitesi’nden ve İklim Psikolojisi Birliği’nden psikoterapist Caroline Hickman, çocuklara iki veya üç yaşlarında iklim değişikliğini öğretilmesini tavsiye ediyor. Hickman, “Onlara konuşarak ve duygusal olarak dünyayla ilişki kurmayı öğretmeye başlar başlamaz iklim değişikliğini de kendi dünyalarına dokundurmanız gerekiyor. Böylece genç yaşlardan itibaren bu duygusal zekalarını ve dayanıklıklarını geliştiriyorlar” diyor.

Hickman bu durumun bir çocuğun dünyasındaki diğer zor şeyler hakkında konuşmaya benzediğini savunuyor ve “Çocuğunuzla boşanma hakkında konuşmazsınız. Anlamalarına yardımcı olmak için onlarla bu konu hakkında konuşmanın yollarını bulmaya çalışırsınız. İklim değişikliği konusu da farklı değil; bu durum zaten çocuğu her gün etkileyecek, bu yüzden şimdi konuşmaya başlayın” diyor.

Konuyu açmaya hazır olduğunuzda, iklim sorunlarını gerçek hayata bağlamak için çocuğunuza ve çocuğunuzun yaşına uygun yollar bulun. Örneğin birçok anaokulu öğrencisi karbon döngüsünü anlamakta güçlük çekebilir ancak sizin yaşadığınız yerde eskisinden daha fazla veya daha az yağmur yağdığını anlayabilirler. Bir ergen de bu konuyu okulda bilimsel açıdan öğrenmiş olabilir ve bunun yerine zor duygular veya ileriye dönük olası yollar hakkında konuşma ihtiyacı duyabilir.

2. Halihazırda ne bildiklerini öğrenin: Konuşmaya korkulan diğer konular gibi, çocuğunuzun bu konu hakkında da düşündüğünüzden daha fazlasını bilme olasılığı yüksek.

Hickman, küçük çocuklarının konu hakkında bilgisi olmadığını varsayan birçok ebeveynle karşılaştığını, ardından çocuklarını iklim değişikliğinin gezegeni nasıl yok ettiğini anlatırken dehşet içinde dinlediklerini söyledi. Hickman medya, okul ve yaşıtlarıyla gündelik görüşmelerin iklim sorunlarını çocukların dünya görüşüne birçok ebeveynin düşündüğünden çok daha fazla katkı sağladığını söylüyor.

Çocuğunuz ne kadar çok bilirse bilsin, iklim değişikliği hakkında konuşmanızın kalıcı bir değeri var. Sonuçta çocuğunuzun iklim değişikliği hakkında sizden daha çok şey bildiği ortaya çıksa bile sizin çabanız, bunun kendi aranızda konuşmaya değer bir konu olduğunu göstermeye yardımcı olur.

3. Bilgilerinizi tazeleyin, hatta bunu birlikte yapın: İklim değişikliği hakkında her şeyi bilmiyorsanız sorun değil, zaten kimse bilmiyor. Ancak konuşmanıza bilgili bir temelden başlayabilmek ve çocuğunuzun sorularını yanıtlamaya daha iyi hazırlanabilmek için biraz ödev yapın. (BBC’nin burada yararlı bir kitapçığı var) Çocuğunuzun cevaplayamayacağınız soruları varsa, bu da sorun değil; NASA’nın etkileşimli Climate Kids web sitesi gibi kaynaklardan öğrenebilirsiniz.

4. İklim bilimine değinin ama iklim duygularını da gözden kaçırmayın: Seragazı emisyonlarının yerel hava durumu üzerindeki etkisini açıklamak, başlamak için iyi bir yer olabilir. Ancak pek çok ebeveyn ve çocuk bilimsel eğitimle ilgilenmiyor; ebevyenler, çocuklarının iklim değişikliğinin daha derin etkileriyle başa çıkmalarına yardımcı olmak istiyorlar.

Hickman bu amaçla, çocuğunuzun çok karmaşık duygulara sebep olabilecek şeyler hakkında konuşmasına yardımcı olmak için klasik psikoterapiyi tavsiye ediyor. Örneğin, Hickman çocuklardan iklim değişikliğinin en sevdikleri hayvanı nasıl etkileyebileceğini hayal etmelerini ve bu konu üzerine konuşmalarını istiyor. Çocuğunuzun veya çocuklarınızın iklim değişikliği hakkında nasıl hissettiğini bilinçli olarak keşfetmek, gençlerin giderek daha fazla deneyimlediği keder ve kaygı ile de daha iyi başa çıkmalarına yardımcı olabilir.

5. Çocuklara ümit etmeleri için sebepler ve ilerideki zorlukları gözden kaçırmadan eyleme geçme yolları verin: Seragazı emisyonlarının tamamen durdurulmasından adaptasyon çabalarına yatırım yapmaya kadar iklim değişikliğinin yarattığı en aşırı riskleri azaltmaya yönelik birçok çözüm mevcut. İklim değişikliğine karşı mücadeleyi “akıllıca yemek yeme” pratiklerinizle gıda israflınızı azaltarak, geri dönüşümle veya sadece gereksiz yanan ışıkları veya cihazları kapatarak kendi evinizde nasıl desteklediğinizden bahsedebilirsiniz. Çevrenizdeki güneş panelleri veya rüzgar çiftlikleri gibi ilham verici örneklere de işaret edebilirsiniz.

Ancak toz pembe bir resim çizmenin cazibesinden de kaçının. Çocuklar olgunlaştıkça çevre politikaları, türlerin neslinin tükenmesi veya habitat tahribatı gibi kaçınılmaz hayal kırıklıklarıyla da başa çıkabilmeleri ve bunlara uyum sağlamaları gerekecek.

6. Sizinkinin tek seferlik bir konuşma olmadığından emin olun: İlk konuşma en zoru olabilir. Ancak geleceği önemli ölçüde şekillendirecek bir konu hakkında daha açık ve sürekli diyaloglar için kapılar açmış olacaksınız. İster dondurma çubuklarından yel değirmenleri yapmak veya küçük çocuklarla toprak kazmak, ister gençlerin liderliğindeki bir iklim yürüyüşünü tartışmak ya da büyüklerle bir belgesel izlemek olsun, günlük rutininizdeki iklimle ilgili mihenk taşlarını arayın.

İklim değişikliğine uğramış bir dünyada çocuklarımızın geleceğinin nasıl görüneceğini tam olarak tahmin edemeyebiliriz. Ancak, çocuklarımızla iklim değişikliği hakkında dürüst ve açık bir şekilde konuşarak, onlara bununla baş etmek için ihtiyaç duyacakları bilgiyi ve duygusal direnci verebiliriz.

Yazının aslına buradan ulaşabilirsiniz.