Doğalgaz krizinin uzamasını bekleyen sanayiciler fabrikaların motorin ve fuel oil yakmaya başlayacağını söylerken, Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’nın ise bunu söyleyen sanayicilere “Ne bulursanız yakın, görmezden geleceğiz” yanıtı verdiği iddia edildi.
Birkaç istisna hariç, Türkiye çapında sanayiye yönelik doğalgaz ve buna bağlı elektrik kısıtlaması sektörde büyük kriz yarattı. Enerji alanında biriken sorunların üzerine İran doğalgazının bir süre kesilmesiyle başlayan kriz, alınan bilgilere göre çevre ve hava kirliliği sorununu da büyütecek.
Diken‘den Ayşegül Kasap’ın ulaştığı sektör kaynakları, doğalgaz krizinin uzamasını beklediklerini, bu nedenle fabrikaların motorin ve fuel oil yakmaya başlayacağını söyledi.
Sektör yetkililerin aktardığı bilgiye göre, Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı ise bunu söyleyen sanayicilere “Ne bulursanız yakın, görmezden geleceğiz” yanıtını vermiş.
Sektör yetkililerinin Türkiye’yi zora sokabilecek bu uygulamaya bakanlığın yeşil ışık yakmak zorunda kalmasını şöyle yorumladı: “Yaşadığımız enerji krizinin boyutunu da gözler önüne seriyor. Günlerdir yaşadığımız endişelerimizde haklılığımız gösteriyor. Çok kötü günlerden geçiyoruz.”
İran “teknik arıza” gerekçesiyle Türkiye’ye 10 gün boyunca doğalgaz akışı sağlamayacağını duyurmuş, bunun üzerine BOTAŞ, alınan gaz miktarının 17 Ocak itibarıyla üçte bir seviyesine düştüğünü, 20 Ocak itibariyle de sıfırlandığını açıklamıştı. Bunun üzerine Türkiye genelindeki OSB’lerde 72 saat elektrik kesintisi uygulanacağı belirtilmişti.
Ayrıca sanayicilere doğalgaz kullanımını %40 kısarak %60 kapasitede tutulması talimatı verilmişti.
Bu, sanayinin %40 daha az üretim yapması ve üretimi kısmaması durumunda hat basıncı düşeceği için merkezi şebekeden konutlara da enerji verilememesi anlamına geliyor.
Kasap’ın konuştuğu sektör kaynakları yaşanan bu enerji krizinin perde arkasını şöyle anlattı:
“Bu tamamen bir yönetimsizlik. Kötü yönetimden kaynaklı bir şey. Kışın geleceği belli, bazı kontratların yenilenmesi gerektiği belli. Ama şimdi burada masaya oturulduğu zaman iki taraf da pazarlık yapıyor. Ankara orada bir risk aldı ve mevcut doğalgazla ucu ucuna idare etmeye çalışıyorlar. Kasada zaten rahat rahat spot mal alabilecek çok para yok. İstediğim zaman istediğim yerden alayım gibi para yok.”
Sektör yetkilileri doğalgaz krizinin 10 günle sınırlı olmayacağı ve daha da uzayacağı beklentisini taşıyor.
Yönetmeliklere de İmzalanan Paris Anlaşması’na da Aykırı
Çevre, Şehircilik ve İklim Bakanlığı’nın kendilerine başvurup motorin ve fuel oil yakacaklarını bildiren temsilcilerine, “kayıt dışı” olarak verdiği “Ne bulursanız yakın” yanıtı hem hem Türkiye’deki yönetmeliğe hem de Türkiye’nin geçen yıl imzaladığı Paris İklim Anlaşması’na aykırı.
Hem motorin hem de fuel oil, doğalgaza göre daha yüksek seragazı etkisine sahip. Paris İklim Anlaşması’nın hükümlerindeyse seragazı salımının azaltılması şartı var.
Ulusal yönetmeliğe göre de işletmelerin yönetmelikte yer alan emisyon sınır değerini sağlayacak şekilde faaliyet gösterme zorunluluğu bulunuyor. Buna göre normalde doğalgaz tüketen işletmelerin bildirdiği emisyon ölçümleri ve sınır değerlere uygunluğu, kayıt dışı fuel oil tüketimi halinde gerçeği yansıtmayacak.
