;
Ekonomi

Büyük Bankalar Fosil Yakıtlar İçin 2015’ten Beri 3.8 Trilyon Dolar Finansman Sağladı

Altı STK koalisyonunun yeni bir raporuna göre kömür, petrol ve doğalgaz şirketlerine, 2015’teki Paris Anlaşması’ndan bu yana 3,8 trilyon dolarlık finansman sağlandı.

Bir STK koalisyonunun raporuna göre, 2015’teki Paris Anlaşması’ndan bu yana dünyanın en büyük 60 bankası fosil yakıt şirketlerine 3,8 trilyon dolarlık finansman sağladı.

COVID-19 salgını enerji kullanımını azaltmasına rağmen, genel finansman yükseliş eğilimini sürdürüyor. Hatta 2020’de sağlanan finansman 2016 veya 2017’den daha yüksekti. Raporun yazarları ve diğerleri bu durumu “şok edici” olarak tanımladılar.

Küresel ısınmanın, Paris’in ana hedefi olan 2 derecenin altında kalması için mevcut rezervlerin yer altında kalması gerektiği biliniyor. Raporun yazarlarına göre, yeni rezervler için sağlanan finansman, iklim kriziyle mücadele etmek için gerekli olanın “tam tersine” işaret ediyor.

Rapora göre ABD ve Kanada bankaları, analiz edilen 60 bankanın 13’ünü oluşturuyor, ancak son beş yıldaki küresel fosil yakıt finansmanının neredeyse yarısını oluşturuyor. JPMorgan Chase, diğer herhangi bir bankadan daha fazla finansman sağladı. İngiltere bankası Barclays, tüm Avrupa bankaları arasında en fazla fosil yakıt finansmanını sağladı ve Fransız bankası BNP Paribas, AB’deki en büyük fosil yakıt finansörü konumunda.

Genel finansman, COVID-19 nedeniyle 2020’de %9 azaldı, ancak en büyük genişleme planlarına sahip 100 fosil yakıt şirketinin finansmanı aslında %10 arttı. Citi, 2020 yılında bu 100 şirketin en büyük finansörüydü.

60 bankanın 17’si tarafından 2050’ye kadar net sıfır olma taahhüdü verilmiş, ancak rapor bu taahhütleri “tehlikeli derecede zayıf, yetersiz veya belirsiz” olarak nitelendiriyor ve bugün harekete geçilmesi gerektiğini savunuyor. Bazı bankaların, en kirli fosil yakıt olan kömüre yönelik finansmanı engelleyen politikaları olmasına rağmen finansmanın neredeyse üçte ikisi petrol ve doğalgaz şirketlerine yönelik.

Raporun yazarları, kampanyacıların ve aktivist hissedarların bankaları hedeflemesinin banka politikalarını değiştirmeye yardımcı olabileceğini, ancak hükümetlerin bu eylemine de ihtiyaç olduğunu söyledi.

Rainforest Action Network’ten raporun yazarı Alison Kirsch, “Genel olarak son beş yıla baktığımızda, eğilim hâlâ yanlış yönde ilerliyor ve bu açıkça Paris Anlaşması’nın hedeflerine ulaşmak için gitmemiz gereken yönün tam tersi. Bu 60 bankadan hiçbiri, yasal boşluklar olmaksızın fosil yakıtlardan çıkmak için bir plan yapmadı” dedi.

Raporda yer almayan finansal düşünce kuruluşu Carbon Tracker’dan Mark Campanale, “Bankalar fosil yakıt endüstrisinin nefes almasını sağlayan finansal oksijeni sağlıyor. Rapor, Paris Anlaşması’ndan bu yana borç vermenin artmış olduğu gerçeğini ortaya koyuyor ki bu sadece politika yapıcıları ve bankaların hissedarlarını değil, herkesi ilgilendirmeli” dedi.

Uluslararası Enerji Ajansı ve Imperial College London’dan geçen Perşembe günü ortaklaşa çıkan ayrı bir raporda, yenilenebilir enerjiye yapılan yatırımların 2010’dan bu yana fosil yakıtlardan %367 daha fazla getiri elde ettiği ortaya çıktı.