Bulgaristan’ın Kömürden Çıkması Güney Avrupa’da 3600 Kişinin Ölümünü Engelleyebilir

Bulgaristan’ın kömürden çıkması Türkiye’nin de dahil olduğu Güneydoğu Avrupa’da 3600 kişinin hayatını kurtarabilir.

Bulgaristan’da linyit yakan eski kömürlü termik santrallardan kaynaklanan hava kirliliği Türkiye, Sırbistan, Kuzey Makedonya ve Yunanistan’daki insanları etkiliyor.

Enerji ve Temiz Hava Araştırma Merkezi’nın (CREA) yayımladığı yeni bir rapor ise, Bulgaristan’ın önümüzdeki 10 yıl içinde kömürü terk ederek Türkiye’nin de aralarında olduğu Güneydoğu Avrupa’da 3600 kişinin hayatını kurtarabileceğini ortaya koydu. Greenpeace Bulgaristan tarafından yaptırılan çalışmaya göre, yenilenebilir enerjiye 2035 yılına kadar geçilirse sağlık maliyetlerinde 10 milyar euro tasarruf sağlanabilir.

İnsan vücudunun her bölümünü etkilediği bilinen partikül maddeler atmosferde iki haftaya kadar kalabiliyor. Bu yüzden, Bulgaristan’daki kömürlü termik santrallar milyonlarca insanın daha fazla kirleticiye maruz kalmasına neden oluyor. Hava kirliliği sınır tanımadığı için Sırbistan, Kuzey Makedonya, Yunanistan ve Türkiye gibi komşu ülkelere bile ulaşıyor.

Araştırmacılar, en son bilimsel verilere dayanarak Bulgaristan’daki kömürlü termik santrallardan kaynaklanan hava kirliliğinin sağlık üzerindeki etkilerini hesapladı. Bu etkiler arasında erken ölümler, hastaneye yatışlar, astım semptomları, çocuklarda ve yetişkinlerde bronşit, erken doğumlar, düşük doğum ağırlığı ve doğum sonrası ölümler, IQ kaybı ve işe devamsızlık yer alıyor. Bulgaristan’da yenilenebilir enerjiye hızlı bir geçiş, binlerce hayatı kurtarmanın yanı sıra vatandaşlar için daha ucuz enerji sağlayacak.

AB’de kömürden çıkışın en büyük geciktiricilerinden biri olan Bulgaristan, elektriğinin yaklaşık %40’ını hâlâ düşük kaliteli ve yüksek toz çıkaran linyitten elde ediyor. Aralarında Balkanlar’daki en büyük kömür kapasitesine sahip, devlete ait Maritsa Iztok 2’nin de bulunduğu birçok kömürlü termik santral günümüz çevre kirleticileri gerekliliklerini karşılayamıyor. Diğer Balkan ülkeleri yenilenebilir enerjiye geçiş için kararlı adımlar atarken, Bulgaristan 10 yıllık fırsatı heba etti.

Greenpeace Bulgaristan İklim ve Enerji Kampanyacısı Desislava Mikova şunları söyledi: “Art arda gelen hükümetlerin yıllarca süren inkârının ardından Bulgaristan’ın artık gerçeklerle yüzleşmesi gerekiyor: Kömür yakmak ekonomik ve sağlıklı değil, ülke ve ülke sınırları dışında insanların sağlığına zarar veriyor. Enerji dönüşümü halihazırda gerçekleşiyor ve karar vericilerin yaşam, sağlık, dirençli ekonomi ve yaşanabilir bir gezegen için mevcut çözümleri yakalamalarının tam zamanı.”